Wat rond 1600 in Italië begon, is inmiddels een mondiaal fenomeen. Opera, je vindt het bijna overal. In een tamelijk roekeloze trip over de wereld worden veertig willekeurige operahuizen uitgelicht, met een kiekje en een praatje. In deel 26 het Teatro Municipal in São Paulo.

Het gebouw
Nadat het Teatro São Bento in São Paulo begin twintigste eeuw door een brand getroffen werd en niet meer geschikt was om grote, buitenlandse operaproducties te huisvesten, besloot de aristocratie in de Braziliaanse stad dat het tijd werd voor een nieuw theater. Eentje die zich zou kunnen meten met de beste theaters van de wereld.

In 1903 begon de bouw, naar een ontwerp van Ramos de Azevedo. De meeste materialen werden uit Europa gehaald en ook in het ontwerp werd Europa als voorbeeld genomen. Sterker nog, Azevedo nam het beroemde Teatro alla Scala in Milaan als uitgangspunt.

Na acht jaar was het operahuis klaar. Het werd (na enig uitstel) op 12 september 1911 geopend met Hamlet van Ambroise Thomas, uitgevoerd door een buitenlands gezelschap dat geleid werd door de Italiaanse bariton Titta Ruffo. Het oorspronkelijke idee was om het huis met een Braziliaanse opera te dopen, maar daar wilde Ruffo niet aan.

Vanaf de jaren vijftig raakte het gebouw in verval, maar renovatieprojecten in de jaren zestig en met name de jaren tachtig lapten zowel het exterieur als het interieur flink op. Doel was om het oorspronkelijke ontwerp van Azevedo weer in al zijn glorie zichtbaar te maken.

In 2005 werden het toneel en de theatersystemen onder handen genomen.

Het gezelschap
Het Teatro Municipal ging na de opening in 1911 vliegend van start. In nog geen vijftien jaar tijd werden er 88 verschillende opera’s gepresenteerd van 41 verschillende componisten. Veel opera’s werden opgevoerd door buitenlandse gezelschappen die op tournee waren.

Na verloop van tijd begon het theater ook balletvoorstellingen te programmeren en groeide de status van het huis fors. Legendes als Enrico Caruso, Maria Callas, Arturo Toscanini en Renata Tebaldi stonden er op het toneel, evenals befaamde dansers als Anna Pavlova en Isadora Duncan.

Maar net als bij het Teatro Colón in Buenos Aires doofde die roem in de tweede helft van de twintigste eeuw uit en heden ten dage zijn de sterren ver te zoeken. Niettemin is het operahuis nog steeds bedrijvig en neemt het in Zuid-Amerika nog altijd een belangrijke plaats in.

De instellingen die het operahuis tegenwoordig bemannen, zijn het São Paulo Municipal Symphonic Orchestra, de Coral Lírico (een koor) en het City Ballet van São Paulo.

Seizoen 2010/2011
Het Teatro Municipal heeft aan de vooravond van 2011 nog geen programma voor dat jaar op haar website staan. Er valt enkel te lezen hoe het Braziliaanse publiek de afgelopen maanden kon genieten van Puccini’s Manon Lescaut en de eenakter Il segreto di Susanna van Wolf-Ferrari.

Niettemin: in 2011 zal het Teatro Municipal haar 100-jarig bestaan vieren, dus er zal ongetwijfeld een boeiend programma gepresenteerd worden.

Zie voor meer informatie www.teatromunicipal.sp.gov.br.

De reis tot nu toe
Amsterdam
Hamburg
Kopenhagen
Oslo
Stockholm
Helsinki
Tallinn
Riga
Vilnius
Warschau
Minsk
Moskou
Peking
Tokio
Hongkong
Wellington
Sydney
Kuala Lumpur
Hanoi
Mumbai
Ankara
Tel Aviv
Cairo
Kaapstad
Buenos Aires