Het Rotterdams Operakoor werd op 21 oktober 1923 opgericht. Op 22 oktober viert het Rotterdams Opera Koor zijn honderdjarig bestaan met een feestelijk concert in de Doelen. Drie stersolisten, te weten Annemarie Kremer, Frank van Aken en Edmund Toliver, het Zeeuws orkest, allemaal onder leiding van Ago Verdonschot, met presentator Edwin Rutten en natuurlijk de leden van het koor, voeren werken van onder meer Verdi, Mascagni, Bellini en Rossini uit. Ik ontmoette drie koorleden in Café Floor in Rotterdam.

Bep Kamm, Ria van den Berg en Indira Blanken-Parisius zingen voor hun plezier en stralen dat helemaal uit.

Bep: ‘ Ik ben sinds 2001 lid van het koor, net als Ria. Ik zong in een kerkkoor en mijn buurman vertelde over het Opera Koor. Ik kan geen noot lezen, maar wel mooi zingen!’

Ria: ‘ Mijn dochter had zangles en haar leraar had gezegd dat ze opera moest gaan zingen. Toen zagen we een advertentie van het Operakoor. Bleek dat het koor repeteerde in kerk recht tegenover mijn huis, dus toen ben ik gaan kijken. Ze zongen ‘Gerusalem’ en ik dacht: Ik blijf. Maar mijn dochter woont inmiddels in Bordeaux en zingt geen opera!’.

Indira:’ Ik zing in de cantorij in Barendrecht en dirigent Jan van Dijk vond dat ik wel een mooie stem had. Ik luisterde wel naar opera, Anna Netrebko bijvoorbeeld, maar ik kan geen muziek lezen. Ik doe alles op gehoor. Toen ik het koor Cavalleria Rusticana hoorde zingen was ik verkocht.’

Bep:’ Ria en ik moesten samen de zogenaamde stemtest doen. Dan moet je toonladders en zo zingen. Ik werd alt 1 en Ria alt 2. Wij zijn eigenlijk meteen vriendinnen geworden en gaan samen naar concerten.

Ria:’ En af en toe ook naar de opera of naar de opera in de bioscoop.’

Indira:’ Oh die stemtest. Bep zat in de commissie, met de voorzitter (Ben Heijkoop) en dirigent Ago Verdonschot en ik moest dus ook toonladders zingen, maar ik heb ‘hoogtevrees’ dus hoe hoger het ging hoe zenuwachtiger ik werd. Ik stond te trillen op mijn benen. (Bep zingt een toonladder op en neer op  ‘Heb jij je piepertje nog?)’

Ago zei dat ik eerst maar bij de tweede sopranen moest zingen en dan langzaam over die ‘hoogtevrees’ moest komen. Nu zing ik inderdaad bij de eerste sopranen. Je stem wordt gedragen door je collega’s en zo kom ik over die ‘hoogtevrees’ heen.’

Bep zit al jaren in die stemtest-commissie en er wordt bij het koor ook aan de stemvorming van de leden gewerkt, met ademhalingsoefeningen en aanwijzingen van de dirigent.

Bep: ‘ Zing uit je nek’ zegt Ago altijd en dan gaat zijn hand achter zijn hoofd omhoog en dan naar voren. Omdat ik niet echt noten kan lezen arceer ik alles in de muziek. Dan zie ik waar ik omhoog en omlaag moet, zeg maar. Het grappige is dat ik de noten lijnen van de alten markeer en Ria juist de teksten.’

Ria:’ Ja, ik speelde blokfluit dus kan wel noten lezen, maar ik arceer dus de teksten. Als ik kan Bep haar muziek zie kan ik die niet gebruiken, want bij haar zijn de noten gearceerd en dan raak in de war.’

Voor bepaalde uitvoeringen krijgen de koorleden speciale lessen.

Bep:’ We hebben Italiaanse les gehad, speciaal voor het koor en ik Ria en ik hebben gewoon op school Duits en Frans gehad, dus dat kunnen we wel zingen. Maar we zingen helaas weinig Duits. Nu wel weer een koor uit Polenblut (van Oskar Nedbal). Ik ben best precies en wil dan ook bij anderen nog wel eens de uitspraak corrigeren. Ago doet dat ook. De Italiaans a-klank, daar hamert hij op!’

Indira: ‘ Ik kom van Curaçao en spreek vloeiend Spaans en dat helpt wel bij het Italiaans ook.’

Tournees

In de rijke geschiedenis van het koor gaf het koor concerten door heel Europa; in Duitsland, in Tsjechië (2006), In New Castle en zelfs in Verona.

Ria: ‘Dat was voor ons tachtig jarig bestaan in 2003. Niet in de Arena , maar in een mooie kerk.’

