Bij de Nationale Reisopera staat vanaf zondag 25 september Siegfried, het derde deel van hun Ring des Nibelungen, op het programma. Met een goede voorbereiding is de bezoeker van die opera beter in staat het verhaal en de uitvoering te volgen. Er is ook voor de ongeduldige geïnteresseerde veel te vinden. Met dank aan YouTube.

Met het tempo van de Ring-cyclus in Enschede is er steeds een tussenperiode van een jaar, en dus alle tijd om je voor te bereiden op het volgende deel. Lezen in de gigantische berg literatuur die er over Wagners Gesamtkunstwerk is geschreven, kan natuurlijk. Er zijn boeken vol teksten over de muziek, de maker, de achtergronden of de uitvoering, vaak met die onvermijdelijke kleine stukjes notenschrift, de Leitmotive.

De rol van Siegfried moet volstrekt spontaan en natuurlijk worden gezongen, zonder echter zorgeloos en onverschillig te lijken. Zo wilde Wagner het althans. Dat blijkt uit de ‘Bühnenproben’ die in 1880 in het maandblad Bayreuther Blätter verschenen. De componist liet tijdens de repetities van de eerste Ring zijn vriend Heinrich Porges een soort van notulen maken, daarmee alle aanwijzingen van de componist vastleggend. De teksten zijn vertaald in het Engels uitgebracht in het boek Rehearsing the Ring (Cambridge University Press).

Maar, we leven in 2011, kan die Ring van zo’n zestien uur niet kort worden samengevat, op pakweg Ipad-formaat? Welzeker, hier is de Lego Action-figures versie van het Ring-verhaal in twee minuten:

De Lego-versie is alleen met beeld, dat is een nadeel. Voor wie ook tekst wil, is er de lezing van professor Chris Froh, die er met overheadprojectie dan wél zes seconden langer over doet.

Niet alle filmpjes die je over de Ring op internet vindt, zijn even goed gelukt, maar mooi gemaakt, snel en zéér gestileerd is de video ‘The Ring in 2,5 minutes- with leitmotifs’ met een animatie van het verhaal in nog geen drie minuten.

Natuurlijk kunt u ook de hele Siegfried vinden op Youtube. De audio alleen, aangevuld met dramatische illustraties, van de uitvoering door Sir Georg Solti en de Wiener Philharmoniker met onder andere Kirsten Flagstadt. Het hele werk is in een playlist achter elkaar gezet.

Maar de beste tip voor wie een half uurtje kan spenderen aan het verhaal van de Ring – en als u na Siegfried stopt, wint u nog acht minuten – is de versie van Anna Russel. Deze zangeres/actrice was een fenomeen in de jaren ’50, ’60 en ’70. Om even te duiden wie ze was: denk aan Fons Jansen die met de teksten van Hans Liberg terug is op aarde in het lichaam van Hyacinth Bouquet. Dat is Anna Russel.

De conference waarin ze in dertig minuten het verhaal van de Ring doet, is legendarisch geworden. ,,The Ring is a magnificent work, supposing you can make any sense out of it”, zo begint haar conference. In de nuchtere behandeling van Miss Russel blijft er niet veel over van de verheven mythologie en symboliek die we in de Ring des Nibelungen kunnen vinden.

Deel 1:

Ze begint bij de Rheintöchter (‘a sort of aquatic Andrews Sisters’), vertelt iets over ‘Mr and Mrs Wotan’ en gaat dan naar Siegmund en Sieglinde. Siegmund valt als een blok voor Sieglinde (‘which is immoral’) die ook zijn zus is (‘which is illegal’).

Deel 2:

In het deel Siegfried vertelt ze hoe deze Fafner doodt, de reus die nu een draak is (‘don’t ask me why’). Er komt een duet tussen Siegfried en Brunhilde (‘anything you can sing, I can sing louder. She wins’).

Deel 3:

En zo gaat het verder. Hier en daar plaatst Mrs. Russel haar klassieke zin: ‘I am not making this up!’, die ook de titel van haar autobiografie werd. De filmpjes zijn te vinden op YouTube, de cd The Anna Russel Album is te koop bij bol.com.