Laetitia Gerards en Raoul Steffani zijn de komende tijd vrijwel onlosmakelijk samen aan het werk in recitals en operavoorstellingen. Momenteel komt er een einde aan een tournee waarin ze samen met pianist Daan Boertien het Italienisches Liederbuch van Hugo Wolf, in combinatie met enkele duetten van Robert Schumann en Felix Mendelssohn uitvoeren. Daarna zijn ze samen te zien bij De Nationale Opera in Operetta Land. Tijd om dus met twee van de meest gevraagde en geliefde zangers van de ´nieuwe generatie´ te spreken.

Waar kwam het idee voor deze tournee vandaan?

 Raoul:´ Dit stuk stond heel hoog op mijn verlanglijstje. Eigenlijk al een jaar of twee geleden ben ik met Rozemarijn Tiben onze agent bij Interartists, gaan brainstormen van hoe gaan we dit nou doen? En toen zijn we gaan denken met wie we dat zouden kunnen doen en kwamen we natuurlijk heel snel bij Laetitia uit en toen zijn we samen daar ingedoken. ´

Het is heel erg veel werk en jij hebt extreem druk, Laetitia.

Laetitia: ‘Ja, het zijn veel ‘liedjes ‘en ik vind het ook best ingewikkeld, dus muzikaal is het een uitdaging. Soms zijn ze onder een minuut, soms zijn ze anderhalve minuut. Dus als je niet meteen met z’n tweeën de thematiek, de energie of de focus van het lied pakt, dan is dat ook weer voorbij en denk je; ´wat hebben we nou eigenlijk gedaan.´ Dat is nu echt de kunst om dat te vinden. Het is niet zo makkelijk.’

Goede raad

Hebben jullie misschien Elly Ameling gebeld, want die was echt dé expert op dit gebied, om in een mini seconde met haar pianist de juiste sfeer, het juiste tempo en de diepere lagen neer te zetten?

Raoul: ´Ik heb inderdaad contact met haar gehad. Ze heeft deze liederen ook zelf in de jaren zestig en zeventig twee keer opgenomen met twee verschillende baritons, wat telkens weer voor een andere dynamiek zorgt. Het is zo belangrijk dat je echt een ingespeeld team bent. Laetitia en ik zingen heel veel samen en dat helpt heel erg om heel snel elkaars energie over te pakken of om snel te reageren. ´

Het Italienisches Liederbuch is al een hele brok en daar hebben jullie nog eens andere liederen bij gezocht.

Raoul: ´Ja, ik wilde graag dat het niet alleen maar uit veertig liederen om en om was of iets meer dan veertig zelfs, maar dat je ook af en toe samenkomt. Het is een dialoog eigenlijk. Maar het is ook wel heel fijn als je af en toe ook een heel mooi duet hebt en even iets meer kan uitzingen dan in die hele korte liederen die zo dicht op de tekst zitten, maar ook zo voorbij zijn. Dus we hebben die duetten van Schumann en Mendelssohn erin verweven. ´

Laetitia: ´ Maar wij kwamen er ook achter dat het natuurlijk heel tof is, (dat Liederbuch), maar een hele avond of middag naar elkaar toe zingen is lastig. Daarom hebben die duetten er ook bij gedaan. En ik vind dat echt een toevoeging. ´

Raoul: ´Eigenlijk zetten die duetten de handeling stil. De liederen van Wolf zijn eigenlijk bijna recitatieven, steeds over en weer in een soort dialoog. Antwoord-reactie, constant. En die duetten zijn al wat langer en die staan heel even stil bij het moment. Ze zijn ook een beetje tactisch uitgekozen en zijn nu een soort kleine oases van rust voordat die wervelwind van Wolf weer doorgaat. ´

Op de publiciteitsfoto´s kijken jullie verliefd, of vol liefde naar elkaar.

Laetitia: ‘Nou, zo kijk ik niet als ik verliefd ben hoor! Maar het gaat voor mij juist over de liefde. Ik denk dat de twee (vertellers) niet lang samen zijn. Misschien blijven ze samen, maar juist het aspect dat je samen bent en je een soort van relatie hebt die voor haar leuk is of juist niet, of juist voor de ander leuk is. Samen zijn of juist niet, brengt allemaal perikelen en irritaties met zich mee, maar ook humor. Boosig en soms ook jaloerserig, dat is voor mij allemaal liefde.

Raoul: ´Het is misschien nog goed om even erbij te zeggen dat we heel graag een soort scenische beelden wilden hebben en niet twee of drie brave musici op een rijtje. En daarom hebben we in die foto´s geprobeerd een aantal stadia van de reis van die twee mensen te laten zien. En dus vooral de adoratie van de man voor de vrouw en vrouw die een beetje afhoudt en nog wel wat verder kijkt en ook een foto met van een serieus gesprek. Een scenisch beeld dus. ´

Is het dus ook een scenisch concert?

