Een bijzondere Lully
In 1683 ging Phaëton van Jean-Baptiste Lully in Versailles in première. Destijds was het een eerbiedig werk, die de grootsheid van Lodewijk XIV moest bekrachtigen. In 2009 geeft Opera Animous een heel andere draai aan het verhaal, wat een bijzondere productie oplevert.
Phaëton is de zoon van de zonnegod en de aardse Clymène, en daarom een interessante toekomstige partner voor prinses Libye. Maar Libye heeft al een verloofde: Epaphus. Die daagt Phaëton uit om te bewijzen dat hij echt goddelijk bloed heeft. Het opgeblazen ventje accepteert de uitdaging en ‘leent’ de zonnewagen van zijn vader om langs de hemel te rijden. Dat gaat niet helemaal goed, waarna Jupiter hem met een bliksemschicht vernietigt, zodat de wereld voor een ramp behoed wordt.
Lully wilde met deze ‘tragédie en musique’ zeggen dat het de mensen die zich verheffen tot de zon (oftewel: zonnekoning Lodewijk XIV) slecht vergaat. De eerbied voor de koning is groots. Juist dat gegeven grijpt Opera Animous aan in haar productie, want heden ten dage komt die eerbied ‘pompeus en daarom bijna lachwekkend’ over.
Opera Animous kiest om die reden voor een ‘luchtige speelstijl’. „Phaëton is een barokopera die we niet ouderwets willen uitvoeren”, zegt regisseur Machteld van Bronkhorst. „De muziek van Lully heeft veel gekke ritmes die je soms kunt vergelijken met popmuziek van nu.”
Voor de productie heeft het gezelschap de instrumentatie danig ingeperkt. Van het door Lully voorgeschreven orkest, het koor en de solisten resten nog slechts vijf ensembleleden van La Suave Melodia en zes solisten, die allen vijf of zes rollen spelen. En net als de solisten worden ook de rekwisieten op verschillende wijze ingezet. Met deze frisse insteek denkt Opera Animous een productie neer te zetten waarbij zowel operaliefhebbers als niet-ingewijden ‘hun hart kunnen ophalen’.
De première is op woensdag 14 januari in de Schouwburg van Almere. Daarna volgen voorstellingen op 7, 8, 13 en 26 februari, 11 en 13 maart en 14 en 15 april. Zie voor details de agenda.
Interessant kan het zijn om ter vergelijking Ercole amante te bezoeken, een opera van Francesco Cavalli met balletmuziek van Lully. Deze opera wordt vanaf 11 januari in Amsterdam opgevoerd door De Nederlandse Opera. Zie ook het voorverhaal dat hierover verschenen is.