Muziektheatervereniging La Mascotte is gevestigd in Emmeloord en Zwolle. Als vaste gast van theater ’t Voorhuys in Emmeloord brengen ze elk jaar op semiprofessioneel niveau een productie. Dit jaar speelt La Mascotte Les Indes Galantes van Rameau. Dirigent Marion Bluthard maakte een eigen versie die nu Les Quatres Jeunesses heet. Theatermaker Eva Löbker tekende voor het script en bariton Jop van Gennip stapt in de rol van regisseur.

Ik sprak met Jop, die vlak voor een concert in Amsterdam nog wel een uurtje had om te vertellen over deze bijzondere club en dit mooie werk.

‘Als solist was ik een paar keer betrokken bij producties van La Mascotte en op een goed moment was er in een productie door omstandigheden geen regisseur meer. Toen heb ik wat geholpen en dat beviel blijkbaar en nu ben ik dus zelf gevraagd om deze opera te regisseren. Ik ben echt een zanger, maar heb mijn hele leven, al op de middelbare school en later ook tijdens mijn opleiding (aan Fontys in Tilburg), voorstellingen in elkaar gezet. Ik heb een hele Getemde Feeks en andere Shakespeare voorstellingen gemaakt en op school waren onze overgangsexamens ook echte geënsceneerde, geregisseerde recitals. Het theatrale zat er dus eigenlijk altijd al in.

Mijn vak is nog altijd gewoon zanger hoor, maar één keer per jaar vind ik leuk om juist bij dit gezelschap een opera te regisseren. Maar het is toch wel een beetje het ‘Pipi Langkous effect.’ Ik geloof dat ik het kan en dan doen we het gewoon, zoiets.

Ik vind het zo bijzonder dat La Mascotte als opera-comique gezelschap, met een vast ledental van zo’n 40 zangers en 15 vrijwilligers, elk jaar weer in staat blijkt een grote productie met professionele solisten een professioneel orkest te brengen. Ze hebben een enorm actieve voorzitter, Wim ten Hove, die het budget elke keer weer voor elkaar weet te krijgen. We hebben subsidie van het VSBfonds, FCP, PBCF Flevoland, Provincie Overijssel en van de gemeente Noordoostpolder en krijgen steun van sponsoren. Het is echt knap hoe alles elke keer weer lukt.

Met letterlijk man en macht worden decors gebouwd in een grote schuur van een van de leden. Vooral vrijwilligers en een paar leden (onder aanvoering van Jetze van der Laan en Wim ten Hove) maken het decor en niets is te veel gevraagd. Dit jaar hebben we vier decordelen die echt groot zijn. Een barok hoofd van bijna vier meter hoog, een enorme zon zo’n zes meter breed, vol met lampjes, die allemaal individueel aan en uit kunnen en zo meer. We hebben een techneut in het gezelschap dus die bedenkt en tekent alles en samen wordt het dan gemaakt.

Er is een enorme sociale cohesie en het is toch echt bijzonder dat er in de polder zoiets al 42 jaar steeds weer tot stand komt!

De vertalingen zijn gemaakt door Johan Huitema (nu bas in het koor maar meerdere decennia was hij de vaste dirigent). Hij heeft de gehele Franse tekst vertaald en fonetisch in de partituren geschreven voor alle koorleden.  Er zijn veel gepensioneerde leden dus er is wel tijd voor, maar toch. Gelukkig hebben we ook een beetje aanwas van jongeren. Vorig jaar hebben we vier jonge nieuwe leden gekregen en is een jeugdkoor met zeven kinderen opgestart! Ze doen actief mee in de voorstelling.

Je zegt steeds ‘we’. Je voelt je blijkbaar echt verbonden met het gezelschap.

‘Ja, ik vind het heerlijk om met deze groep te werken.  De solisten zijn heel slimme zangers, ze leren alles heel snel. Aan het begin van de repetitieperiode vertel ik ze alles één keer en dan moeten ze alles in hun partijen inschrijven. Het koor repeteert dan een jaar lang één keer per week tot we in de buurt van de voorstellingen komen Dan wordt het natuurlijk meer en werken we van 10 tot 10. Van tien tot 5 met de solisten en dan ‘s avonds met het koor erbij. In twee weken zetten we dan de hele voorstelling in elkaar. We hebben gelukkig het mooie Muzisch Centrum in Emmeloord waar we repteren en de laatste dagen kunnen we dan naar theater ‘t Voorhuys.

Dit jaar werken we samen met een Hip Hop groep, XOXO, uit Zwolle en met het Apollo Ensemble. Ze spelen op authentieke instrumenten dus het wordt echt barok uit de tijd van Rameau, gecombineerd met dans van nu. Er doen ook studenten van de musicalschool uit Zwolle mee. (Deltion, afdeling Musical Performer.)

Normaal gesproken is Les Indes Galante een opera over de strijd tussen de liefde en oorlog. In de proloog spoort Hébé jongeren uit verschillende landen aan te genieten van de liefde terwijl Bellone ze juist aanspoort ten strijde te trekken. In de daaropvolgende vier aktes zien we in vier verschillende verhalen, verspreid over de verschillende exotische landen, hoe de liefde steeds overwint. Rameau gebruikte voor zijn tijd, het midden van de 18^de eeuw, vrij moderne ideeën. Kan je iets vertellen over jullie regieconcept?

