Na het ene na het andere succes heeft Komische Oper-intendant Barrie Kosky nu West Side Story van Bernstein op het toneel gezet. Het was een gok, maar in de ogen van het enthousiaste publiek pakte die gok goed uit. Zelf was ik terughoudender.

Barrie Kosky, de nieuwe intendant van de Komische Oper Berlin, staat onder enorme prestatiedruk. Zijn huis is net gekozen tot ‘Opernhaus des Jahres’ en zijn eigen producties van Kiss Me Kate, Die Zauberflöte en Ball im Savoy zijn aldoor uitverkocht. Veel operaliefhebbers in Berlijn vinden dat het huis in de Behrenstraße de interessantste programmering van alle drie de operahuizen in de hoofdstad biedt. Bovendien trekt het huis als enige nieuw en jong publiek aan.

Wat voor volgend werk kies je dan om aan de bestaande succesformule te kunnen toppen? Kosky nam een radicale stap en zette Leonard Bernsteins klassieker West Side Story op de planken.

Het was een riskante keuze, aangezien hetzelfde stuk een jaar geleden in een zeer succesvolle Amerikaanse tourproductie in Berlijn te zien was, als gastproductie bij de Deutsche Oper. Met een superbezetting en een superenscenering, volledig uitverkocht en bejubeld in de kritieken. Dat alles trouwens als puur commercieel gefinancieerde vorm van entertainment.

Kosky bracht nu dus de gesubsidieerde versie met ‘Kunstanspruch’, met hoofdletter K. Het resultaat? De Komische Oper huurde externe dansers en zangers in (Daniel Therrien als Riff, Gianni Meurer als Bernardo, Sigalit Feig als Anita en Kevin Forster als Chino), die niet echt het niveau behaalden van de Amerikaanse productie uit 2012.

De twee leden van het Komische-Oper-ensemble, Julia Giebel als Maria en Tansel Akzeybek als Tony, deden hun best om geloofwaardig over te komen, maar slaagden daar slechts ten dele in. Julia Giebel is een sympathieke sopraan, maar is qua type (‘red head’, en totaal niet Puerto Ricaans) never ever een geloofwaardige Maria. Iets wat ook gold voor Tony, die bovendien geen echte chemie met zijn partner ontwikkelde.

Dit was ook het probleem van de gehele abstrace ‘empty-stage-producte’: niets was geloofwaardig of emotioneel overtuigend. Je wist niet waar het stuk zich afspeelde, wie tegen wie was en waarom een pseudo-Turkse cast – goed gespierd weliswaar, en ook nog halfnaakt – in een kale zwarte ruimte op mambo en chachacha aan het breakdancen was.

Wat betreft de muziek: de Nederlandse dirigent Koen Schoots speelde de geniale partituur, geïnstrumenteerd door Bernstein, Sid Ramin en Irwin Kostal, in een oorverdovend en non-stop forte, zonder enig gevoel voor de poëzie van deze musical – eigenlijk net als hij al deed met Im weißen Rössl een tijdje geleden. Bij hem is alles routine, en blijft alles routine. Tot aan het einde.

Omdat er in Berlijn op dit moment geen alternatieve musicals van dit soort te zien zijn en omdat de dansers er heel erg lekker uitzagen en met enorme energie hun ding deden, was de reactie van het publiek enthousiast. Ook de critici die ik op de premièreparty sprak, waren allemaal positief; zelfs degenen die normaal gesproken extreem ‘picky’ zijn. Met andere woorden: de gok van Barrie Kosky pakte goed uit. Hij heeft nu nog een topseller in huis.

Toeristen en musical- en operafans zonder al te veel verwachtingen zullen zeker een meeslepende avond hebben bij deze West Side Story, vooral vanwege de choreografie van Otto Pichler. Allen die de film met Nathalie Wood of het originele album uit 1957 kennen, of die een jaar geleden de Broadway-productie aan de Deutsche Oper hebben gezien, zullen verbaasd zijn hoe weinig vonken Kosky en zijn team en ensemble uit deze klassieker halen.

Maar wat kan het Kosky schelen, als er nog twintig uitverkochte voorstellingen komen? Zijn ‘Jahresbilanz’ en dus ook zijn cultuurpolitieke toekomst in Berlijn is hiermee afgezekerd. De onverwoestbare aantrekkingskracht van Bernsteins West Side Story zij dank.