Eind van de week begint in Utrecht het jaarlijkse Festival Oude Muziek. Tien dagen lang klinkt er muziek in kerken, historische gebouwen en voor het eerst sinds zeven jaar weer in de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Muziek rond het Habsburgse hof staat centraal.

In de festivalbrochure voor de komende editie van het Festival Oude Muziek vraagt directeur Xavier van Damme zijn bezoekers zich voor te stellen hoe Wenen er in de periode van de renaissance en de barok uitzag. Wenen is een blinde vlek in de muziekgeschiedenis, zo stelt hij. Die blinde vlek ontstaat door… overbelichting. De zogenaamde Eerste Weense School, met Mozart, Haydn en Beethoven, is zo present op de hedendaagse concertpodia dat de meeste mensen zich niet kunnen voorstellen wat er daarvóór in Wenen gebeurde.

De Oostenrijkse hoofdstad was één van de centra in het rijk van de Habsburgers. Die heersten van 1438 tot en met de Eerste Wereldoorlog over grote delen van Europa. Het festival stelt met het etiket ‘Habsburg’ op de programmering dat familiegeslacht, met zijn hofcomponsten en kapelmeesters, centraal.

Op het festival is vanaf vrijdag 29 augustus renaissancemuziek te horen van Heinrich Isaac en Philippus De Monte, van Biber en Schmelzer is er muziek uit de barok en van Fux en Zelenka komt werk uit de periode daarna. Materiaal dat, zo zegt de organisatie van het festival, nu schromelijk wordt onderschat.

Met de heropening van TivoliVredenburg is het festivalcentrum, met de kassa, het festivalcafé en enkele fringeconcerten, weer gevestigd naast Hoog Catharijne. Naast concerten in de Grote Zaal en de Herz-zaal heeft het festival lezingen en de oude muziekmarkt daar geprogrammeerd. Er blijven veel concerten in de stad, op historische locaties en in kerken.

Het festival is vanaf dit jaar gastheer van het International van Wassenaer Concours, voor beginnende oudemuziekensembles. In de jury zitten onder anderen sopraan Céline Scheen en de leider van Vox Luminus, Lionel Meunier. Verder is dit jaar een delegatie van de New Yorkse Juilliard School of Music op bezoek in Utrecht. Hun studentenorkest Juilliard415 zal optreden en meereizende docenten van de oudemuziekafdeling geven masterclasses.

Dit is een selectie van de vocale onderdelen:

Vrijdag 29 augustus
Collegium 1704, het ‘Artist in residence’-ensemble van dit jaar, opent het tiendaagse festival met muziek van Flux en diens Boheemse volgelingen František Tůma en Jan Dismas Zelenka. Het instrumentaal ensemble, het koor en vier vocale solisten onder leiding van Václav Luks zingen onder meer de Missa Divi Xaverii van Zelenka.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Zaterdag 30 augustus
De acht zangeressen van Tiburtina uit Praag zingen geestelijke en lyrische poëzie uit de tijd van koning Wenceslaus II.
St. Willibrorduskerk: 15.00 u.

Vivante, een gezelschap uit Wenen brengt vocale duetten en fragmenten uit opera’s als Apollo deluso en Aristomene Messenio van Giovanni Felice Sances, die in 1636 vanuit Italië naar Wenen kwam.
Leeuwenbergh: 15.00 u.

De zangers van het Huelgas Ensemble van Paul van Nevel zingen muziek van Jacobus Gallus, die wel de Sloveense Lassus wordt genoemd.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Sopraan Céline Scheen zingt samen met het Ricercar Consort liederen van Berali, Schmelzer en Sances.
TivoliVredenburg: 24.00 u.

Zondag 31 augustus
Muziek van Franco-Vlaamse componisten die ook aan het Weense hof en in Praag werkten wordt gebruikt in de workshop renaissance-zingen. Onder leiding van Capilla Flamenca-zanger Tore Tom Denys oefenen de deelnemers met muziek van De Monte, Vaet en Regnart.
Academiegebouw: 10.00 u.

Oswald von Wolkenstein was vriend en vijand van de Habsburgers. Zijn liederen over liefde, noodlot en oorlog worden gezongen door het vocaal ensemble Leones.
St. Willibrorduskerk: 15.00 u.

Een ongebruikelijk combinatie van stem met twee trombones is te horen in barokmuziek van Caldara, Flux en Conti. De trombones zijn van La Fontaine, de zanger is de Britse countertenor Alex Potter.
TivoliVredenburg: 15.00 u.

Voor het eerst op het festival is het Britse ensemble Contrapunctus, dat muziek zingt die werd geschreven voor huwelijksmissen van de Habsburgse vorsten. Er klinkt onder meer werk van De Monte, Pavano en Lassus.
Pieterskerk: 17.00 u.

Maandag 1 september
Het Weense Cinquecento is bekend om zijn uitvoeringen van renaissancepolyfonie. Er klinkt in het concert muziek van twee Luikse componisten die aan het Weense hof actief waren, Schoendorff en Chatelet.
Pieterskerk: 17.00 u.

Met vijf vocalisten en het instrumentaal ensemble treed Collegium 1704 aan voor het oratorium San Giovanni Nepomuceno van Caldara. De oorspronkelijk Venetiaanse componist werkte als kapelmeester in Wenen aan het keizerlijke hof.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Dinsdag 2 september
Madrigalen van De Monte en zijn achtstemmige Missa Confitebor worden gezongen door de vocalisten van Capella Mariana uit Praag.
Pieterskerk: 17.00 u.

Woensdag 3 september
Een programma gebaseerd op de correspondentie die De Monte voerde in motetvorm met de Brit William Byrd wordt gezongen door Gallicantus uit Groot-Brittannië.
Pieterskerk: 1700 u.

Donderdag 4 september
Vaste gast op veel oudemuziekfestivals is het ensemble Clément Janequin van Dominique Visse. De zes leden zingen motetten die speciaal voor de Habsburgse keizer Ferdinand I werden gecomponeerd door onder anderen Josquin, Mouton en De La Rue.
Pieterskerk: 17.00 u.

Ongetwijfeld het bekendste ensemble op de gastenlijst van het Festival Oude Muziek is The Tallis Scholars onder leiding van Peter Phillips. Er klinken missen en motetten van De Monte en Isaac.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Vrijdag 5 september
De Vlamingen van Psallentes zingen het gregoriaanse officie dat werd geschreven voor Walburgis, de heilig verklaarde koningsdochter die grote delen van het Habsburgse rijk evangeliseerde.
St. Willibrodkerk: 15.00 u.

Veel gedraaid op Radio 4 is de muziek van L’Arpeggiata en zangeres Christina Pluhar. Ze komt met een nieuw programma naar Utrecht, dat werd gebaseerd op eigen onderzoek naar het repertoire van haar geboorteland Oostenrijk. Daar vond ze muziek van Sances en Bertali.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Zaterdag 6 september
De zangers en zangeressen van Graindelavoix brengen de mis die werd gecomponeerd door Heinrich Finck voor het huwelijk van Hertog Ulrich von Württemberg.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Zondag 7 september
Op de laatste dag van het festival treedt het Belgische ensemble Vox Luminus op. Samen met instrumentalisten brengen de zangers van het koor, dat onlangs een groot aandeel had in La troupe d’Orphée van OPERA2DAY, een mis en motetten van Joseph Fux.
TivoliVredenburg: 20.00 u.

Op Radio 4 is veel aandacht voor het festival. Enkele concerten zullen rechtstreeks worden uitgezonden.

Zie voor meer informatie de website van het Festival Oude Muziek.