Opera Zuid komt deze week met een nieuwe, zeer eigentijdse bewerking van de bekende operette Die Fledermaus. De première van het werk van Johann Strauss junior staat gepland op vrijdag 14 november, maar de handeling speelt zich af op de laatste dag van 2014.

Heeft het regieduo Miranda van Kralingen en Daniel van Klaveren de klassieke operette Die Fledermaus onherstelbaar gesloopt en het verhaal geweld aan gedaan? Daniel van Klaveren weet wel zeker van niet. “De taal is gewijzigd, die is nu Engels, en de vormgeving van het verhaal is gemoderniseerd en vertaald naar deze tijd. Maar het is nog altijd komisch en onderhoudend en het gaat nog altijd over mensen die zich anders voordoen dan ze zijn.”

Het verhaal speelt zich af in New York, op 31 december 2014. Hoofdfiguur is Eisenstein, een rol van Willem de Vries (“één van de best acterende zangers die ik ontmoet heb”, aldus Van Klaveren). De avond voor hij de gevangenis in moet, zet hij nog even de bloemetjes buiten onder een andere identiteit.

Zijn vrouw is Rosalinde, gezongen door Kim Savelsbergh. Ook in deze versie van de operette wordt zij toegezongen door een tenor met wie ze een verhouding heeft, al staat die tenor niet, zoals in het origineel, onder haar raam, maar komt zijn zang tot haar via Skype.

Als we Daniel van Klaveren spreken over zijn werk aan de productie, is hij met de cast en het team net begonnen aan het monteren van de voorstelling in het theater. Een paar uur na ons gesprek zal het orkest, de philharmonie zuidnederland, zich bij het ensemble voegen. “Voor het eerst gaan dan de muziek, het spel, de zang en de techniek samen en wordt het een complete voorstelling.”

Van Klaverens samenwerking met Opera Zuid begon in de voorbereiding van een vorige productie, Tosca van Puccini in 2013. Het beviel zo goed dat Opera Zuid-directeur Miranda van Kralingen hem vroeg als co-regisseur voor de Fledermaus-productie. “Ik denk dat mijn muzikaliteit en mijn spelervaring Miranda van Kralingen overtuigden. Ze is altijd erg bezig met de spelkant van een voorstelling en voor deze levendige, dynamische productie met gesproken dialogen zag ze in mijn combinatie van spelen en regisseren de geschikte kandidaat.”

Het werken met jonge talenten is één van de speerpunten bij Opera Zuid en dat blijkt ook uit de keuzes voor het creatieve team. “Ik ben 31 en onze decorontwerpster Laura Wallrafen is pas 26”, zegt Van Klaveren.

Op de gewetensvraag of het prettig samenwerkt met een nogal gedecideerde regisseur als Van Kralingen komt het antwoord meteen: “Ze weet wat ze wil, maar wij functioneren als duo prima. We waren het snel eens over de grote lijnen van deze productie. Ik heb mijn eigen rol en het is wel voorgekomen dat Miranda er niet bij kon zijn door haar andere taken bij Opera Zuid en ik alleen werkte. Dat vertrouwen kreeg ik en dat is erg prettig.”

Het genre operette heeft een wat oubollig imago en het lijkt niet ‘every boy’s dream’ om zoiets te regisseren. Maar Van Klaveren vond het juist daarom een uitdaging. “We wilden een Fledermaus maken die echt van deze tijd is én die echt grappig is. Ik denk dat de operette van toen een beetje de functie had die de musical in deze tijd heeft: entertainment met zang, spel en dans.”

De locatie is New York en de taal is Engels in deze productie, die officieel De/die/the Fledermouse heet. “New York is een mondiale locatie, waar veel culturen samenkomen en waar ook een hippe kunstscène is. We bedachten dat Engels zich daar toch het beste voor leent.”

Van Klaveren begrijpt dat er aanvankelijk wat weerstand kan zijn bij de liefhebbers van operette. “We moesten bij de eerste doorlopen, waar ook leden van de Vrienden van Opera Zuid bij aanwezig waren, echt even uitleggen waarom we de productie niet in het Duits doen. Gelukkig lieten die tijdens het kijken hun bezwaren varen. Ik merk dat je met veel traditie rekening moet houden bij opera en operette. In het toneel ben je behoorlijk vrij bij het interpreteren van het originele werk. Naar die vrijheid zijn we ook hier op zoek geweest.”

Ondanks de ingrepen in de taal en de tijd zijn de makers trouw gebleven aan het werk van Strauss junior. “Dat laten we intact”, zegt Van Klaveren. “Er wordt gezongen zoals het in de partituur staat, met die heerlijk opzwepende en vaak komische muziek.”

“De/die/the Fledermouse gaat over mensen die zich anders voordoen dan ze zijn”, verduidelijkt de regisseur. “In deze tijd van sociale media kan dat ook, met alter ego’s en een parallel leven op internet. Daar spelen we mee. Op het feest wordt bijvoorbeeld gewalst, maar iedereen kijkt over de schouder van zijn partner op zijn eigen smartphone.”

Aan de voorstelling werken veel bekende namen van Opera Zuid mee, die elkaar al van eerdere producties kennen. Van Klaveren: “Er is een echt ensemblegevoel bij het werken met deze cast, die merkbaar plezier heeft in het acteren en dat ook goed doet.”

Er is een clip, een ‘teaser’, waarmee de voorstelling begint. Daarin zijn Eisenstein (Willem de Vries) en Dr. Falke (Martijn Sanders) te zien in de straatscène die voorafgaat aan de gebeurtenissen op 31 december 2014 in New York:

De/die/the Fledermouse, onder regie van Miranda van Kralingen en Daniel van Klaveren en met Ivan Meylemans voor het orkest, gaat op vrijdag 14 november in première in Maastricht. Daarna volgt tot en met 17 december een tournee. Zie voor meer informatie de website van Opera Zuid.