Theater de Speeldoos in Baarn vertoont sinds kort als eerste schouwburg in Nederland de bioscoopproducties van de Metropolitan Opera in New York. Voor theaterdirecteur Francine Boske voelt het alsof opera terug is in de sfeer waar het hoort. “Wij bereiken een publiek dat niet tussen de popcorn naar opera gaat kijken.”

De live-vertoningen van opera’s uit New York en sinds enige tijd ook Londen zijn niet nieuw in Nederland. Diverse bioscopen waren vanaf het vroegste uur bij het fenomeen betrokken en hebben inmiddels een stevig publiek opgebouwd. Dat de satellietvertoningen nu ook in een echt theater te zien zijn, is wel een noviteit.

Het kleine Theater de Speeldoos in Baarn heeft de primeur. Het theater telt 342 plaatsen en is qua toneelgrootte en faciliteiten niet in staat om zelf operaproducties op de planken te zetten. In de Live in HD-serie van de Metropolitan Opera vond theaterdirecteur Francine Boske een alternatief. Op 26 april werd de eerste opera vertoond, Così fan tutte, en op 10 mei volgt de tweede, La Cenerentola.

Het nieuwe initiatief is tot stand gekomen in samenwerking met Pathé, die al enige seizoenen in meer dan tien vestigingen de opera’s uit New York vertoont. Boske wil zich niet opwerpen als concurrent van de bioscopen. “Als theater bereiken wij een ander publiek, dat niet tussen de popcorn naar opera gaat kijken”, zegt ze. “Opera komt bij ons terug in de sfeer van het theater.”

Die theatersfeer is het grootste verschil met vertoningen in bioscopen, denkt Boske. “Uniek is dat wij alles optuigen voor die ene operavertoning. We leggen de rode loper uit en na afloop hoef je niet snel weg omdat de volgende film begint. Je kunt rustig blijven hangen.”

Bij de eerste vertoning op Koningsdag merkte Boske dat die sfeer aansloeg. “Ik hoorde mensen zeggen: ‘Ik zit in het rode pluche, maar het is toch anders.’ Het is een soort hybride vorm: het is geen film, maar het is ook geen theater. En ik merkte ook de verbindende werking van zo’n voorstelling. In de pauze waren alle mensen er met elkaar over in gesprek.”

Theater de Speeldoos zendt al één keer per week een film uit op zijn toneel en had de technologische infrastructuur dus paraat. De beslissing om die ook aan te wenden voor opera werd niet het minst ingegeven door de huidige stand van zaken in de podiumkunsten. “Het gaat niet goed”, zegt Boske. “Dat komt niet alleen door de economische crisis, maar ook doordat er tegenwoordig zó veel concurrentie is op de vrijetijdsmarkt. Met deze vertoningen willen we met een oude business inspelen op een nieuwe markt.”

De vertoning van La Cenerentola aanstaande zaterdag is de laatste New Yorkse bioscoopproductie van dit seizoen. Komend seizoen vertoont Theater de Speeldoos alle tien de Met-producties uit de Live in HD-serie. Iedere vertoning wordt voorzien van een inleiding door kenners als Hans Nieuwenhuis, Chazia Mourali en Mylou Mazali.

Het is Boskes hoop dat mensen door een bezoek aan een New Yorkse operavertoning ook eens ‘echte’ opera zullen proberen. “Ik hoop dat het de drempel verlaagt. Zelf ben ik niet opgegroeid met opera, maar wat ik nu gezien heb, heeft zo’n gigantische kwaliteit en schoonheid. Dat mensen zó mooi kunnen zingen… ik ben er helemaal enthousiast van.”

Zie voor meer informatie de website van Theater de Speeldoos.