Bijna alle theaters in Europa zitten op slot en veel opera-artiesten zitten werkloos thuis, maar in Barcelona werd dit weekend ‘gewoon’ de 58ste editie van de Tenor Viñas International Singing Contest geopend. De finaleronden worden deze week live gestreamd. Voorzitter Miquel Lerín vertelt hoe dat alles mogelijk is.

Miquel Lerín is voorzitter van de Francesc Viñas Private Foundation, de organisator van één van de bekendste concoursen voor operatalenten. Geen editie is zo gecompliceerd als deze 58ste, vertelt hij vanuit Barcelona. Om de competitie mogelijk te maken, moet aan een groot aantal regels en richtlijnen voldaan worden.

Lerín somt de belangrijkste voorzorgsmaatregelen op. Alle deelnemers, zowel zangers als juryleden, moeten een negatieve coronatest meenemen. Bij elk evenement wordt van iedereen die naar binnen gaat de temperatuur gemeten. De deelnemers verblijven allemaal in hetzelfde hotel, uiteraard in aparte kamers.

Voor de twee rondes in het Conservatori Superior de Música del Liceu (17 t/m 20 januari) krijgen de zangers een eigen tijdstip toegewezen, waarna ze direct weer het gebouw moeten verlaten. Iedereen brengt zijn eigen bladmuziek mee, ook de begeleidende pianisten, zodat niets overhandigd hoeft te worden.

De laatste auditieronde (22 januari, 15.00 uur) en het finaleconcert (24 januari, 18.00 uur) vinden plaats in het Liceu, het operahuis van Barcelona. De beide rondes zijn via een livestream te volgen, maar er zijn ook zo’n 1.000 toeschouwers in het theater welkom. Het Liceu speelt sinds kort weer voorstellingen. Een productie van La traviata werd met succes afgerond en deze week gaat een nieuwe Contes d’Hoffmann in première. ‘Dankzij machines die de lucht zuiveren mag men ongeveer 50 procent van de zaal bezetten’, zegt Lerín. ‘In de metro of op vergelijkbare plekken is het minder veilig dan hier in het operahuis.’

Last minute

De strenge regels vragen het uiterste van de organisatie, maar de grootste horde voor het slagen van het concours was het reizen. Tijdens de voorrondes werd dat verholpen door de audities per video te laten plaatsvinden. Operahuizen in Berlijn, Milaan, Londen, New York, Beijing, Los Angeles, Parijs, Moskou en Madrid werkten samen met de Viñas Contest om de finalisten te selecteren.

‘Het was ontroerend om te zien hoe de operahuizen ons hielpen’, zegt Lerín. ‘Jonge zangers hebben in deze tijd onze steun nodig en daar waren alle operahuizen het mee eens.’

125 zangers werden uitgekozen om naar Barcelona te komen. 32 nationaliteiten, woonachtig in 10 verschillende landen. Op de dag voor de opening van het concours hadden 90 van hen bevestigd naar Barcelona te komen, zegt Lerín, niet veel minder dan tijdens de edities voor corona. ‘Sommigen moesten heel veel problemen rond hun visum, coronatest en toestemming overwinnen, maar het is gelukt, ze zijn gekomen. Alleen al daarom moeten ze onze erkenning krijgen.’

In de internationale jury moesten last minute de nodige wijzigingen aangebracht worden. Juryleden uit onder meer de Verenigde Staten en Engeland slaagden er niet in om naar Barcelona te komen. Als vervangers werden onder anderen Damià Carbonell, hoofd artistieke zaken van De Nationale Opera in Amsterdam, en de bekende zangeressen Sonia Ganassi en Elena Pankratova ingevlogen.

Ganassi en Pankratova nemen op 23 januari het livegestreamde interview over dat Dame Gwyneth Jones oorspronkelijk zou geven (18.30 uur). De artistiek directeuren in de jury voeren op 21 januari een panelgesprek (16.00 uur). ‘Ze zullen het gaan hebben over het virus en de problemen waar zij met hun operahuizen mee te maken hebben’, belooft Lerín. ‘We worden met grote vragen geconfronteerd. Wanneer kunnen de theaters weer open? De Metropolitan Opera blijft tot september dicht, andere weten het nog niet. Ook de financiële vraag is groot. Hoeveel geld zal er in de toekomst voor opera zijn?’

Optimaal voorbereid

Miquel Lerín noemt de jonge zangers die deze week in Barcelona voor hun toekomst zingen ‘dapper’. De eindronden van een competitie halen is nooit makkelijk, maar dit keer moesten de talenten nog meer investeren en overwinnen. En dat terwijl hun toekomst in het operavak allerminst zeker is.

Wat zou Lerín hun als advies meegeven? ‘Ze moeten mentaal sterk zijn en de discipline hebben om deze tijd te gebruiken om zich verder in hun vak te bekwamen. Dit is de tijd om te trainen, om je voor te bereiden, zodat je er helemaal klaar voor bent op het moment dat de crisis eindigt – want het eindigt een keer, dat mag ik toch hopen. Jonge zangers moeten ervoor zorgen dat ze optimaal voorbereid zijn op het moment dat de theaters hen weer nodig hebben.’

‘Bedenk ook: als de theaters weer opengaan, zal er waarschijnlijk minder geld zijn’, vervolgt Lerín. ‘Het is de vraag of operahuizen de hoge gages van beroemde zangers willen betalen. Misschien dat ze na de crisis wel juist jonge zangers nodig hebben.’

De Tenor Viñas International Singing Contest vertoont van 21 tot en met 24 januari elke dag een livestream op zijn website. Zie voor alle details de website van de competitie.