Raoul: ´Nou, het is geen opera met een enorm decor, maar het speelt zich af voor en naast de vleugel en we hebben ook een soort zitje, dus is het een geënsceneerd recital, maar het is geen helemaal doorgeregisseerde productie.’

Laetitia: ´Voor mij is het verschil vooral dat als we een ‘gewoon’ liedrecital geven en we bij constant bij de piano staan, dat dan de meeste liederen vooral vertellend zijn. Dan kruip je de rol van verteller. Soms ook interpreteer je het wel en kom je weer terug in jezelf en ga je het volgende lied zingen en vertellen. Maar nu blijven we het hele recital in onze rollen en dat denk is dan ook iets theatraler aan dit concert. ´

Raoul: ´Een langere spanningsboog ook. Het concept hebben eigenlijk grotendeels met z’n tweeën bedacht en af en toe voorgelegd aan Margreet (Honig) die ons ook in dit programma eigenlijk gecoacht heeft. ‘

Tijd om te leven

En dan ook dat instuderen Laetitia. Raoul heeft het ook niet rustig, die doet ook meer dan genoeg, maar jij hebt natuurlijk een heleboel achter de rug en voor de boeg. Hoeveel tijd heb je nog om te leven? Buiten al het voorbereiden om?

Laetitia:´ Wat een goeie vraag.  Het is eigenlijk altijd al een zoektocht geweest en ik denk dat dat altijd een zoektocht zal blijven. Wat voor mij het allerbelangrijkste is, is dat ik zangeres ben en dat ik mag zingen, dat ik muziek mag maken en verhalen mag vertellen en dat ik de tofste baan van de hele wereld heb, maar dat ik daarnaast ook een leven heb en dat ik mijn familie en vrienden kan blijven zien en tijd heb voor mijn vriend. Maar ik ben wel druk en dat is een keuze en plannen, heel veel plannen en vaak de rem erop. Dan is er een dinertje gepland of een feestje en dan zeg ik. ´Ik kom wel jongens´ maar dan kom ik alleen even voor het hoofdgerecht, want ja,

Laatst was er een leuk feestje en daarna ging iedereen nog even naar de Casablanca lekker karaoke zingen, fantastisch, maar ik had de dag erna een concert dus dan kan ik niet mee. Maar deze zomervakantie ben ik nog naar een paar muziekfestivals geweest dus daar heb ik me lekker kunnen ´misdragen´ en een week met mijn familie weg, dus ik kom niets te kort.´

En jij Raoul, hoe leef jij?

Raoul:´ Vorige week maakten we nog een grapje. Nu vinden we het nog leuk met elkaar, want we hebben nog een hele tournee met het Liederbuch en daarna nog een hele operette productie bij De Nationale Opera (Operetta Land van Steef de Jong) dus tot diep in november zijn we eigenlijk bijna elke dag wel samen op pad.´ Laetitia tussendoor: ´Ja, nu vinden we elkaar nog aardig!.´ Maar voorlopig is het nog heel gezellig! Verder is het voor mij wel ongeveer hetzelfde. Ik hou er erg van vooruit te plannen en ik hou er erg van om heel ver vooruit te kijken. Ik studeer nu, met een halve blik, voor mijn eigen gemoedsrust, al stukken die ik over een jaar pas zing, zodat je al een beeld hebt wat je gaat doen en omdat het dan sneller gaat als het zover is. En inderdaad, ook veel kiezen en dat is soms moeilijk. We hebben allebei het geluk gehad dat we ook in de Corona tijd, maar zeker nu met ons vak bezig kunnen zijn, onze passie kunnen delen. Dat is niet altijd vanzelfsprekend en dat is heel fijn.

Dromen

Was er een droombeeld dat jullie vijf jaar geleden hadden en wat is er verwezenlijkt?

Laetitia: ´Ik ben eigenlijk heel erg gelukkig. Dat is wel bizar om te zeggen. Je wilt altijd meer, nieuwe uitdagingen en we zijn perfectionisten. Daar zijn we musici voor. Ik ben altijd heel ambitieus geweest, maar ook altijd met het idee van; ik wil hiermee mijn brood verdienen, maar ik wil ook gelukkig blijven, en dat is altijd zo gebleven. Maar door de corona jaren, ben ik nog meer geaard, echt weer terug naar de basis gebracht, wat is belangrijk voor mij. Als ik nu naar mijn agenda kijk en naar de mensen om mij en de mooie muziek die ik mag zingen, is het wel waar ik vijf jaar gelden over droomde. Ik ben heel erg blij. En dat het nog steeds stapje voor stapje om hoog gaat en ik weet niet hoe het volgend jaar zal gaan, maar als het de komende vijf jaar weer zo gaat als de afgelopen jaren, zou ik er zo weer mijn handtekening onder zetten! Ik mag echt helemaal niet klagen!’

