Bariton Mattijs van de Woerd is de komende weken niet alleen te zien bij Frommermann, hij presenteert ook met drie vrienden een recitalprogramma rond de liederen van Franz Schubert op de Schotse poëzie van Ossian en Sir Walter Scott. Op 17 december is de première in Rotterdam.

Of de Schotse onderwijzer James Macpherson echt de herontdekker was van de poëzie van Ossian, de derde-eeuwse bard die dichtte in het Schots-Gaelisch, is nog altijd de vraag. Het vermoeden bestond dat hij zelf de schrijver was. In 1765 liet Macpherson de bundel The works of Ossian verschijnen en wie die ook geschreven mocht hebben, het werk maakte grote indruk. Schrijvers als Sir Walter Scott en de Duitse filosoof/schrijver Goethe waren meteen in de ban van het werk.

In de brievenroman Die Leiden des jungen Werther van Goethe schrijft de ik-figuur Werther aan zijn vriend: “Ossian heeft Homerus in mijn hart verdrongen.” Hij stuurt zijn onmogelijke liefde Charlotte brieven en voegt er vertalingen bij van de verzen van Ossian. De aria ‘Pourqoi me réveiller’ in de opera die Jules Massenet naar aanleiding van de roman van Goethe componeerde is gebaseerd op de Ossian-teksten.

Franz Schubert componeerde verschillende liederen op de verzen van Ossian, zoals ‘Bardengesang’, ‘Lodas gespenst’ en ‘Das Mädchen von Inistore’. Ook zette hij gedichten van Ossian-liefhebber Sir Walter Scott op muziek. In de toelichting op het programma schrijft Mattijs van de Woerd: “De teksten van Ossian en Walter Scott inspireerden Schubert tot enkele van zijn radicaalste en meest populaire liederen en ensembles. Schuberts zelden uitgevoerde Ossian-liederen zijn ware salonopera’s: groots opgezette, proto-wagneriaanse scènes. En de tekst van zijn evergreen “Ave Maria vond Schubert in Scotts ‘lady of the Lake’.”

Het gezelschap dat de Ossian-liederen binnenkort brengt, bestaat naast Mattijs van de Woerd uit mezzosopraan Nicola Wemyss (“tevens volbloed Schotse”) en bariton Alistair Shelton-Smith (“half-Schot”). Wemyss deed in Nederland haar master oude muziek en was onder meer te horen bij Frans Brüggen en Ton Koopman. Bariton Alistair Shelton-Smith is onder meer bekend van de titelrol in Brittens opera Owen Wingrave in de productie van Opera Trionfo. Vierde lid van het gelegenheidsensemble is pianiste Shuann Chai. “Evenals ik niet-Schot, maar wel een nobele wilde”, schrijft Van de Woerd in zijn aankondiging.

Het programma Schubert, the Bard and the Lady: Schotse Hooglanders in een Weense Salon wordt deze maand driemaal uitgevoerd. Op zondagmiddag 17 december om 15.00 uur in Rotterdam-Hillegersberg, op dinsdagavond 19 december om 20:30 uur in Splendor Amsterdam en op woensdagavond 20 december om 20:15 uur in Studio Sophia in Den Haag.