Leonard Bernsteins West Side Story in de Felsenreitschule in Salzburg, met het Simón Bolívar Symphony Orchestra in de bak, het Salzburger Bachchor op het toneel en Cecilia Bartoli als een oudere Maria: wie had gedacht dat dat ooit zou gebeuren? De Salzburger Pfingstfestspiele realiseerde de productie.

Vele gedachten gingen door mijn hoofd tijdens deze fantastische West Side Story. Om bij het begin te beginnen: dat de Felsenreitschule in Salzburg nog eens van Broadway zou kunnen smaken, was een sensatie op zichzelf. Daarbij bereikte de productie een hoog niveau. Hoog genoeg om het Salzburger publiek zeer enthousiast te maken. Na afloop waren er geheel terechte staande ovaties.

De ensemblepassages uit Bernsteins werk boden qua dans, spel en zang topkwaliteit. Dat binnen een decor dat de fameuze straten van New York prachtig verbeeldde. Twee verschuifbare, torenachtige elementen trokken je de juiste atmosfeer in, waarbij het Salzburger Bachbor in de nissen stond opgesteld. Soms moest je je nek verdraaien om de scènes helemaal boven in het decor te kunnen zien.

De cast bood eveneens veel kwaliteit. Norman Reinhardt liet het dilemma van Tony op indringende wijze aan het licht komen en zijn Maria, vertolkt door de betoverende Michelle Veintimilla, had alles in huis wat Maria nodig heeft: jeugdige verliefdheid, een beeldschone look, een prachtige stem en overtuigend acteerwerk. Je viel helemaal voor haar en haar verhaal.

Fantastisch was ook Karen Olivo als Anita – echte wereldklasse in Salzburg. En de beide tegenspelers Bernardo (George Akram) en Riff (Dan Burton) dansten, streden en zongen vol vuur en schiepen zo eigenhandig de beladen atsmofeer die tot hun dood leidde.

Het geheel werd met verve begeleid door het Simón Bolívar Symphony Orchestra of Venezuela onder Gustavo Dudamel. Het orkest lijkt voorbestemd te zijn voor de pittige ritmes en de grote emoties in de partituur van Bernstein.

Die grote emoties drukten je ook met je neus op de actualiteit van dit werk. Het verhaal draait om de haat tussen Puerto Ricanen en Polen: wie zijn de beste Amerikanen? Geabstraheerd is dat conflict zo toe te passen op onze tijd, met de vele verschillen tussen mensen en groepen.

Opvallend is dat de heren zich aan de tradities van hun vaderland vasthouden – onzekerheid leidt tot conservatief, traditioneel denken met strikte regels. De meisjes daarentegen zijn opener. Ze willen zich aan hun nieuwe thuis aanpassen en hun tradities achter zich laten. Een conflict is daarmee voorgeprogrammeerd.

Bernsteins muziek versterkt deze lijn en deze emoties. En door de ontroerende kracht van zijn muziek lijkt hij te willen zeggen dat er van alle kanten eendracht nodig is om in vrede en welwillend samen te leven en wat nieuws op te bouwen.

Een heikel punt in de productie is dat de rol van Maria verdubbeld is. Regisseur Philip WM. McKinley verklaart in het programmaboek zijn keuze. Vaak is hem de vraag gesteld wat er van Maria terecht is gekomen na de dood van Tony. Hij laat ons daarom een oudere Maria zien, twintig jaar na het drama, die zich de gebeurtenissen herinnert. Niettemin wordt niet duidelijk hoe haar leven er in het heden voorstaat. Cecilia Bartoli is de ‘oude Maria’, die het verhaal voortdurend op het toneel volgt.

Er zijn zeker goede argumenten voor de keuze van de regisseur te geven, maar het valt niet te ontkennen dat het concept in eerste instantie toch bedacht is om Cecilia Bartoli al die fraaie liederen van Maria een keer te laten zingen… Iets wat ze met bravoure en met de voor haar zo typerende intensiteit deed. Maar toch: je gunde het Michelle Veintimilla als de jonge Maria ook wel om die schlagers zelf te zingen, en de rol niet alleen te spelen. Maar dat is de enige kanttekening bij deze verder prachtige West Side Story!