Raoul:’ Dat is voor mij eigenlijk hetzelfde antwoord. Het leuke is dat je doelen en je wensen veranderen. Je stelt je stippen aan de horizon bij ook afhankelijk van hoe je instrument zich ontwikkelt. Ik ben heel blij dat elk seizoen weer nieuwe kansen biedt en elk seizoen brengt je weer een stapje verder of meer het land uit. Het zit in een stijgende lijn.  Ik heb denk ik vijf stippen waar ik naar toe wil of iets mee wil doen.’

Wat zijn die dan? Je Johannes Passion in het Concertgebouw met het Orchestra of the Age of Enlightenment met Mark Padmore was vast een hoogtepunt?

Raoul:’ Ja, met die club, die muziek, dat staat helemaal bovenaan aan de lijst van mijn allermooiste dingen. Dat is echt een grote stip. Daarvoor zong ik de Lieder eines fahrenden Gesellen van Mahler met leden van het Rotterdams Philharmonisch orkest. Dat was ook altijd een heilig stuk voor me en een droom om die liederen te zingen en dan hoop je dat je dat over een paar jaar weer mag doen en dat je dan verder groeit in dat werk.

Samen opgroeien

Het leuke is dat Laetitia en ik elkaar al jaren kennen en we groeien een beetje samen op. We zingen veel samen en dan soms een tijdje niet maar nu maken we ook weer samen ons DNO- debuut.’

Laetitia: ‘ Ik heb al jaren hetzelfde antwoord, heel saai. Ik ben zo blij met wat ik doe. Op het moment is dit precies mijn droom geweest. Natuurlijk heb ik ambities om beter te worden, dat mijn techniek beter wordt, dat ik muzikaal interessanter word, dat ik groei als persoon. Als de Met morgen belt zeg ik natuurlijk geen ‘nee’, maar als ze niet bellen ben ik echt geen dag ongelukkiger. Als ik dit kan blijven doen en mezelf kan blijven ontwikkelen en met fantastische mensen kan samenwerken, dan ben ik gelukkig.’

Raoul:’ Een gelukkig zingend mens te zijn en je blijven ontwikkelen, dat is de samenvatting. ‘

Laetitia:’ En het blijft natuurlijk spannend. Komt er wel weer genoeg het volgend seizoen, kan ik het wel, wat vinden mensen van me, komt het er wel uit?  Dat moet je niet onderschatten. We zijn wel tien jaar ouder geworden en misschien wat stoerder, en zekerder, maar we blijven natuurlijk die onzekere kunstenmakers.’

Raoul: ‘En het beeld dat mensen van je hebben en de smaak. Je kan alleen maar zorgen dat je uitgaat van je eigen kracht en je eigen talent.

Laetitia: ‘ …en dicht bij jezelf blijven. Wat goed voelt om te doen. Televisie waar je voor gevraagd wordt of rollen die je aangeboden krijgt, muziek die niet bij je past. Het moet bij je passen want anders komt het niet over. Als jij je goed voelt, als jij je verhaal kunt vertellen, en de muziek bij je stem past dan maak ik me geen zorgen over wat de ander ervan vindt. We hebben al genoeg zorgen; over de tekst, over de auto, over de regisseur. Met alle respect, maar dan ook naar iedereen luisteren kan niet. Anders worden we gek. ‘

Raoul: ‘En je hebt een paar mensen om je heen nodig die je vertrouwt!’

Met Laetitia en Raoul sprak ik nog honderd uit, over zanglessen, over repertoire en over een heleboel meer, maar aan alle leuke gesprekken komt een einde. We gaan in de komende jaren nog heel veel meer van deze twee getalenteerde ‘kunstenmakers’ horen.

Laetitia en Raoul zijn samen met pianist Daan Boertien nog met het Italienisches Liederbuch te horen op 29 oktober in De Vereniging in Nijmegen en op 6 november in het Muziekgebouw in Eindhoven. Daarna staan ze samen in Operetta Land bij De Nationale Opera. Die voorstelling gaat op 20 november in première.

Verder lezen, kijken en luisteren

Hier zijn Laetitia en Raoul en Daan Boertien te zien en te horen in vier liederen uit het Italienisches Liederbuch

En in het duet Unterm Fenster van Robert Schumann

Laetitia Gerards zong met veel succes de vrouwelijke hoofdrol in Bruid te koop! bij de Nederlandse Reisopera.

Raoul sprak uitgebreid over zijn ervaring met de Johannes Passion  met het Orchestra of the Age of Enlightenment