Gisteren kozen de Amerikanen een president. Een wereldevent dat voorafgegaan werd door een meer dan een jaar lange campagneperiode waarin één fenomeen aldoor de toon zette: de polls. Want als er één plek is waar geen zucht of scheet gelaten wordt zonder het publiek eerst te peilen, is het Amerika wel. Inspirerend voor de operawereld?

Een poll is een intrigerend instrument. Zeker in de Amerikaanse politieke context. Iedere frase die politici, en dan vooral presidentskandidaten, publiekelijk te berde willen brengen, wordt eerst van voren, achteren, boven en onder getest in ‘polling centers’, zodat het campagneteam zeker weet dat de boodschap aansluit bij de opinie van de doelgroep die in de boodschap moet gaan geloven.

En als de gelukkige winnaar dan eenmaal achter zijn bureau in ’the oval office’ zit, blijven de polls hem achtervolgen. Uitputtende peilingen over zijn ‘job approval’ op de meest uiteenlopende terreinen dicteren voor een niet onbelangrijk deel wat er hoog op zijn agenda komt te staan. Anders gezegd: de door polls gepeilde publieke opinie heeft stevig vat op wat er gezegd, geagendeerd en besloten wordt.

Die conclusie is natuurlijk een tikje overdreven en simplistisch, maar ook weer niet zo ver bezijden de waarheid. En ook niet per se negatief. De opinie van de gewone burger wordt – zo ver die in polls te vatten is – heel serieus genomen. Bijna gevreesd.

De operawereld zou ook wel eens polls mogen introduceren, vind ik. Niet dat volledige programmeringen nu opeens gebaseerd moeten worden op peilingen, maar vooralsnog gebeurt er zo ver ik weet niets op dit gebied, terwijl het toch geen onredelijk idee is.

Een operahuis staat in dienst van het publiek. Natuurlijk wegen er allerlei artistieke, culturele en weet ik wat voor andere factoren mee bij het brengen van ‘Kunst’, maar in de kern bedient een operahuis eenvoudigweg zijn publiek met voorstellingen. Waarom zou een marketingafdeling dan geen poll uitzetten om te peilen welk repertoire en welke regiestijl geliefd zijn bij het publiek?

Verrassing, vernieuwing en herontdekking zijn sleutelwoorden die een intendant naar mijn mening nooit uit het oog moet verliezen. Een poll zal waarschijnlijk geen verrassend of vernieuwend repertoire opleveren, laat staan vergeten werken. Terwijl het publiek daar wel mee gediend is.

Maar daarnaast is er ruimte genoeg voor input van het publiek zelf. Misschien niet door al hun specifieke wensen te vervullen, maar wel door bij de programmeringsafdelingen van operahuizen meer voeling te creëren voor de genres en het type producties waar het publiek van houdt. Polls lijken me prima instrumenten om daarvoor te zorgen.