Het is ruim zes maanden sinds corona alles veranderde. De podiumkunsten vielen gedwongen stil, de muziek ging alleen nog online en de makers moesten zich beraden op hun bestaan. In deze serie vragen we operazangers naar hun lessons learned. Deirdre Angenent: ‘Dit voelde altijd al als een onveilig vak. Dat is zeker bevestigd.’

Zes weken had Deirdre Angenent al gerepeteerd aan een nieuwe productie van Irrelohe van Schreker in Lyon toen de coronacrisis een streep door de première zette. Ze vloog terug naar huis en moest aanzien hoe haar agenda in korte tijd volledig ‘geleegd’ werd. Een druk voorjaarsprogramma in Essen werd geannuleerd, evenals al haar concerten en voorstellingen in de eerste helft van het nieuwe seizoen.

Angenent zou onder meer Venus zingen in Tannhäuser, de seizoensopening van het Aalto-Musiktheater. De productie werd geannuleerd, maar ter compensatie kreeg de sopraan drie coronaproof operagala’s aangeboden, die ze net achter de rug heeft. ‘Een heel mooie constructie. In Essen krijg je het gevoel dat je als artiest gesteund wordt’, zegt ze.

Behalve een concert met Peter Nilsson op 13 december en een nog onzekere productie van Fidelio in Metz in juni 2021 is Angenents agenda leeg. Het stemt haar ‘niet heel erg hoopvol’, al is ze van de eerste schrik wel bekomen. ‘Tot er een vaccin is, verwacht ik alleen kleine producties. En dat is niet genoeg. Sommige producties zijn een paar jaar geschoven. Daar heb ik nieuwe contracten voor getekend. Maar ja, we zijn er nu wel achter gekomen dat een contract helemaal niks waard is.’

Lange termijn

De ‘lesson’ die Deirdre Angenent geleerd heeft, is iets wat ze eigenlijk al wist. ‘Dit voelde altijd als een onveilig vak. Dat is zeker bevestigd. Alles is heel relatief. Ik ben natuurlijk heel blij als ik vier, vijf operaproducties in een jaar kan doen, maar het is niet zaligmakend, want het kan zomaar wegvallen.’

Angenent heeft de afgelopen tijd veel met haar agent René Massis en zijn vrouw Hedwig Fassbender gepraat. Fassbender maakt zich sterk om zangers en impresariaten te verenigen, zodat ze in de toekomst sterker staan. Tegelijk blijft het kunstenaarsvak een hoge mate van risico behouden. Angenent is dan ook blij dat ze de afgelopen jaren niet enkel op haar zangcarrière gefocust heeft. ‘Ik heb een heel leuk privéleven, met drie geweldige kinderen. Dat maakt veel uit.’

Toen in maart de lockdown inging, bleef Angenent coachings doen en rollen instuderen. ‘Ik ben aan de lange termijn blijven denken. Ik heb bijvoorbeeld veel tijd aan Kundry in Parsifal en Leonore in Fidelio besteed. En ik kijk soms voorzichtig naar Isolde. Mijn stemvak is anders dan dat van jonge, lyrische sopranen. Misschien maakt dat het makkelijker voor mij om weer aan het werk te komen.’

Lawaai

Toen het gros van haar werk kwam te vervallen, had Angenent de mogelijkheid om haar diploma Nederlands van zolder te halen. ‘Ik heb Nederlands gestudeerd en een jaar voor de klas gestaan. Ik had zo weer een baan kunnen vinden. Maar was dat wat ik weer moest gaan doen? Ik vond het te ver weg staan van mijn zangwereld. Bovendien wilde ik overdag genoeg tijd houden om te studeren.’

De sopraan had een ander idee. ‘Ik ben een bedrijfje begonnen om muziekbelevingslessen aan kinderen te geven, Lindens Lawaai. Het is leuk om te doen en zo houd ik zelf de touwtjes in handen. Ik wil niet bij de telefoon blijven zitten en wachten tot die rinkelt. Dat maakt je zo machteloos. Dat is niks voor mij.’

Met Lindens Lawaai biedt Angenent geen gewone muzieklessen, maar muziekbelevingslessen. Ze heeft een cursus ontwikkeld voor kinderen tot 4 jaar en een cursus voor kinderen van 4 tot en met 7 jaar.

Een buitenschoolse opvang nam al snel 25 lessen af, waarvan Angenent er inmiddels een paar heeft gegeven. ‘Het is superleuk! Er is zo veel wat je kunt doen. Ik gebruik bijvoorbeeld prentenboeken met liedjes. Ik laat de kinderen bewegen, maar soms juist ook ontspannen. Dan liggen ze bijvoorbeeld op de grond terwijl ik een deel van Carnaval des Animaux laat horen. Daarna praten we over wat ze gevoeld hebben. We gebruiken een simplistische manier om muzieknoten te noteren en ik heb een grote gereedschapskist met muziekinstrumenten. Alleen al met ritmestokjes kun je heel veel doen. Het mooie is dat ook ‘moeilijke’ kinderen het heel goed oppakken.’

Angenent is momenteel druk met de acquisitie voor haar cursussen. Ze geeft de cursussen op locatie en in een gymzaal bij haar in de buurt. ‘Op de bühne ben je veel met jezelf bezig. Dit is iets heel anders. Een collega beschreef het als het kweken van een nieuwe generatie muziekliefhebbers. Dat vind ik een mooie omschrijving.’

Het concert van Deirdre Angenent en pianist Peter Nilsson vindt op 13 december plaats in de Schouwburg Cuijk. Meer informatie over de muziekbelevingslessen van Angenent is te vinden op www.lindenslawaai.nl. Zie ook de persoonlijke website van Deirdre Angenent.

Lees ook deel één van deze serie: Berend Eijkhout: ‘Er bleef niet veel van mezelf over’