Na een paar matige moderne ensceneringen is de Staatsopera van Tatarstan weer helemaal terug. Onder de vlag van het kersverse European Ballet and Opera Productions heeft het een uitstekende Carmen geproduceerd. Petje af voor de fraaie decors, de allesbehalve statische regie en de prima cast.

Onder VDB Theaterproducties koos de Staatsopera van Tatarstan de laatste tijd voor een moderne regiestijl. Het resultaat liet naar mijn idee te wensen over. Een productie als Lucia di Lammermoor was bijvoorbeeld allerminst vernieuwend. Eerder een opsomming van regietheaterclichés.

Nu heeft VDB het stokje echter overgedragen aan het gloednieuwe gezelschap European Ballet and Opera Productions (EBOP). En dat is te merken. In haar eerste productie, Carmen, keert EBOP terug naar een traditionele koers, maar wel op een aansprekende, levendige manier. Het is klassiek en toch fris, volgens het boekje en toch geenszins saai.

George Kovtun – die ervaring heeft met ballet, musical, circus, kunstschaatsen, toneel, film, operette en opera – heeft de klassieker van Bizet van een zeer beweeglijke regie voorzien, met véél dans. Statische scènes komen bij hem niet voor, wat ook gunstig uitwerkt op het spel van de solisten. Er wordt levendig geacteerd, met hier en daar treffende vondsten.

Hier en daar gaat Kovtun mijns inziens wel een beetje ver in zijn ‘dynamische’ ijver. Het lijkt soms wel een dansopera, met een paar ingelaste dansscènes die maar weinig bijdragen aan het verhaal.

Ook gaat Kovtun naar mijn idee een paar keer de mist in als hij probeert extra lading aan het verhaal te geven. Micaela haalt in de derde akte een pop van Carmen tevoorschijn en probeert die te beheksen… Een beetje te.

Op die smetjes na vind ik het echter een overtuigende, boeiende voorstelling. Zeker vanwege de ronduit fantastische decors en kostuums van het kunstenaarsduo Anna en Anatoly Nezhmyi. Zij maken gebruik van een techniek waarbij je handgeschilderde werken op stof print. Op die manier hebben ze voor iedere akte een wonderschoon decor geschilderd. De platen zijn zo realistisch en bevatten zoveel diepte, dat je je volledig op de locaties uit het verhaal waant. Een verbazingwekkende techniek, die het gezelschap zeker vaker mag gebruiken.

Muzikaal wordt de opera naar behoren ingevuld. De orkestrale onderbouwing vind ik wat mager, maar dat kan ook aan de beperkingen van een doorsnee schouwburg liggen. Het orkest weet onder leiding van Renat Salavatov in elk geval een paar bekoorlijke passages te produceren, bijvoorbeeld in de toreador-scènes en op de dramatische hoogtepunten.

Angelina Shvachka heeft een uitstekende stemkleur voor Carmen, ook al klink ze soms wat geforceerd in de laagte. Ze acteert verleidelijk en windt iedereen om haar vinger.

Haar José wordt wat wisselvallig gezongen door George Oniani. Zijn hoge noten zijn zonder meer spetterend, maar in meer ingetogen frases is hij niet altijd even zuiver. Aan passie en emotie ontbreekt zijn stem echter niets, wat een mooie ‘La fleur’ en een dramatische finale oplevert.

Julia Savrasova is qua look zeker een topcast als Micaela, met haar meisjesachtige, smalle en kwetsbare postuur. Haar stem klinkt echter meer als een mezzo. Mijns inziens te donker en te groot voor de rol. Al zingt ze wel met beleving.

Youri Ivshin probeert als Escamillo zijn bariton wel erg groot te maken, waardoor hij op mij geforceerd overkomt. Maar zijn stem op zich is passend stoer en hij acteert goed.

Als de Tataarse Staatsopera zich op deze wijze blijft presenteren, wil ik graag meer van ze zien.

Carmen is tot en met 27 maart nog 20 keer te zien in theaters in Nederland en België.