Marcel Beekman is een nieuwsgierig zanger. En dus staat hij deze zomer driemaal in de tuin van de Hermitage in Amsterdam als ‘de vrek’ in een kleinschalige productie van een volslagen onbekende Russische opera. ,,Ik verheug me er zeer op.”

Opera Trionfo is altijd goed voor primeurs. Deze zomer produceert het gezelschap in samenwerking met het Grachtenfestival de Nederlandse première van Skupoy: De vrek, een opera uit 1781 van Vasily Pashkevich. Nooit eerder werd er een achttiende-eeuwse Russische opera in Nederland uitgevoerd.

Voor de titelrol, de vrek Skrjagin, werd Marcel Beekman gevraagd, een Nederlandse tenor met een stevige reputatie in het hedendaagse en het barokrepertoire. Beekman is regelmatig te zien bij De Nederlandse Opera en de ZaterdagMatinee en is ook op prominente tonelen in onder meer Salzburg, Wenen, Berlijn en Londen te gast geweest.

Een lowbudgetproductie in de tuin van de Hermitage met slechts twee weken voorbereidingstijd lijkt beneden de stand van zo’n zanger, maar dat vindt Beekman absoluut niet zo. ,,Door mijn optredens bij De Nederlandse Opera en ook in Wenen en Salzburg raak je natuurlijk gewend aan een bepaalde standaard, maar dat betekent niet dat je niet ook zoiets kleins kunt doen. Ik was nieuwsgierig naar dit werk en vond het een interessante uitdaging. Bovendien vind ik de soloscènes van mijn personage heel goed gecomponeerd.”

Jouw personage, de vrek Skrjagin, wat is dat voor een persoon?
,,Hij is een naar, geslepen mannetje. Hij denkt alleen maar aan geld. Als hij zelf één procent minder rente vangt, loopt hij te jammeren, maar tegenover anderen is hij onwrikbaar. In de opera wordt hij echter voor het eerst verliefd en blijkt hij niet alleen maar vervelend te zijn. Hij is meerkleuriger dan ik dacht. Er zijn een paar momenten dat hij heel oprecht is en dat het publiek zelfs met hem mee zal voelen.

Aan de ene kant lijkt het een flinterdun verhaal, maar aan de andere kant zit er ook veel kritiek in op de maatschappij van toen, waar heel laatdunkend over de rechten en ontwikkeling van vrouwen werd gedacht.”

Pashkevich stond bekend als de ‘Russische Mozart’. Kun je dat in deze opera horen?
,,Ja, het doet denken aan Mozart. Bijvoorbeeld door het vermakelijke wederzijdse bedrog zoals we dat herkennen uit Le nozze di Figaro of Così fan tutte. De componeerstijl heeft ook wel iets van die werken weg. Verder is Skupoy een Singspiel, omdat dialoog en zang afgewisseld worden. Dat doet natuurlijk meteen aan Die Zauberflöte denken.

Pashkevich was ook zeer beïnvloed door de Italiaanse stijl. De kleur van zijn muziek heeft zuidelijke charme. Tegelijk heeft de zangpartij voor mij ook haast iets oriëntaals. Het is een voorbode van ‘de Russische opera’ die wereldberoemd is geworden. Je kan die latere werken er al in horen.”

Treed je met dit stuk buiten je gebruikelijke repertoire?
,,Het is een stuk uit het classicisme, dat repertoire ligt me. De partij ligt ook lekker in de stem, heel comfortabel. Wat wel nieuw is, is de combinatie van Nederlands spreken en Russisch zingen. Bovendien vraagt het Russisch om een andere benadering van je zang.”

Had je al ervaring met zingen in het Russisch?
,,Ja, maar alleen van blad. Nu moet ik het voor het eerst uit mijn hoofd doen. Dat is een hele kluif. Je hebt in het Russisch zo weinig associaties bij de woorden. Maar toch is het heerlijk. De taal zingt lekker en ik heb in Raya Lichansky een hele goede coach.”

En de Nederlandse dialogen, schuilt daar nog moeilijkheid in?
,,Ja, het zijn hele lappen en de teksten zijn erg kluchtig. Het gaat erg snel, echt tak-tak-tak achter elkaar, en er zit veel archaïsch taalgebruik in, evenals lastige spitsvondigheden. Verder zitten er veel groepsdialogen in het stuk, waarin het gesprek heel snel heen en weer gaat. En dat alles moeten we in twee weken tijd instuderen, met een cast waarin ik de enige Nederlander ben. Een fikse voorbereiding.

Ik gebruik zelf altijd een klein boekje waarin ik tekst en muziek volledig uitschrijf. Een soort dagboekje. Je kunt het makkelijk overal mee naartoe nemen, zodat je bijvoorbeeld voor het slapen gaan nog even kan studeren. Ik weet niet of het bewezen is, maar het werkt bij mij heel goed. Omdat je het allemaal zelf opgeschreven hebt, lijkt het alsof je het zelf bedacht hebt.”

De opera wordt opgevoerd in de tuin van de Hermitage. Hoe gaat dat eruit zien?
,,We spelen tussen twee grote kastanjes uit de tijd van Catharina de Grote, die opdracht gaf voor deze opera. Er is een klein orkest van zo’n twintig man – niet de volledige bezetting – dat vanuit een soort tent zal spelen, geleid door dirigent Peter Biloen. Het is eigenlijk een blijspel in een tuin.”

En de regie?
,,Er is tegen de 25 minuten spreektekst, waardoor de verhouding tekst en muziek bijna fiftyfifty is. Omdat het verhaal in de aria’s stilstaat en het spel daar vrij beperkt is, moeten de dialogen theatraal erg sterk zijn. Pepijn Cladder is wat dat betreft een gouden greep. Hij komt uit de theaterwereld en heeft daardoor een heel andere benadering en erg leuke ideeën. Al is dat voor zangers soms lastig; ik spreek voor mezelf, maar wij denken toch vaak eerst aan onze stem en dan pas aan de beweging.”

Hoe leuk is zo’n kleine productie van een onbekend werk voor jou?
,,Ik verheug me er erg op. Ik kan niet zo goed tegen zangers die onder vast contract staan bij een operahuis en precies kunnen opsommen welke rollen ze zingen. Als ik dat hoor, ben ik blij met mijn eigen loopbaan. Mijn motto is: nieuwsgierig blijven. Ik ben nieuwsgierig van aard en zal niet snel zeggen: ach, dat ken ik al.”

Skupoy: De Vrek gaat op donderdag 18 augustus in première. Daarna zijn er nog voorstellingen op 19 en 20 augustus. Zie voor meer informatie de website van Opera Trionfo. Zie ook de persoonlijke website van Marcel Beekman.