Deze maand neemt José van Dam afscheid van het operatoneel, in zijn geboorteplaats Brussel. Van Dam is een grootheid in operaland, een man die vanwege zijn carrière zelfs tot baron werd benoemd. Een portret in beeld. Met dank aan Youtube.

Zijn stem wordt beschouwd als één van de mooiste van de twintigste eeuw. Zijn carrière is ronduit imposant. De lof die hij kreeg en krijgt eveneens. In 1998 benoemde koning Albert hem tot baron en in 2005 eindigde hij als nummer zes in de Waalse versie van De Grootste Belg. Roem kan José van Dam niet ontzegd worden.

Deze grote Belg begon op zijn zeventiende zang te studeren aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel. Na zijn studie kreeg hij een plekje in het ensemble van de opera van Parijs, waar hij met Les Troyens debuteerde en daarna diverse rollen zong.

Hij vervolgde zijn weg in de ensembles van de operahuizen Genève en Berlijn. Internationale bekendheid vergaarde hij vanaf 1970, toen hij debuteerde in grote operasteden als Londen, Wenen, Milaan en New York.

Hij bleef ook veelvuldig terugkomen in Parijs voor optredens. Zoals hieronder, als Figaro in Mozarts Le nozze di Figaro in 1980.

Van Dam breidde zijn repertoire uit tot vele rollen en schuwde daarbij minder bekende opera’s niet. Zo zong hij de hoofdrol in de wereldpremière van Saint François d’Assise van Olivier Messiaen in 1983, een rol die hij daarna vele malen vaker zong. Hieronder een fragment.

Andere rollen die hij regelmatig op zich nam, waren bijvoorbeeld Golaud uit Pelléas et Mélisande en Méphistophélès uit La Damnation de Faust van Berlioz. Van de laatste rol hieronder een vrij recent fragment, uit een Brusselse productie uit 2002.

De bas-bariton werd niet alleen door zijn operaoptredens bekend, hij werkte ook mee aan twee grote films. In 1988 maakte hij de succesvolle speelfilm Le Maître de musique, in 1979 speelde hij de rol van Leporello in de beroemde Don Giovanni-film van Joseph Losey. Hieronder een fragment uit die laatste film.

Zijn gehele carrière lang bleef Van Dam optreden in zijn geboorteplaats, Brussel. Deze maand komt daar, na dertig jaar, een einde aan, als Van Dam met een productie van Don Quichotte afscheid neemt. Don Quichotte is ook één van zijn lijfrollen.

Hieronder de finale van de opera van Massenet uit die Brusselse afscheidsproductie, met Werner van Mechelen als Sancho.