‘We hebben de opera naar het heden gehaald en zijn vier groepen jongeren, zoals de nieuwe titel Les Quatres Jeunesses al suggereert. Marion heeft de muziek ingekort en heeft het hele concept gemaakt.  De meeste recitatieven zijn er uit en er zijn zo’n vijfennegentig minuten muziek over. Marion was daar bij aanvang in d’r eentje verantwoordelijk voor en is echt het brein (en heldin) van deze voorstelling. Ze is dus ook bij deze productie te zien op de bok voor het Apollo Ensemble.

Inhoudelijk is het ook anders dan bij Rameau. Er is een groep ‘Zuidassers, zakenlieden die alleen aan geld denken, dan is er de groep Diversity, een groep ‘party animals’ en een groep milieuactivisten. De proloog is een monoloog geworden en daarna zien hoe een van de Zuidassers, Bellone, als een soort doorgedraaide Wolf of Wallstreet, alles kapot maakt.  Hij verkoopt een stukje van de zon en we zorgen voor een groot effect als de zes meter brede zon opkomt.
De decors zijn, zoals ik al zei, echt spectaculair. Het hoofd is het toonbeeld van de diversity. Het houdt het midden tussen een barok hoofd en een drag queen. De Klimaatactivisten hebben een abstracte groene plant. De feestgangers van de ‘Party People’ een enorme verlichte boog, de Zuidas wordt voorgesteld door een koud kantoor. Het verhaal blijft het verhaal over hoe de liefde het wint van de strijd. De kledinggroep onder aanvoering van Alien Kistemaker en Margriet Wiersma tekenen voor de kostumering, die nauw aansluit bij de sfeer van de vier onderscheidende groepen.

Les Indes Galantes was een ballet opera, dus ook in onze versie vervullen de hip hop dansers van XOXO en de dansstudenten van Deltion (afdeling Musical Performer) met klassiek, Showdance & Modern/vrije expressie dansen een uitgebreide en belangrijke rol .

De kunst van de regisseur is de leden van de opera vereniging te inspireren en als dat lukt doen ze werkelijk alles wat je van ze vraagt. We hebben zoveel plezier en er is een geweldig positieve energie. Het bijzondere is ook dat we echt op basis van ‘fair pay’ en ‘fair practice’, dus met goede honoraria en werkomstandigheden voor de solisten en musici, werken. Dat is in deze wereld niet zo vanzelfsprekend meer, maar wel heel belangrijk.  Toen dirigent Marion met het idee voor Les Indes Galantes kwam had ik gezegd dat me dat een veel te grote klus leek en dus een te groot risico, maar het lukt allemaal en we hebben dankzij de enorme inspanningen van Wim een goed budget. In Emmeloord spelen we twee keer en er kunnen per avond vierhonderd mensen in de zaal. In Zwolle in Odeon een vergelijkbaar aantal. Ik denk dat we zeker in Zwolle wel vol zullen zijn met alle vrienden en van familie van de studenten van de musicalschool.’

Ben je nu van plan meer te gaan regisseren?

‘Nee, ik doe één opera per jaar want ik ben en blijf in de eerste plaats een zanger.

Straks, na ons gesprek, doe ik een optreden met tenor Pim van Drunen in een verzorgingstehuis. Dat doen we omdat we het heel leuk vinden en echt wat voor de mensen willen betekenen. Samen met Pim vorm ik al jaren het duo Kleine Mannen, Grote Stemmen. We treden overal en nergens op en we krijgen steeds werk door mond-op-mondreclame. We stonden te zingen op de Ten Katemarkt en daar hoorde iemand van de Duitse ambassade ons. Die vond ons precies wat hij zocht voor een evenement op de ambassade, dus stonden we toen ook daar te zingen. Zo gaat dat vaak.

Vol seizoen

Verder zing ik dit seizoen overal, behalve in operahuizen. Andere jaren deed ik dat wel, net als Pim. Die zingt bij de Nederlandse Reisopera en bij Opera Ballet Vlaanderen en vooral bij De Nationale Opera.  Ik zing dit jaar vooral op plekken waar ik mensen kan bereiken die juist nooit naar de operahuizen gaan. Ook met Pim en met Wineke van Lammeren, zing ik veel voor Kunst in de Kamer, waar mensen dan eerst denken: ‘Oei, opera’, maar meestal worden we dan al ter plekke weer voor een volgend optreden geboekt. Verder heb ik een druk schema met Matthäus- en Johannes passies, als solist bij koren, het Eternal Light requiem, mega veel concerten op riviercruises, huisconcerten, cantates in Vught, bevrijdingsconcerten, voor de gemeente Amsterdam, Theater aan het Vrijthof, De Blauwe Kei in Veghel en nog vele kleine concerten overal en nergens. De agenda zit dit seizoen vol. Mijn vriendin zingt bij André Rieu en ik wil ook mijn leven lang vooral blijven zingen. En hopelijk mag ik dan ook een keer per jaar bij La Mascottte een opera regisseren.’

Voorstellingen

Les Quatres Jeunesses is te zien in Emmeloord, in ’t Voorhuys op zaterdagavond 11 november om 20:00 uur en op zondagmiddag 12 november om 14:30 uur. Er is een voorstelling in Zwolle, in Odeon op zaterdagavond 9 december om 19:30 uur.

Solisten:

Nick van Kuipers – Bellone
Koen Masteling, – Adario
Aaike Nortier,  – Zima
Elles Venhuizen, – Hébé
Anneloes Kriek,– Amor

Verder lezen

In 2010 bracht de Zaterdag Matinee Rameau’s Les Indes Galantes.