De Nationale Reisopera heeft de afgelopen maanden een jong ensemble geformeerd. Kleine rollen in grote producties, of grote rollen in kleine producties, dat is de gedachte bij de ontwikkeling van de nieuwe generatie. Place de l’Opera stelt de komende tijd het ensemble aan u voor. In deel één: sopraan Iris van Wijnen (1990) en bariton Bora Balci (1984).

Zowel Iris van Wijnen als Bora Balci werkten al eerder mee aan producties van de Nationale Reisopera. Van Wijnen zong dit voorjaar de titelrol in de kleine zaal-productie Il segreto di Susanna en Balci had de rol van Marcello in de pocket-La Bohème die eerst in Nederland te zien was en deze zomer door Engeland toerde.

Iris van Wijnen

Iris oogt, als ze over de start van haar zangcarrière vertelt, bijna verbaasd over de snelheid waarmee dat ging. “Ik studeerde musicologie, dat leek me een verstandige keus. Ik speelde piano en zong daarnaast ook. De musical, daar zag ik wel wat in, maar toen ik eenmaal zangles had werd snel duidelijk dat dat toch niet helemaal bij mij paste, die wereld is natuurlijk ook zo veel meer dan het zingen alleen.”

Na nog maar drie maanden zangles auditeerde ze voor het conservatorium in Utrecht en werd aangenomen. “Ik was helemaal niet thuis in de zangerswereld, dacht vooral ‘hee, gelukt!’, maar kwam er al snel achter dat het heel goed nieuws was dat ik bij Henny Diemer mocht studeren.”

Niet lang daarna was er een auditie bij de Nationale Reisopera en Iris deed mee. “Henny zei: ga je maar laten horen, dan kennen ze je vast. Nog geen drie maanden later kwam de vraag of ik understudy wilde zijn bij Il segreto di Sussana, dat toen werd uitgebracht door de Reisopera. Ik weet nog dat ik op het strand in Ierland stond en dat Hans Middelhuis me belde met die mededeling. Nú ga ik kiezen, dacht ik toen. Vanaf dat moment werd de zangstudie nummer één.”

“In die eerste serie van Il segreto heb ik niet hoeven optreden als understudy, maar ik heb toen wel een doorloop gedaan in de studio van de Reisopera. Daar kwam iedereen kijken. Als ik terugblik is er in die periode zoveel gebeurd. Aan het eind van iedere dag had ik het gevoel: dit was een grens en die ben ik nu overgestapt.”

“En toen belde Nicolas Mansfield me een paar maanden geleden om me te vragen voor het jonge ensemble van de Reisopera. Ik zat met mijn oren te klapperen. Ik weet soms zelf niet wat me overkomt!”

Deze zomer studeerde Iris met fraaie punten af van het conservatorium waar ze komende jaren nog een masteropleiding gaat doen. “Ik wil mijn master gebruiken om me verder te verdiepen in het lied. Opera is echt wat ik wil, maar ik ben ook heel geïnteresseerd in het lied, dat ligt zo dicht bij jezelf. Als ik de mezzo Anne Sofie von Otter hoor, die kan alles, ze heeft alle kleuren in haar stem.”

“Waar begon ik aan toen ik die keuze voor zang maakte? Ik ben me pas later gaan realiseren dat er zoveel meer komt kijken bij een zangcarrière. Het gaat niet alleen om je stem maar ook om je persoon, het hele pakketje.”

De vraag voor alle leden van het ensemble die in deze serie aan het woord komen is: als je niet was gaan zingen, wat voor ander vak was dan met jouw kwaliteiten geschikt geweest?

“Ik ben wel een regelnicht en ik wist al van jongs dat ik het theater in wilde. Eerst was mijn wens balletdanseres worden, toen werd het musical, acteren, kleinkunst. Ik kom uit een leraarsgezin, mijn beide ouders zijn docent. Ik heb ooit eens stage gelopen in het onderwijs en ik daar merkte ik dat ik wel echt docenten-genen heb. En als ik niet kan zingen, ga ik zielige dieren redden, haha!”

Haar werk bij de Nationale Reisopera zal de komende tijd onder meer bestaan uit de rollen van Second Fairy en Nymph in Purcells The Fairy Queen onder regie van Paul Koek. “De auditie was al héél erg leuk, hij was superaardig. Er wordt echt gezocht naar rollen die bij me passen.”

