De viering van World Opera Day is – noodgedwongen door de pandemie – vooral digitaal. Vanuit alle hoeken van de planeet laten vocalisten en musici horen hoe opera kan klinken. Iedereen kan dat vanaf een beeldscherm volgen. In Nederland dragen De Nationale Opera en OPERA2DAY aan het programma bij.

Koepelorganisaties van operahuizen op verschillende continenten kwamen in het voorjaar van 2018 bijeen in Madrid tijdens het eerste World Opera Forum. Opera Europa, OPERA America en Ópera Latinoamérica besloten tot een campagne om het bewustzijn van de waarde van opera voor de maatschappij te vergroten. ‘Just as much as sport shapes a healthy body, the arts shape a healthy mind’, zeggen de initiatiefnemers. Dit jaar wordt daarom op zondag 25 oktober World Opera Day gehouden.

Het zou een mooi moment zijn geweest om overal ter wereld zalen vol liefhebbers en mensen die nog niet heel vertrouwd zijn met opera te bereiken met voorbeelden van de kunstvorm die zo’n vierhonderd jaar geleden ontstond in Italië. Maar bijna nergens ter wereld kan dat nu. Gelukkig is er sinds dertig jaar het World Wide Web, dat ook voor operamakers en -liefhebbers een verbinding kan betekenen.

World Opera Day is dit jaar vrijwel volledig digitaal. Het Europese netwerk OperaVision, dat functioneert onder regie van Opera Europa, brengt speciale streams in samenwerking met Opera for Peace. Bekende namen uit de operawereld sloten zich de laatste tijd aan bij dat initiatief om inclusie, diversiteit, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid te stimuleren. Grote zangers als Lawrence Brownlee, Anthony Roth Costanzo, Lisette Oropesa, Ailyn Pérez en Luca Pisaroni zijn ambassadeurs van Opera for Peace. Ze zijn ook te zien en te horen in het wereldwijde OperaVision-programma.

Het globale operaevenement wordt getimed op wereldtijden, die per zone verschillen. Voor de tijdzone waarin Nederland en België liggen betekent dat een vroege start, om 7.00 uur in de ochtend. Al is het door het ingaan van de wintertijd dan eigenlijk een uur later dan we gewend waren. Vier aktes vanuit vier wereldsteden presenteert OperaVision in de loop van de dag.

Akte 1: Japan, 07.00 uur
Vanuit Japan presenteert onder anderen sopraan Sumi Jo een programma dat voert van Beethovens koormuziek tot Russische volksliedjes. De Chinese kunstenaar Ai Weiwei heeft een persoonlijke boodschap en sterren als Sondra Radvanovsky en Elsa Dreisig brengen aria’s uit bekende opera’s.

Akte 2: Moskou, 13.00 uur
Gepresenteerd door de Russisch-Amerikaanse dirigent Lidiya Yankovskaya en countertenor Jakub Jozef Orliński klinkt muziek uit Arabië, Rusland, Spanje en Thailand. Het programma vermeldt optredens van Siobhan Stagg, Anthony Roth Constanzo en Vuvu Mpofu.

Akte 3: Londen, 16.00 uur
De ‘rising star’ sopraan Golda Schultz en dirigent Daniele Rustioni presenteren muziek van Mozart, Bizet, Beethoven en vele anderen. Er wordt gezongen door onder anderen Golda Schultz en Luca Pisaroni en gesproken door Bernard Foccroulle, die aan het hoofd heeft gestaan van de Munt in Brussel en het Festival d’Aix-en-Provence.

Akte 4: New York, 20.00 uur
Het laatste deel van de World Opera Day-stream komt vanuit New York, waar twee zangers presenteren: Lisette Oropesa en Lawrence Brownlee. Ze stellen Amerikaanse muziek voor van Jake Heggie, gezongen door Denyce Graves. Ook op het programma staat werk van Mascagni, Donizetti, Puccini en anderen. Brian Jagde en Nicole Car zijn enkele van de solisten, regisseur Peter Sellars voert het woord in deze bijdrage.

Nederland

Publieksevenementen rond World Opera Day zijn onder de huidige omstandigheden ondenkbaar. Online zijn er in ons land wel enkele initiatieven. De Nationale Opera presenteert een stream van een recent evenement tijdens Black Achievement Month. Op 11 oktober vond een panelgesprek plaats onder het motto ‘De landen waarin ik woon barsten uit in archipels’, een citaat uit het werk van de Caribische filosoof Edouard Glissant.

Aan het gesprek onder leiding van Sruti Bala namen onder anderen Anthony Heidweiller, Manoj Kamps en Katia Ledoux deel. De deelnemers spraken over de vraag hoe opera en muziektheater in Europa zich verhouden tot de koloniale en gekoloniseerde anderen en wat daarin de uitdagingen en dilemma’s in de omgang met Europees muziektheater zijn.

De toelichting en de video, op zondag 25 oktober om 18.00 uur, vindt u op de website van De Nationale Opera en op het eigen YouTube kanaal.

Het Haagse OPERA2DAY sluit zich aan bij World Opera Day. Vanaf nu tot 31 oktober is de videostream van de meest recente grote productie Opera Melancholica met 50 procent korting te bekijken. Het hart van de productie wordt gevormd door de opera The Fall of the House of Usher van Philip Glass. In een podcast met regisseur Serge van Veggel bracht Place de l’Opera een inleiding op het werk.

Wie met korting Opera Melancholica wil bekijken, kan onder deze link inloggen op Vimeo. Inloggen kan via Google of Facebook. Met de kortingscode ‘OPERA2DAY50′ kost het bekijken 5 euro. Zie voor meer informatie de Facebookpagina van Opera2DAY.

Operadagen Rotterdam vertoont in het kader van World Opera Day Home Sweet Home- The Movie. Het stadsproject van Operadagen Rotterdam ging ondanks covid-19 wél door, het werd gemaakt samen met een community van Rotterdamse artiesten en OPEN Rotterdam. De online vertoning is zondag om 11.00 u. via het YouTube-kanaal van Operadagen.

Canada

Op verschillende plaatsten in de wereld zijn er online evenementen. De Opéra de Québec geeft een groot gala in het Grand Théâtre de Québec. Er is geen publiek, maar er wordt onder leiding van dirigent Jean-Marie Zeitouni opgetreden door onder anderen Karina Gauvin, Eric Laporte en Marie-Nicole Lemieux. Op het programma staat werk van onder anderen Gounod, Debussy en Puccini. Het gala begint om 20.00 uur Nederlandse tijd.

Een dag voor de officiële World Opera Day presenteert OperaVision een programma met opnamen van de opera Fidelio van Beethoven, in het kader van het Beethoven 250-jaar. Die informatie vindt u op de website van OperaVision.