Futuristische Bohème in de bioscopen
December is bij uitstek de maand van La bohème, de winterse opera die vier armlastige kunstenaars in het Parijs van de negentiende eeuw portretteert. De bioscopen van Euroscoop vertonen op dinsdag 12 december live een nieuwe, futuristische enscenering van Puccini’s opera, die Claus Guth voor de Parijse Opéra maakte.
Alleen een klein kacheltje geeft wat warmte en een bezoek aan café Momus brengt vertier. De vier bohemiens uit het verhaal van Henri Murger, dat Puccini op muziek zette, hebben het zwaar. Als één van hen, de dichter Rodolfo, voor het eerst het naaistertje Mimì ontmoet, slaat de vonk meteen over. Maar hun liefde kent geen perspectief, want Mimì heeft een ongeneeslijke ziekte en sterft aan het eind van de opera, in de armen van Rodolfo.
Dat is het verhaal van La bohème, dat letterlijk in tientallen steden overal ter wereld ook deze december weer wordt verteld. Hoe die wereld van de kunstenaars op een zolderkamer in Parijs in beeld wordt gebracht, is altijd weer anders. De Opéra national de Paris vroeg regisseur Claus Guth en die maakte een enscenering die op zijn minst ‘anders’ is.
In Parijs zingt één van de meestgevraagde sopranen van dit moment de rol van Mimì: Sonya Yoncheva. Ze was eerder dit seizoen al te zien als Élisabeth de Valois in Don Carlo, een opera van Verdi die ook in Parijs werd opgevoerd en de bioscopen haalde. Binnenkort gaat ze naar New York voor de titelrol in Tosca, opnieuw Puccini. De rol van haar tegenspeler Rodolfo wordt gezongen door tenor Atalla Ayan. De Braziliaan zong al verschillende rollen bij het Royal Opera House in Londen, zoals Don Ottavio in Don Giovanni en Alfredo in La traviata.
Dirigent Gustavo Dudamel is chef van de Los Angeles Philharmonic en is bekend als leider van het Simón Bolívar Symphony Orchestra of Venezuela, dat Europese klassiekers soms afwisselt met Zuid-Amerikaanse ritmes. Hij dirigeerde de opera van Puccini al eens met zijn eigen orkest in LA en in de Scala in Milaan. Hij maakt met deze productie zijn debuut in de Parijse Opéra.
Regisseur Claus Guth maakte in 2016 voor De Nationale Opera in Amsterdam twee producties, Händels Jephtha en Mozarts Don Giovanni. Sinds zijn eerste regie van La traviata in 1995 heeft de uit Frankfurt afkomstige Guth een enorm oeuvre opgebouwd. Bij de Parijse Opéra was hij al eens in dienst voor ensceneringen van Rigoletto en Lohengrin.
Het seizoensmotto van de Opéra national in Parijs is “Let yourself be carried away” en dat lijkt zeker van toepassing op de nieuwe Bohème. Uit de productiefoto’s en de recensies van de Franse media, na de première eind november, rijst een beeld op van astronauten en ruimteschepen. In zo’n ruimteschip verblijven de vier bohemiens. “Gebrek aan leven, zuurstof, hoop, dat geldt voor de bohemiens en het geldt ook voor de astronauten in het op drift geraakte ruimtevaartuig”, schreef een krant, daarmee de keuze van de regisseur voor het ruimtevaartthema verklarend.
Extreem, maar overtuigend, zo vond Le Monde bij de première. “Zelden werden er bij de openingsscène, vaak wat saai en langdradig, meer passende beelden gezet.” De krant zag verder “ongekende dramaturgische rijkdom” in de voorstelling.
Niet iedereen dacht daar zo over, want Financial Times-recensente Shirley Apthorp bericht over veel afkeuring bij het premièrepubliek. “A storm of boos for La Bohème at the Paris Opera”, zo luidt de kop boven haar artikel.
Wie komende dinsdag de voorstelling in de bioscoop in Nederland en België bezoekt, moet voorbereid zijn op avontuur en verrassing. “Claus Guth mengde het door Isaac Asimov populair gemaakte ruimtevaartverhaal met opera, daarbij onder meer gebruikmakend van Tarkovsky’s film Solaris en Kubricks 2001”, zo constateert de Financial Times. De muziek onder leiding van Dudamel klinkt “eerlijk en weloverwogen”, met Sonya Yoncheva als een droom-Mimì.
Hieronder een Duits-Frans interview met de regisseur.
De live-vertoning van La bohème is op dinsdag 12 december in de Euroscoopvestigingen in Nederland (Schiedam, Tilburg en Maastricht) en België. De ontvangst is vanaf 18.30 uur, de voorstelling begint om 19.15 uur.
De auteur
12Reacties
Talrijke foto’s ervan te zien op:
service.spectateurs@info.operadeparis.fr
Sterk af te raden aan de extreme conservatieve fractie onder ons…
behalve misschien voor die onder hen die er plezier in hebben zich te ergeren of er lekker sarkastisch over te doen…
Lijkt me voor sommigen inderdaad uitstekend geschikt voor het bereiken van een heilige staat van verontwaardiging. Van harte gegund.
