Terwijl de eerste operapremières eraan zitten te komen, presenteerden de grote operaproducenten afgelopen weekend hun nieuwe producties op de Uitmarkt in Amsterdam. Place de l’Opera schoof aan in de rij om de eerste voorproefjes mee te maken.

Altijd weer spannend: laat de zomer zich nog even zien in het laatste weekend van augustus of ligt het Museumplein weer vol met haastig geplaatste vlonders om het drassige gras te beschermen? Dit jaar is het droog en zonnig als we op zaterdag een rondje over de Uitmarkt maken.

Het is nog bijna een uur voor de presentatie in de Kleine Zaal van het Concertgebouw als de eerste bezoekers al een klein rijtje vormen bij de ingang. Traditiegetrouw houden de grote operagezelschappen hier hun seizoensdoop. Opera Zuid is er niet bij, dat gezelschap zal op zondag meewerken aan het Zondag Ochtendconcert.

Ver weg van de bonkende beats en de beltende musicalsterren op het Museumplein is de Kleine Zaal een ideale locatie voor klassieke voorproeverij, met dit jaar voor het eerst een vol uur durend gezamenlijk programma van de Nederlandse Reisopera en De Nationale Opera. Opera Zuid is in zekere zin ook aanwezig, want het eerste programmaonderdeel bestaat uit aria’s uit Il matrimonio segreto. Dat is de jubileumvoorstelling die begin volgend jaar door de drie operahuizen gezamenlijk wordt geproduceerd.

Sopraan Lilian Farahani en tenor Linard Vrielink brengen het werk van Cimarosa op een manier die nieuwsgierig maakt naar de uiteindelijke productie. De regisseur daarvan, Monique Wagemakers, kijkt vanaf een zijstoel hoe het duo de rollen van Carolina en haar jonge bediende/geheime echtgenoot Paolino vocaal gestalte geeft. Wagemakers heeft tot 5 maart volgend jaar de tijd om te werken aan de productie.

De Reisopera levert Johane Ansell, die begeleid door pianiste Abigail Richards aria’s van Puccini zingt. Niet echt een voorproefje van wat de Reisopera gaat doen dit seizoen, al is een aria van Mimì uit La bohème een onbedoelde promotie voor de productie die Opera Zuid op 21 mei 2016 in première brengt.

Het publiek reageert enthousiast op de zang van Ansell en als die na het zingen van ‘Un bel di vedremo’ uit Madama Butterfly – wel op het programma van de Reisopera dit seizoen – laat weten dat ze die aria zojuist voor het eerst voor publiek zong, volgt een extra hard applaus. De sopraan is zichtbaar opgelucht.

Een broek en een roos

De vormgeving van dit jaarlijkse operaonderdeel in de Kleine Zaal is doorgaans nogal karig. Een piano, mooie jurken en nette pakken: veel meer valt er niet te zien. De Nationale Opera plaatst dit keer wel een microscopisch kleine cesuur door een ‘prop’, een decorelement, in te zetten. Bovendien draagt één van de zangeressen een broek, wat maar zelden gebeurt op het podium van de Kleine Zaal. Het heeft een reden: Paula Murrihy zingt Octavian, de jonge minnaar van de Feldmarschallin in Der Rosenkavalier, de opera die op zaterdag 5 september in Amsterdam in première gaat.

Een roos is het voor de hand liggende decorstuk. Het speelt een rol tijdens de rozenceremonie uit de opera van Strauss. Na de solo van Murrihy brengen zij en Hanna-Elisabeth Müller, die Sophie zingt in de DNO-productie, dat duet van Sophie en Octavian.

Jan-Paul Grijpink speelt het pianoarrangement – aan de hand waarvan de zangers wekenlang met hem als repetitor werken, voordat het orkest erbij komt – en dat weerspiegelt verbluffend goed de zoet-wrange orkestpartij. De beide zangeressen verkennen met hun rijke geluid de akoestische grenzen van de ineens toch wel kleine Kleine Zaal. Hun optreden belooft veel voor de complete productie.

“Ik moest huilen”, zegt een vrouw die na afloop in de drukte de uitgang zoekt. Een echtpaar overlegt of ze naar de stand van De Nationale Opera zullen gaan om daar nog snel kaarten te kopen voor Der Rosenkavalier. “Ik kende het niet”, zegt hij, waarop zij kordaat zegt: “Dan wordt het hoog tijd.” Op naar stand 92.

Cornflakes en wasmiddel

Stand 92 blijkt op de informatiemarkt voor het Rijksmuseum een dubbele tent te zijn voor het dans- en opera-aanbod van Nationale Opera & Ballet. Er staat de hele middag een rij voor de balie waar kaarten met korting worden verkocht. Vaste bezoekers weten dat die korting een goede reden is om de markt te bezoeken.

Midden in de stand staat een grote doos. De oproep van het operahuis om kartonnen verpakkingen van cornflakes, ontbijtgranen of wasmiddelen mee te nemen heeft gewerkt en de doos begint zich te vullen. De verpakkingen zullen worden gebruikt in het decor van Hänsel und Gretel, de decembervoorstelling die Lotte de Beer bij DNO zal regisseren.

Stampvol theater

Splendor, het collectief van musici dat in de Amsterdamse Nieuwe Uilenburgerstraat een eigen huis heeft, presenteert wat verderop met trots de net verworven Amsterdamprijs voor de Kunst 2015.

In hun tent geven de musici kleine concerten. Bariton Mattijs van de Woerd is aan de beurt. Hij kondigt aan ‘Sur ma vie’ van Charles Aznavour te gaan zingen. Er zijn al wat bezoekers die dat graag willen horen en het tentdoek gaat bijna dicht. “Er kan nog één bezoeker bij!” roept één van de standhouders. Als de laatste binnen is, wordt vastgesteld dat het theater nu stampvol is: alle zeven plaatsen zijn bezet.

Van de Woerd bezingt de eeuwige trouw aan een geliefde voor het leven, die echter niet komt opdagen in de kerk bij het huwelijk. Zijn pianobegeleiding klinkt uit een klassieke speaker, die is verbonden met zijn smartfoon.

Mattijs van de Woerd is, met andere bekende zangers als Helena Rasker, Nora Fischer en Jan Willem Baljet, één van de groepsleden van Splendor. Hij krijgt het naast zijn werk voor Splendor de komende maanden druk met enkele tournees van Frommerman, waarvan de bariton deel uitmaakt.

Na het concert vertelt Iris Oltheten van de Splendor-kerngroep enthousiast over een nieuw initiatief voor kinderen: ‘Opera zingen, opera maken’. Vanaf 16 september zijn er wekelijks bijeenkomsten voor kinderen vanaf 7 jaar die zingend maar ook componerend en dansend samen een opera gaan maken. Onder leiding van Emma Rekers en Marleen van der Wolde wordt er tot december gewerkt in Splendor.

Informatie

De serie voorstellingen van Der Rosenkavalier van De Nationale Opera begint op zaterdag 5 september in Amsterdam.

De Nederlandse Reisopera presenteert Madama Butterfly op donderdag 3 september in Enschede en toert daarna door het land.

Opera Zuid opent zijn seizoen op vrijdag 13 november met Rigoletto.

De activiteiten van Splendor vindt u op splendoramsterdam.com, informatie over het kinderoperaproject vindt u hier.