Dit weekend maakt bariton Raoul Steffani zijn debuut op het grote podium van de Opéra de Lyon. Hij zingt de rol van Ramiro in L’heure espagnole. Met die voorstelling opent het huis na maanden van stilte voor het eerst weer zijn deuren. Ondanks de beperkingen van corona kan er veel. ‘We hadden bij de generale duizend mensen in de zaal’, vertelt Steffani vanuit Lyon.

Raoul Steffani is het eerste deel van het seizoen lid van de operastudio van de Opéra national de Lyon, die geleid wordt door tenor Jean-Paul Fouchécourt. Hij werd uit vierhonderd kandidaten gekozen om mee te doen aan de productie van L’heure espagnole van Ravel. Na het mislukte eerste halfjaar van 2020 is het contract met veel studioleden verlengd, zodat er nu meer dan twintig jonge talenten op de lijst staan. Zangers worden aangenomen voor één productie, waaraan ze dan, inclusief coachings, zo’n drie maanden werken. De studio bracht grote namen voort als Karine Deshayes, Sabine Devieilhe en Stéphane Degout.

‘Ik mag het eigenlijk niet zeggen, maar de generale ging heel goed’, vertelt Steffani als hij op de late vrijdagavond net terug is in zijn appartement aan de Rhône. Sinds begin augustus verblijft hij in Lyon, waar zijn programma breed begon en later meer werd gefocust op de productie. ‘Ik heb in deze drie maanden enorm veel les gehad, met elke dag zangles en coachings. Het was heel intensief en gecomprimeerd. Daarom heb ik ook bewust voor Lyon gekozen. Ik kan de rest van het seizoen wijden aan andere projecten; de komende concerten en mijn tweede cd.’

Klokken sjouwen

‘Jean-Paul Fouchécourt is een geweldige tenor, die ervaring heeft in alle grote operahuizen. Hij zong tien jaar bij de Metropolitan Opera in New York. Hij kijkt goed naar zangers vanuit de vraag: wat kan ik deze solist bijbrengen? Ik heb de eerste weken met hem gewerkt aan het Franse materiaal. Er is voor mijn stemtype veel Frans repertoire, waarin ik me erg thuis voel en waarin mijn stem goed tot zijn recht komt. We hebben gewerkt met muziek van Rameau tot de Franse late romantiek, maar ook aan Mahler en Mozart.’

‘De rol van Ramiro in L’heure espagnole is heel geschikt voor mijn stem. Het is zo’n typisch Franse rol, met veel lichtheid. De hoogte vraagt flexibiliteit, maar je moet je ook goed kunnen redden in de laagte. In deze productie is het allemaal erg fysiek. Ik sjouw voortdurend met de klokken waarin de minnaars van Concepcion, de vrouw van de klokkenmaker, zitten. Ik heb er de laatste weken spierballen van gekregen, al zijn die eerlijk gezegd ingebouwd in het kostuum. Ze groeien ook nog tijdens de voorstelling.’

Over zijn Franse voorliefde heeft Steffani zich tot nu toe minder uitgesproken. Hij studeerde in Wenen, is bekend vanwege zijn affiniteit met het Scandinavische repertoire en komt door zijn liefde voor het lied ook snel uit bij de Duitstalige cultuur. Maar er is meer. ‘Ik heb me daar nog niet zo erg in geuit, maar ik houd erg van het Franse repertoire, de opera’s van Jules Massenet bijvoorbeeld. Je moet in een bepaalde fase van je ontwikkeling als zanger zijn om daar goed in tot je recht te komen. Daarom is deze opera hier in Lyon een perfecte timing.’

Testuitslagen

Ook in Lyon zijn de omstandigheden anders dan anders. De vijf zangers van de cast worden om de paar dagen getest en mogen repeteren zonder social distance. ‘Vanwege dat testen kunnen we de productie vrijwel zo spelen als we dat anders ook zouden doen. In veel Duitse theaters wordt ook zo gewerkt. Dat betekent wel dat we als castleden leven als kluizenaars. Iedereen uit het team is gericht op de première, dus je gaat niet de stad in of met metro. Je wilt dat al die weken en maanden niet voor niets zijn geweest.’

L’heure espagnole is zo ongeveer de eerste opera sinds de Franse theaters sloten in maart. ‘Dus er wordt naar gekeken. Achter de schermen is het wel een beetje gekte. Als ik twintig seconden in de coulissen sta, krijg ik een mondkapje aangereikt. We hebben geen koor, alleen vijf zangers, maar wel een orkest van negentig mensen, voor wie geen maskerplicht geldt. Alleen tijdens het spelen mogen onze mondkapjes af. Technici en musici worden niet getest. Men doet enorm zijn best om alles zo veilig mogelijk te laten verlopen. De testuitslagen zijn er vaak nog dezelfde dag!‘

De productie van L’heure espagnole is een herneming van 2018. Steffani is erg enthousiast over de regie en de vormgeving. ‘Het is een prachtige productie. Videokunstenaar Grégoire Pont heeft het concept bedacht, met een enorme videowand die de voorstelling heel interactief maakt. Ik ben blij dat ik juist met deze productie mijn internationale debuut kan maken. We spelen na de première op zaterdagavond nog zesmaal hier in Lyon. is. Volgend jaar staat een tournee gepland, waarin we onder meer Toulon aandoen. Daar staat, na de Opéra Garnier in Parijs, het grootste operahuis van Frankrijk.’

Tweede cd

Het operahuis in Lyon hoopt met deze Franse opera als seizoensopener het publiek weer in gepaste aantallen naar het theater uit te nodigen. Dat publiek krijgt een door James Bonas geregisseerde productie te zien, waarin de video’s van Grégoire Pont een ‘touche proche des cartoons animés des années 30’ geven.

Voor Raoul Steffani valt er na de serie in Lyon nog heel veel meer te doen. Hij geeft aan de hand van zijn agenda nog een primeur: hij gaat in Berlijn samen met mezzosopraan Magdalena Kožená en pianist Gerold Huber zijn tweede cd opnemen, met liederen en duetten van Robert en Clara Schumann. Al eerder in Nederland is zijn samenwerking te zien met een bekende Nederlandse, die vermaard is met een ander instrument dan de piano. Wie goed zoekt in de concertagenda’s van de concertzalen, ontdekt wie die verrassende muzikale partner van Raoul Steffani is.

Alles over de productie in Lyon vindt u op de website van de Opéra nationale de Lyon. Zie ook de persoonlijke website van Raoul Steffani.