Niet op reageren, Lena.
@Kersten van den Berg: Wie is Lena?
Om volledig eerlijk te zijn lijkt het zelfs mij nogal heu… ver gaand (en zoals geweten sta ik nochtans voor veel open) en het verband met het ‘origineel’ lijkt heel ver te zoeken.
Ik heb de voorstelling zelf wel niet gezien (ben ik ook niet van plan), wie weet zou ik er live wel iets in gezien hebben – al heb ik daar in dit geval wel mijn twijfels bij.
Het is wel grappig te merken hoe in de Zuidelijke Nederlanden voor ons noorderlingen staande uitdrukkingen als ‘niet op reageren, Lena’ vragen oproepen. Beste Stefan: deze zinsnede stamt van Willem Parel, een typetje van cabaretier Wim Sonneveld. Die baseerde het op een tekst van Johan Fabricius sr. Het betekent zoveel als ‘laat maar waaien’ of ‘gewoon negeren’.
@@Stefan Caprace en Jan de Jong: ik had natuurlijk überhaupt niet moeten reageren zaterdag, temeer daar ik me geenszins persoonlijk aangesproken voelde. Misschien zijn jullie opmerkingen van vrijdag en zaterdag geestig bedoeld maar op mij komen ze eerder wat malicieus over. We zijn toch allemaal bona fide operaliefhebbers, met oprechte eigen meningen?
Maar méér dan genoeg, sorry iedereen voor deze beuzelachtige bijdragen!
Voor de goede orde, het was zeker niet vals bedoeld. Wel licht uitlokkend. Ik ben oprecht geïnteresseerd in de reacties (emoties, gedachten) die operavoorstellingen oproepen en probeer die te begrijpen. Even oprecht kan ik het daar overigens soms totaal niet mee eens zijn. De reacties zijn daarnaast vaak ook (bedoeld of onbedoeld) amusant.
“de heilige staat van verontwaardiging” is natuurlijk een letterlijk citaat van heer Keegel in een recensie of eerder topic.
Bij mij was het ook niet echt vals bedoeld (hoewel …) hooguit ironisch… Het valt me alleen op dat sommigen onder ons echt dit soort ensceneringen haten (hun volste recht!), maar dat anderen net in die ‘verontwaardiging’ hun plezier schijnen te vinden of toch alleszins in de manier waarop ze er lekker sarkastisch kunnen over schrijven (wie het schoentje past…). Ik denk zelfs dat die laatste categorie er echt spijt zou over hebben moesten alle ensceneringen weer ‘braaf’ worden… – en dezen zullen dan ook weer aan deze produktie een vette kluif hebben! En ach, het is hun inderdaad gegund. Elk diertje zijn pleziertje…
Aan de uitleg van de regisseur zal het anders niet liggen! In een intervieuw in OPERA MAGAZINE doet hij een hele uitleg:
– Dat hij een hekel heeft aan films of stukken over kunstenaars: “on n’y trouve pas une seule consideration interessante sur leur condition”.
-Evenzo over heldinnen veroordeeld tot een gesublimeerde dood “dans le seul but de diverter le public”.
-Hij beeldt zich dus een ruimteschip (!) in, waar de zuurstof begint te ontbreken. Rodolfo schrijft een dagboek en Mimi verschijnt hem als een fantasme (zoals in SOLARIS van Andrei Tarkovski) en naargelang zijn waanzin stijgt, lijk dit fantasme steeds reëeler te worden. “Comme une tentative désesperée de se raccrocher à ce qu’il a le plus aimé sur terre”
-Als bv Schaunard met het ‘feestmaal’ aankomt, heeft hij in werkelijkheid de hand gelegd op de laatste kist voedsel.
-En de episode met Benoit is een macabre spel met een verkleed en gemaquileerd lijk (!) van een lid van de bemanning…
-In het derde bedrijf is het ruimteschip verwoest en dwalen de astronauten op een planeet in de sneeuw en de mist…
Moest U het vergeten zijn, het gaat hier over ‘La Boheme’…
Moet ik nog doorgaan?
Overigens in ditzelfde nummer van OPERA MAGAZINE bekent hoofdredacteur Richard Martet in zijn voorwoord dat hij er genoeg van heeft “de voir Macbeth, Don José, Pollione, Posa, Lucio Silla, le duc de Mantoue, Orfeo, Faust, Tristan, Don Ottavio…tous habillés de la meme manière! Hij vervolgt: niet dat het ongerechtvaardigd is (in de meeste gevallen) maar het wordt te systematisch. “En cherchant à èchapper à une convention, on en a créé une autre…”
Hier ben ik het wel deels mee eens. Als men dan toch wil afwijken van het originele kader, kan men inderdaad beter een beetje vindingrijker zijn…
Wie weet, misschien zoals in deze Boheme, al is die misschien een beetje TE vindingrijk…
Ik zou hem graag zien, maar ik vrees dat hij net afgelopen is… Denk boeiender dan de huidige bij DNO.
Die Boheme loopt nog tot 31 december, misschien kunt U er dus nog naartoe. Als U gaat, veel plezier en laat ons vooral weten wat U er van vond…