Voor de liedduo’s zit het vijftigste Internationaal Vocalisten Concours erop. De Zwitser Milan Siljanov won de prijzen van de vakjury en het publiek. Pers en de jongeren hadden een eigen jury en vielen voor de kwaliteiten van Michael Wilmering. De Vrienden van het IVC beloonden de prestaties van Iris van Wijnen en Ellen Valkenburg.

Met een eigen competitie voor duo’s zang/piano bood het IVC de afgelopen week een podium voor jonge talenten die het liedrepertoire van Schubert en Mahler maar ook van Rihm en Heggie bestuderen, koesteren en muzikaal tot leven wekken. Thomas Hampson zegt het zo in Libretto: “Het lied is poëzie, een gedicht dat heel gelukkig en zelfstandig leeft én het is muziek, een taal die zich uitstekend kan redden zonder dat er woorden bijkomen. En die twee besluiten eens met elkaar te gaan praten….”

Vele, vele uren van die tot klinken gebrachte conversatie was deze week in Den Bosch te horen. Na het harde studeren, de leermomenten in de masterclasses en de lol die de deelnemers onder elkaar hadden, was er vrijdagavond het ‘moment van de waarheid’.

Een waarheid die, zoals elke waarheid, vooral een kwestie van smaak is. De jury keek, noteerde, luisterde en oordeelde met grote concentratie. Ook op die laatste avond zag ik hoe precies jurylid Elly Ameling de tekst volgde en in de marge aantekeningen maakte en hoe voorzitter Irwin Gage soms onbewust met handbewegingen met de muziek meedeed.

Vier liedduo’s waren geselecteerd voor de finale, maar door de wat bredere opzet van de prijzenregen aan het eind van de avond kwamen toen ook duo’s op het podium die om een speciale reden in de prijzen waren gevallen. Natuurlijk was er grote aandacht en veel applaus voor de Zwitser Milan Siljanov en zijn begeleidster – en echtgenote – Nino Chokhonelidze. Ze wonnen de Margie Weideman Prijs van de jury en kwamen er bij de stemming onder het publiek ‘met voorsprong’ als meest populaire uit.

Zangers kunnen in een competitie door de spanning onderpresteren, maar het kan ook andersom werken. Bij de winnende bas-bariton en zijn pianiste glom de muziek, hun prestatie, zijn zang en haar spel extra tijdens de finale. Voor die laatste ronde kiest de jury uit het ingediende repertoire een serie stukken, en zo begon Siljanov met Schubert om net voor Duparc een moment van zware bespiegeling te creëren in ‘Denn es gehet dem Menschen wie dem Vieh’, uit de Vier Ernste Gesänge van Brahms. Waar ik bij de halve finale wat reserves had bij de presentatie van de Zwitser, liet hij nu juist in de schakelingen van Duits naar Frans horen dat hij een volbloed liedzanger is.

Ellen Valkenburg had dat op haar manier al daarvoor bewezen. Zij opende met haar pianiste Andrea Vasi de avond met een zeer verzorgd recital, waarin ze extra applaus kreeg na twee liederen van Strauss, over Kornblumen en Mohnblumen. Er ligt een klein gevaar van braafheid op de loer als Valkenburg op het podium staat. Het is heel goed, maar ook zo precies en zo fraai gezongen en uitgesproken dat het promillage aan schuring die een interpretatie ook behoeft te klein dreigt te worden.

Al had de zevende Hermit Song van Barber (“I do not know with whom Edan will sleep”) wel het geraffineerde inuendo dat de tekst van het éénregelige lied vraagt. Met haar in het Spaans eindigende optreden veroverde Ellen Valkenburg de prijs voor liedduo van de Vrienden van het IVC.

De jury had mezzo Florieke Beelen voor haar finale opgezadeld met een flinke portie Mahler. Vier liederen uit de Lieder eines fahrenden Gesellen stonden op haar programma en dat is wat veel voor een avond als de liedfinale. Niet te onderschatten is dat de deelnemers een recital geven in een wat ruime zaal voor een publiek dat veel breder is samengesteld dan strikt lied-liefhebbers in een sfeer die minder geconcentreerd is dan doorgaans bij een recital.

Bij Florieke kreeg ik de indruk dat de spanning wat groter was dan bij haar eerdere optredens. Maar dat ze voluit kandidaat was voor veel meer prijzen dan die ze won is wat mij betreft overduidelijk. Ze won de mogelijkheid van drie recitals voor de Vereniging Vrienden van het Lied en dat lijkt me voor het duo Beelen/Abigail en zeker ook voor het publiek dat daar heen kan een mooi gevolg van Floriekes deelname aan het IVC. Hoe haar deelname aan het opera/oratoriumdeel van het concours afloopt weten we zondag.

Het optreden van sopraan Marie Perbost met haar pianiste Joséphine Brault in de finale had een vergelijkbare kwaliteit met die van haar eerdere presentaties. Het duo viel uiteindelijk niet in de prijzen.

Voor de winnende uitvoering van het concourslied ‘Quale Coniugium!’ van Willem Jeths waren de Poolse mezzo Agata Schmidt en de Amerikaanse countertenor Eric Jurenas in de race. Hoewel de Poolse een kleurrijke, suggestieve presentatie gaf van de muziek van Jeths en de in het Latijn vertaalde tekst van Pé Hawinkels, was een uur later, bij de uitvoering door Jurenas volstrekt duidelijk dat zijn vocale lezing superieur was.

Dat liet het publiek ook blijken in een groot applaus voor de countertenor en zijn begeleider Bretton Brown. Willem Jeths schreef het lied op basis van de sopraanpartij maar kan trots zijn op de combinatie van zijn componeertalent met de vocale expressie van Eric Jurenas.

Niet zingend op het podium maar wel voorzien van prijzen was het duo Michael Wilmering en Javier Rameix. De persjury was, bij monde van Paul Korenhof, onder de indruk van de ‘jonge hond’ Michael Wilmering. De Junior Jury, met onder anderen zangeres Charlotte Houberg, had het optreden van de bariton met zijn begeleider Javier Rameix het meest geraakt, zo lichtte een van de leden toe bij de uitreiking. Hun prijs ging daarom naar Wilmering en Rameix, samen nog geen vijftig jaar oud.

Iris van Wijnen, die al erg blij was met haar plaats in de masterclass ‘s middags van Dame Kiri Te Kanawa, werd onderscheiden met de Opera/Oratoriumprijs van de Vrienden van het IVC.

En tot slot won ook IVC-directeur Annett Andriesen een prijs. Van het publiek kreeg ze applaus voor haar onbegrensde inzet voor het concours en ze kreeg een beeldje. Twee heren wier strijd gaat over het gebruik van de alternatieve naam van de stad Den Bosch bleken zo gelukkig met het feit dat Andriesen die schrijfwijze van de naam op de kaart houdt met het IVC dat ze haar namens hun genootschap wilden onderscheiden.

De finale van de liedduo’s is opgenomen door Radio 4 en wordt zondagmiddag uitgezonden in het Zondagmiddagconcert.

Meer informatie over de uitslag van het liedduo-concours en het programma van dit weekend in Den Bosch vindt u op de website van het IVC.