Lenneke Ruiten heeft de operaberg beklommen en staat genietend op de top. De Nederlandse sopraan zingt de mooiste rollen bij de grootste operahuizen en viert het ene na het andere succes. Op 18 november laat ze een intiemere kant van zichzelf zien tijdens een liedrecital in de Edesche Concertzaal. Een gesprek met de zangeres.

Lenneke Ruiten is al ruim vijftien jaar een gerespecteerde zangeres, maar de afgelopen jaren is haar loopbaan in een stroomversnelling terechtgekomen. Een optreden als Zerbinetta in Richard Strauss’ opera Ariadne auf Naxos bij de Staatsoper Stuttgart in de zomer van 2013 opende vele internationale deuren voor haar.

Momenteel is de sopraan te zien als Giunia in Lucio Silla bij de Munt in Brussel, één van de huizen waar ze regelmatig te gast is. Mozart zou met haar vertolking in zijn nopjes zijn geweest, schreef Franz Straatman in zijn recensie voor Place de l’Opera. “Wat zij aan kleur en uitdrukking in haar rol legde, bracht het Brusselse premièrepubliek in verrukking en tot jubel.”

Ruiten geniet met volle teugen van de stijgende lijn in haar loopbaan, al vraagt succes altijd om offers. “De eerste twaalf jaar van mijn carrière deed ik vooral concertzang. Dan ben je hooguit een paar dagen van huis. Nu doe ik voornamelijk opera en dan ben je vaak zes tot acht weken weg. Als je dan vijf producties in een jaar doet, ben je zeven tot acht maanden niet thuis.”

Ruiten heeft een 4-jarig zoontje. “Tot ruim een halfjaar geleden ging hij altijd met me mee. Nu blijft hij vaker thuis. Dat is als moeder best moeilijk. Ik probeer er slim mee om te gaan. Ik heb zo lang geïnvesteerd in mijn carrière en begin daar nu de vruchten van te plukken; ik sta aan de top en nog steeds ontdekken mensen me. Ik wil nu niet afbouwen. Maar het moet wel in balans zijn met mijn familieleven.”

Hoewel ze steeds vaker bij De Nationale Opera in Amsterdam te horen is, is een meer Nederlands georiënteerde carrière voor Ruiten ondenkbaar. “Ik neem aanbiedingen uit Amsterdam direct aan, maar Nederland blijft slechts een heel klein onderdeel in mijn agenda.”

Goed voor stem en geest

Op 15 november wordt de Brusselse speelreeks van Lucio Silla afgesloten, een paar dagen later staat Ruiten weer op het toneel, maar dan zonder kostuum, decors, medezangers, figuranten en veel meer. Ze staat er enkel met haar partner en vaste pianist Thom Janssen en zingt het lied.

Het liedgenre heeft Ruiten altijd al gefascineerd. “Als student heb ik me er enorm in verdiept en na mijn winst op het Internationaal Vocalisten Concours in 2002 heb ik veel recitals gegeven. Tegenwoordig wordt het lied een beetje weggedrukt door mijn operawerk, maar ik probeer altijd nog acht tot tien recitals per seizoen te geven.”

Liederen zingen is goed voor stem en geest, vindt de sopraan, en een waardevolle afwisseling van haar vele operarollen. “Het is heel gezond om terug te gaan naar het lied. Als je een lied zingt, doorleef je de teksten, maar blijf je de verteller. Je bent jezelf. Je kunt je niet verschuilen achter een rol of achter het vuur van je acteren, zoals in een opera. Je staat er alleen voor, met je pianist. Er zijn operazangers die het lied daarom vreselijk vinden. Als je er niet vaak genoeg naar terugkeert, durf je het niet meer.”

Cabaret Songs

Voor de Edesche Concertzaal heeft Lenneke Ruiten samen met Thom Janssen een bont programma met romantische liederen samengesteld. Het bevat onder meer muziek van Hahn, Chausson en Debussy. “Ik heb veel affiniteit met het Franse lied. Ik doe ook weleens Schubert, maar dat zing ik toch niet helemaal makkelijk weg. Het Franse lied is lyrischer, minder elitair, heel vanzelfsprekend voor mijn stem.”

Er staan ook een paar liederen van Fanny Hensel-Mendelssohn op het affiche (“zo simpel, zo ontroerend”) en Ruiten heeft enkele Cabaret Songs van Benjamin Britten geselecteerd. “Heel theatrale en grappige liederen. Het lied ‘Johnny’ is bijna een mini-opera. Qua tekst zitten er heel veel grappige, slimme en emotionele dingen in deze liederen. Ze liggen mij heel goed.”

Het recital van Ruiten en Janssen begint om 20.00 uur. Zie voor meer informatie en het bestellen van kaarten de website van de Edesche Concertzaal.