Bep:’ New Castle was heel bijzonder. We hebben toen in meerder plaatsen in verschillende kerken opgetreden, onder andere in de kathedraal van Durham. Dat waren concerten met sopraan Inesa Galante als soliste. Dat was wel wat hoor. Op een gegeven moment stonden we allemaal klaar en kwam ze niet op. Ze eiste meer geld en dat werd een hele toestand. Toen heeft Ago het toneel, om het maar even zo te zeggen, ‘goed met haar aangeveegd!’

Ria: ‘ We zingen ook elk jaar op het ‘Smartlap tot Opera’- evenement en tot voor kort op Rotje Koor. En we zingen één keer paar jaar in de Doelen.

Het koor werkt ook op projectbasis samen met andere koren, zoals het Amsterdams Opera Koor.

Ria:’ Macbeth, dat was zo mooi’. (Begint spontaan een stukje van het heksenkoor te zingen) .

Bep:’ We zingen wel op projectbasis, maar Macbeth was de eerste keer dat we echt helemaal samen hebben gewerkt met beide koren. Dat was echt een super ervaring.’

Er gebeuren natuurlijk grappige of rare dingen als je met een koor op stap bent, neem ik aan.

Bep:’ We waren in Maastricht en we waren aan het ontbijten in het hotel toen een van de leden omviel, of flauwviel. Een dame uit het koor zag dat en schrok zo dat ze zelf ook viel. De andere gasten in het hotel dachten dat we een zelfmoord-sekte waren of zo!’

Ria: ‘ Of die keer dat de solist, tenor Marten Smeding, tijdens een concert op een brug in Gouda, bijna in de gracht viel’.

Indira:’ Ik vond het optreden op de Erasmus Universiteit heel bijzonder om daar voor de studenten op te treden. Dat was bij de opening van het academisch jaar en wij zongen ‘Io vivat’. Een operakoor heeft toch een beetje een stoffig imago, maar wij konden aan de jonge mensen laten zien hoe leuk het is.’

Het koor bestaat momenteel uit ongeveer 90 leden, waarvan maar 16 mannen. Zinger en dan vrouwen met een lage stem mee met de tenoren, iets wat wel vaker gebeurt bij koren met een mannentekort?

Bep’ luid…Neeee, dat is helemaal verboden bij Ago! ‘

De koorleden betalen €24,- per maand aan contributie (studenten krijgen korting) en moeten de reizen en hotels zelf betalen. De koorleden mogen de laatste 3 maanden, in de aanloop naar een concert, maximaal vier repetities missen, dat houdt Bep keurig bij met de presentielijst. Elke donderdag wordt er gerepeteerd.

Indira: ‘Ik heb een meer dan fulltime baan en twee kinderen dus het is best veel, maar het koor heeft ook een sociale functie. Met de vrouwen die op dezelfde dag als ik de stemtest hebben gedaan, hebben we een soort groepje gevormd en we gaan dan borrelen of we gaan bij elkaar thuis operafilms bekijken Dat soort dingen.’

Ria:’ Bep en ik zijn echt vriendinnen geworden door het koor.’

Hoogtepunten

Het Rotterdams Opera Koor wordt al jaren gedirigeerd door Ago Verdonschot, zelf ook een opera solist. Onder zijn leiding heeft het koor hele opera’s gezongen, zoals I Puritani van Bellini, Nabucco van Verdi en Carmen van Bizet. De traditie van het jaarlijkse Nieuwjaarsconcert in De Doelen is nu een ‘najaarsconcert’ geworden.

Wat zijn de hoogtepunten van deze drie dames?

Ria: “Uit I Lituani van Ponchielli het stuk ‘Come potrei morir’ en de hele Macbeth van Verdi.’

Bep: Koor uit Maometto secundo van Rossini’ maar ook de hele L’elisir d’amore.

Indira: uit Cavalleria Rusticana, het Regina Caelis! ‘

Het koor is springlevend maar kan wel nieuwe, jonge, leden gebruiken.

Indira: ‘Het koor moet blijven!!!’

Aan het enthousiasme van deze drie koorleden zal dat niet liggen.

Door bijvoorbeeld de mini cursus opera zingen van het koor en andere leuke initiatieven doet het koor er alles aan om het zingen in een operakoor zo toegankelijk mogelijk te maken en mede dankzij de steun van de Vrienden en donateurs, bestaat het koor honderd jaar. Gefeliciteerd!

 

Het jubileum concert is op zondag 22 oktober in De Doelen in Rotterdam. Aanvang 14.15 uur.

Place de l’Opera zal er verslag van doen.

Verder lezen, luisteren en kijken

Het Slavenkoor uit Nabucco door het Rotterdams Operakoor in 2013

Lennaert van Anken besprak de uitvoering van I puritani in 2020

Annemarie Kremer is een van de solisten op 22 oktober met het ROK en praatte met Annett Andriesen

Het ROK tijdens het Van Smartlap tot Opera evenement in 2014

Edwin Rutten, de presentator van het jubileum concert, maakte in 2013 een operacursus, Ontdek Opera.