In de concertagenda van Olivia Vermeulen staan dit seizoen slechts enkele optredens in Nederland vermeld. Begin mei reist de mezzosopraan vanuit haar woonplaats Berlijn naar Ede en Amsterdam voor recitals met pianist Jan Philip Schulze. “Ik zou het lied niet willen missen.”

Eind augustus 2014 mocht Place de l’Opera meekijken in de agenda van Olivia Vermeulen voor dit seizoen. “Opvallend veel optredens in het Verre Oosten”, luidde de conclusie na de ruime opsomming van de concerten, recitals en operarollen die de mezzosopraan van september vorig jaar tot in de komende zomer gepland heeft.

Op twee seizoenen bij de Komische Oper in Berlijn na heeft Vermeulen geen vaste contracten bij operahuizen gehad. Ze is al lang tijd zelfstandig kunstenaar, met alle avonturen en risico’s die daarbij horen.

Dit voorjaar vliegt ze naar verschillende uithoeken van de wereld. Een paar weken was ze in Boedapest voor de repetities en enkele uitvoeringen van Die Zauberflöte van Mozart. Ze zong de rol van Zweite Dame, naast onder anderen Barbara Kozelj en met Ivan Fischer op de bok. “Ik heb al eerder met Fischer en zijn Budapest Festival Orchestra gewerkt, steeds met groot plezier”, vertelt Vermeulen. “Fischer zit vol ideeën, gaat op in de muziek en is een heel sprankelende dirigent.”

De productie ging na de première in de thuisstad van het orkest op reis naar Abu Dhabi voor twee uitvoeringen. En inmiddels is bekend dat de productie in mei 2016 naar het Amsterdamse Concertgebouw komt, met vrijwel een ongewijzigde cast, inclusief Olivia Vermeulen als Zweite Dame.

Na de voorstellingen in het Midden-Oosten vloog de zangeres door naar Japan voor optredens met een andere dirigent die haar kwaliteiten hoog schat: Masaaki Suzuki. Bij het ensemble van de Japanse Bach-specialist zong Olivia driemaal de alt-partij in de Matthäus-Passion, eerst in Tokio, daarna in twee andere Japanse steden.

Moederdag

Olivia Vermeulen zingt dit voorjaar opera en oratorium, maar haar twee Nederlandse optredens zijn gewijd aan het lied. “Lied en opera zijn enorm verschillend, maar ik zou het lied niet willen missen. Bij opera is er de regisseur en heb je vaak een enorme productie om je heen. In een liedrecital kan ik een eigen inkleuring geven. Dat is naast opera een verademing. Je kunt er veel van jezelf inleggen.”

Het initiatief voor de recitals die ze in Amsterdam en Ede zal geven kwam van het Concertgebouw. “We kwamen bij het zoeken naar data uit op de periode rond Moederdag. Daar heb ik bij het samenstellen van mijn programma rekening mee gehouden, zonder het té traditioneel te maken. ‘Een ode aan de vrouw’, zo wordt mijn recital in Ede aangekondigd. Dat vind ik wel een mooie omschrijving.”

Met pianist Jan Philip Schulze ging Vermeulen op zoek naar geschikt repertoire. Ze koos voor Europees werk, maar er staan ook enkele Amerikaanse liederen van William Bolcom en Jake Heggie op de lijst. “Dat is de inbreng van Jan Philip geweest”, vertelt de zangeres. “We willen veel aspecten van het moederschap, maar ook van het dochter en vrouw zijn, belichten. ‘Tootbrush Time’ van Bolcom is bijvoorbeeld het verhaal van een vrouw die zich na een heel slechte onenightstand realiseert dat ze beter naar haar moeder had moeten luisteren.”

Ook enkele liederen van Hugo Wolf zullen klinken. De Duitse componist schreef muziek bij teksten van de dichter Eduard Mörike. “We brengen het ‘Erstes Liebeslied eines Mädchens’ maar ook ‘Rat einer Alten’. Zo komen zowel het meisje als de sterke vrouw aan het woord in het recital.”

Vermeulen ervaart een liedrecital als een heel persoonlijk optreden. “Zeker, ik laat iets van mezelf zien, al zie ik als ik zing soms ook het personage uit het lied voor me. Dat geldt bijvoorbeeld voor een lied als ‘Heiratsannonce’, dat Hans Eisler baseerde op een echte krantenadvertentie van een meisje dat een man zoekt.”

De mezzo is blij met de keuze voor de Sechs Gesänge van Robert Schumann. “Die worden heel weinig uitgevoerd, terwijl ze ontzettend mooi zijn en erg ontroerend.”

Haar favoriet in het programma heeft, zo bekent ze, niet zoveel met het thema te maken. Bij de keuze van ‘Im Frühling’ van Hugo Wolf week ze even af. “Het is één van mijn lievelingsliederen, als ik dat zing, ben ik zó geïnspireerd.”

Improviseren

Of ze bij haar recital ook uitleg zal geven, weet ze nog niet. “Ik denk erover om dat te gaan doen. Ik doe het wel vaker wanneer ik die wat stijve atmosfeer – de zanger en pianist komen op en gaan spelen – wil doorbreken.”

Onlangs viel er bij een optreden een onvoorziene stilte toen bleek dat haar begeleider de verkeerde bladmuziek op het podium had en zich naar de kleedkamer haastte om de juiste partituur te halen. “Ik moest even improviseren met een toelichting en dan merk je dat het publiek het leuk vindt.” Maar ze zegt met nadruk: “Het doel is uiteindelijk dat de muziek alleen al voldoende is.”

De recitals van Olivia Vermeulen en pianist Jan Philip Schulze worden gegeven op vrijdag 8 mei in de Edesche Concertzaal en op zondag 10 mei in de Kleine Zaal van het Amsterdamse Concertgebouw.