Bora Balci

De bariton Bora Balci (je zegt: Balsje) studeerde eerst viool en kreeg later zijn zangopleiding aan het Staatconservatorium in Ankara in zijn geboorteland Turkije. De afronding van zijn masteropleiding aan de Mimar Sinan Üniversitesi in Istanbul is nog een kwestie van maanden.

“Vanaf het eerste jaar in mijn zangopleiding heeft mijn stem zich ontwikkeld. Als je jong bent, gebruik je vooral lucht en minder je bovenlichaam. Baritons en bassen bereiken hun borststem rond hun 35e. Ik vind het nu heerlijk om Guglielmo te zingen. Die rol staat ook echt op mijn programma voor het seizoen 2014/2015 als we Così fan tutte gaan doen.”

“Eigenlijk hou ik van alle Mozart-baritonrollen. Later zullen er misschien ook meer lyrische rollen als Figaro in Il barbiere di Siviglia komen. Vanaf november zing ik in de rol van Fiorello in de Barbiere-productie hier bij de Reisopera. Ik kijk ernaar uit daarin samen te werken met Karin Strobos, ik ben echt fan van haar. Ik ga overigens voor mezelf in die periode wel de rol van Figaro instuderen, die past goed bij mijn stem.”

“Mijn typische eigen geluid? Even denken, ik denk lichtheid, ik ben vrij flexibel. Daarom wil ik de komende tijd de lyrische baritonrollen van Rossini en Donizetti gaan studeren. Daarvoor heb je een lichte bariton nodig die snel en precies kan zingen.”

De bariton heeft een aanzienlijke rij producties op zijn naam staan in Nederland. In het seizoen 2011/2012 maakte hij deel uit van de Opera Studio Nederland. Hij zong daar rollen in werk van Charpentier, Puccini en Monteverdi.

“Hoe ik mijn rollen kies? Soms word je op korte termijn gevraagd en dan verdien je geld, maar je weet nooit hoe lang het duurt. Als jonge freelance zanger heb je gewoon inkomen nodig, zeker als je ver van huis werkt is dat lastig, om een visum te krijgen moet je geld verdienen. Ik heb bij de Opera Studio veel kansen gehad en ook bij het RAP, het Resident Artist Programme van de Reisopera.”

“Vorig jaar stond ik voor het eerst in een contemporaine muziektheaterproductie, Figaro Desire Machine. Ook om die ervaring op te doen heb ik ja gezegd. Het was veel reizen, tussen Rotterdam en Amsterdam, waar ik nog een woonplek had in de PC Hooftstraat. Deze zomer verhuizen mijn vrouw Dilay (de sopraan Dilay Girgin Balci, red.) en ik naar Enschede. Handig ook omdat je dichtbij Duitsland zit.”

“Ik werk inmiddels aan mijn Nederlands en Duits. In Berlijn maak ik deel uit van Home Opera in Berlijn, daarmee was ik begin augustus in Kopenhagen. In het najaar van 2014 ga ik in Berlijn meewerken aan een hedendaagse versie van Orfeo, met een tournee door enkele landen.”

“In het voorjaar, terwijl we een Nederlandse tournee maakten met de pocket-La Bohème, vroeg Nicolas Mansfield van de Reisopera me voor het nieuwe ensemble. Het is een speciaal gevoel om bij een collectief te horen, echt collega’s te hebben, dat maakt dat je je op het podium meer verbonden voelt. Het is als deel uitmaken een soort familie en dat vind ik belangrijk.”

Ook aan Bora stellen we de vraag: als je niet was gaan zingen, wat voor ander vak was dan met jouw kwaliteiten geschikt geweest? “Ik ben geïnteresseerd in marketing, werk veel met de nieuwe sociale media. Maar een kantoorbaan, of interieurontwerper, dat zou ook kunnen.”

“Op de wat langere termijn zou ik me willen settelen. Ik streef er niet naar een grote ster te worden, zo’n leven zou ik niet willen. Ik wil dingen doen die ik leuk vind. In mijn conservatoriumperiode was ik altijd nerveus, tot ik me ging realiseren: it’s all about fun. Als je het op het podium niet leuk hebt, krijg je dat terug van het publiek, en andersom zeker ook. Ontspannen en een goede voorbereiding, dat is het.”

Bora Balci en Iris van Wijnen staan in het OperaGala van de Nationale Reisopera op woensdag 14 augustus tijdens de Robeco SummerNights in het Concertgebouw in Amsterdam. Zie voor informatie en het boeken van kaarten de website van het Concertgebouw.