Het Luzerner Theater verrast met een schitterende nieuwe productie van Ariadne auf Naxos. Muzikaal zeer geraffineerd, met veel gevoel en intelligentie door Holger Müller-Brandes geënsceneerd en compromisloos bezet.

Je hebt van die zeldzame avonden waarop een opera-uitvoering alle verwachtingen overtreft. En zoals de grote operahuizen soms schaamteloos teleurstellen, zo kunnen kleinere theaters ver buiten de spotlights van de media soms voor de mooiste verrassingen zorgen.

Precies dat is het geval in het Luzerner Theater, dat dit seizoen zijn 175-jarig bestaan viert met een programmering waarin de ambitie van het Zwitserse huis niet onder stoelen of banken is gestoken. De nieuwste première is Ariadne auf Naxos van Richard Strauss, met een bezetting die voor bijna 100 procent uit eigen huis komt.

Regisseur Holger Müller-Brandes en decor- en kostuumontwerper Philipp Fürhofer tonen een diepzinnig begrip van de betekenis van deze opera, waarin de poëzie van Hugo von Hofmannsthal één van zijn hoogtepunten bereikte. Weinig van de teksten die Von Hofmannsthal voor Strauss schreef slaagden erin zo veel aspecten van kunst, het geheim van het leven en de crisis van het ‘unrettbare Ich’ te beschrijven als het libretto van Ariadne. En dat alles met een unieke lichtheid en ironie.

Dat deze diepe en tegelijk lichte tekst noch een burleske noch een verheven benadering verdraagt, snapt Müller-Brandes goed. Met een scherp gevoel voor tempo en accenten mixt hij diverse historische beelden uit de Eerste Wereldoorlog (na de oer-Ariadne uit 1912 bewerkte Strauss zijn opera, waarna die in 1916 uitkwam in de vorm die vandaag de dag gespeeld wordt).

Ontroerend is het hoe Zerbinetta haar komediantengroep samenstelt uit een stel gewonde soldaten en hoe ze deze lijdende mensen tot spelen weet aan te zetten. Fantastisch is ook haar grote aria, voorzien van enorm snelle kostuumwisselingen, als een visualisering van haar transformaties.

Overweldigend poëtisch is verder het slot van de opera, waarin Ariadne en Bacchus zich in het beschilderde theaterdoek wikkelen, een symbool voor de pijn en het lijden die ze op weg naar de sterren meenemen. In de laatste woorden van Ariadne: “Lass meine Schmerzen nicht verloren sein.”

Met uitzondering van Gabriela Scherer, die na een overstap van mezzo naar sopraan als gastzangeres een intensive Ariadne vertolkte, schitterden in deze uitvoering enkel zangers uit het huisensemble van het Luzerner Theater. Goed ingespeeld, lenig en betrokken waren de mannen, vocaal prijzenswaardig de vrouwen.

Marie-Luise Dressen vertolkte zonder haperingen een enthousiaste componist. In het fraaie trio van de drie nymfen sprong vooral de Koreaanse mezzosopraan Eun-Kyong Lim eruit, met een zeer interessante, warme en volumineuze stem. En de gracieuze, vederlichte Carla Maffioletti eiste in de rol van Zerbinetta uiteraard alle aandacht op.

In haar grote aria sprong de Braziliaanse Maffioletti op kokette wijze van de ene naar de andere hoge noot, terwijl ze transformeerde van soldaat tot dame in avondjapon tot koningin van het Carnaval Carioca. Misschien kent u haar van de shows van André Rieu. Dan weet u al waartoe deze sopraan in staat is.

Al dit in eerste instantie lichte vertier werd gedragen en opgebouwd door een verzadigend, omhullend klankbeeld van het Luzerner Sinfonieorchester onder de fijne leiding van Howard Arman. De karakteristieken van de kleine zaal zorgden ervoor dat Strauss’ muziek van zeer dichtbij te beleven was, iets wat in grotere huizen technisch niet mogelijk is. De uitvoering won daardoor aan kleur en nuance.

Als staart aan het seizoen brengt het Luzerner Theater in samenwerking met de Musikhochschole Luzern nog Salieri’s Prima la musica, poi le parole. Nog een stimulans om een keer naar het Vierwoudstedenmeer af te reizen voor een avond levendig en verfrissend muziektheater.

Zie voor meer informatie de website van het Luzerner Theater.