Sopraan Channa Malkin presenteert op vrijdag 7 mei haar tweede soloalbum: This is not a lullaby. Samen met celliste Maya Fridman en pianist Artem Belogurov heeft ze muziek opgenomen die vertelt wat moederschap voor haar betekent. ‘Moeder worden is superheftig. Opeens komt je leven helemaal in dienst van iemand anders te staan.’

Channa Malkin houdt van persoonlijke albums. In 2019 maakte ze haar debuut op cd met Songs of Love and Exile, een programma met Sefardische liederen. Rode draad was een gevoel van heimwee, iets waar ze als afstammeling van Asjkenazische Joden uit Oost-Europa, met familie in Israël en de Verenigde Staten, heel bekend mee is. ‘Ik ken het gevoel dat een deel van je hart ergens anders ligt’, vertelde ze destijds. ‘Deze muziek voelde meteen vertrouwd. Het is voor onze ziel geschreven.’

Voor haar tweede solo-cd vond ze opnieuw persoonlijke inspiratie. Channa werd in 2019 moeder. Zeker de eerste maanden waren intens, met veel slapeloze nachten. Tijdens één van die nachten kon ze, nadat ze haar zoontje borstvoeding had gegeven, zelf de slaap niet meer vatten. ‘Ik zou later dat jaar een recital op het Grachtenfestival geven en dacht: laat ik liederen gaan uitzoeken. Diep in de nacht stuitte ik op het lied ‘Rocking the cradle’ van Mieczyslaw Weinberg. Ik voelde me helemaal begrepen door zijn muziek.’

In de cyclus Rocking the child, waar het lied ‘Rocking the cradle’ onderdeel van is, kleurt Weinberg het moederschap beslist niet roze in. Zijn beeld is realistisch en eerlijk, en dat raakte een snaar bij Channa, gezien de gemoedstoestand waarin ze verkeerde. ‘Moeder worden is superheftig. Je bent als jonge vrouw met je eigen dingen in het leven bezig en dan opeens komt je leven helemaal in dienst van iemand anders te staan. Je leert er heel veel van. Het relativeert wat belangrijk is in het leven.’

‘Als je denkt aan muziek en moederschap, wordt al snel een ideaalbeeld geschilderd. Ook in de kunst. Weinberg doet dat niet. Eén van de liederen beschrijft bijvoorbeeld de wanhoop die je voelt tijdens slapeloze nachten. Ook gaat het over de angst dat je kind later ver van je af komt te staan. Zelf merk ik dat mijn relatie met de dood door het moederschap veranderd is. Als je een kind hebt, is het opeens heel erg als je doodgaat: je hebt iemand voor wie je er moet zijn.’

Kritisch

De cyclus van Weinberg bevat elf liederen op teksten van de Chileense dichteres Gabriela Mistral, die streed voor de rechten van vrouwen en kinderen. Voor Channa Malkin werd het werk het startpunt van een cd-project. Ze voegde er de Akhmatova Songs van John Tavener en de Five Russian Songs van haar vader Josef Malkin aan toe.

Josef Malkin was meer dan 25 jaar violist in het Koninklijk Concertgebouworkest. Later begon hij ook te componeren. In 2004 componeerde hij zijn eerste liederen, gebaseerd op de poëzie van Ida Vos. ‘Ik heb bijna alle vocale muziek van mijn vader in première gebracht, maar de Five Russian Songs zijn nieuw voor me’, vertelt Channa. ‘Ik zie het als het doorgeven van de familie-erfenis.’

De vijf liederen belichten het moederschap van een andere kant, met poëzie van verschillende auteurs. De reeks bevat onder meer twee onconventionele wiegeliedjes, ‘To Polinka’ en ‘Lullaby’. Dat laatste lied is allerminst kalmerend, wat je bij een slaapliedje zou verwachten.

Het was voor Channa bijzonder om met haar vader aan de liederen te werken. ‘Het is mooi om de muziek zo te kunnen uitvoeren als de componist het wil’, zegt ze. ‘Hij is behoorlijk kritisch en let heel erg op bepaalde details. Dat was soms best pittig, maar uiteindelijk was het heel fijn om met zijn werk bezig te zijn.’

Eén van de liederen uit de Five Russian Songs is op een gedicht van Anna Akhmatova. Sir John Tavener liet zich ook door haar inspireren; hij doopte zijn liederencyclus zelfs de Akhmatova Songs. ‘De liederen van Tavener stonden altijd al op mijn lijstje’, vertelt Channa. ‘Ik ben een enorme fan van de dichteres. Zij was ook moeder, maar had een gecompliceerde relatie met haar zoon. De cyclus past goed naast Weinberg. Weinberg gaat heel erg over moederschap, Tavener gaat meer over de weg terugvinden naar je eigen identiteit.’

Channa hoopt dat de cycli van de drie componisten samen een ‘eerlijk en echt’ verhaal over moederschap bieden. ‘Het is een soort reis, een verkenning van wat moederschap voor mij betekent.’

Immersive

Het album werd afgelopen december opgenomen in de Philharmonie in Haarlem. Dankzij een crowdfunding konden vier opnamedagen bekostigd worden. ‘Het was zó bijzonder om weer in een grote zaal te staan, om ruimte te voelen om muziek te maken’, zegt Malkin, die net als de meeste zangers al ruim een jaar met een vrijwel lege agenda zit.

Het was geen eenvoudige opgave om een goede balans te vinden. ‘Het zijn heel intieme liederen. Je wilt bij wijze van spreken bij de moeder in de kamer zitten. Daar zijn we wel even mee bezig geweest. Maar ik denk dat het gelukt is om een heel getrouw geluid te krijgen, intiem, met alle nuances en details.’

Voor de liederen van Weinberg en haar vader werkte Channa samen met pianist Artem Belogurov, voor de cyclus van Tavener vormde de sopraan een duo met celliste Maya Fridman. Met beiden voelde Channa een klik. ‘We raakten samen in een bepaalde klankwereld’, zegt ze. ‘Op het Grachtenfestival werd eens opgemerkt dat ik zing zoals Maya speelt en dat zij speelt zoals ik zing. Als Maya een intro speelt, weet ik direct hoe ik het lied moet zingen.’

Het album This is not a lullaby wordt uitgegeven bij TRPTK, een label van Maya’s partner, een audiofiel die zich gespecialiseerd heeft in het neerzetten van een ‘immersive sound’, het gevoel dat je er middenin zit. De release vindt plaats op 7 mei. ‘We zouden eigenlijk een presentatieconcert geven, maar dat kan niet doorgaan’, zegt Channa. ‘In plaats daarvan organiseren we een Virtual Launch Party via mijn artiestenpagina op Facebook.’

De Launch Party bevat onder meer een Q&A en een uitvoering van de Tavener-cyclus en begint om 19.00 uur. Zie voor meer informatie de persoonlijke website van Channa Malkin.