Het is zomer en de operahuizen en concertzalen beginnen te sluiten. Een goed moment om eens over opera te gaan lezen. Place de l’Opera geeft u tips en ideeën voor leesvoer in de vakantiebagage of gewoon thuis. In deel twee: het aanbod in de ramsj.

Boeken van meer dan drie jaar oud, restpartijen of beschadigde boeken: ze zijn te vinden op de speciale afdelingen van de boekhandels. Onder de fraaie titel ‘modern antiquariaat’ is er ook op operagebied veel te koop en is de drempel een boek aan te schaffen wat lager. Ramsjboeken zijn in de winkels te vinden, maar soms ook online te bestellen bij bijvoorbeeld bol.com of ramsj.nl.

The Grove Book of Opera Singers
Zowel voor de volle prijs (€35) als voor de helft van de prijs in de ramsj is The Grove Book of Opera Singers te vinden. Het bevat korte beschrijvingen van meer dan 1500 zangers en zangeressen en zondigt onbedoeld tegen het gebod dat we van al die vocalisten niet mogen weten hoe oud ze zijn. Wat in de programmaboekjes niet staat, is hier wel te vinden. Dat Roberto Alagna en John Mark Ainsley beiden deze zomer 48 worden en José Cura een jaar ouder is.

Om te kijken wat je aan zo’n berg beschrijvingen kan hebben, testen we met zomaar een naam uit de programmering van De Nederlandse Opera. Michael Schade zal in november de titelrol zingen in Idomeneo. Hij staat in erin en blijkt een Duits-Canadese tenor te zijn die niet alleen veel Mozart zingt, maar ook bijvoorbeeld Die Meistersinger heeft gedaan en een cd-opname heeft gemaakt van Die Schöne Müllerin van Schubert.

Schrijvers en klassieke muziek
Bij uitgeverij ‘521’ verscheen enkele jaren geleden een aantal boeken onder het motto ‘schrijvers en klassieke muziek’. Een paar delen van die serie zijn in de ramsj verkrijgbaar. Wagner en ik heet het deel dat door Gerrit Komrij werd geschreven. Komrij noemt Richard Wagner in zijn boek ‘de bron van mijn tegenstrijdigheden, de man die mij verzoende met de versplintering’.

Verwacht geen documentaire weergave van het leven van de Duitse componist, maar vooral persoonlijke overwegingen over de dilemma’s waarvoor de liefde voor Wagner (Komrij noemt het ‘verkering’) hem stelt. Komrij beschrijft het gevecht met de schoonheid van hemzelf en dat van bijvoorbeeld dichter Charles Baudelaire, die aan Wagner schreef: ‘Ik wil u danken voor het grootste genot ooit ervaren’.

Bij het boek zit een cd met fragmenten uit het werk van Wagner, gespeeld door het Philharmonia Orchestra onder leiding van Yuri Simonov.

Zang is een ander deel uit de serie. Bas Heijne schrijft over Wagner, Puccini en Richard Strauss, met de focus op hun vocale muziek. Ontluisterend is het interview in het eerste hoofdstuk. Heijne reist voor NRC naar Londen om zijn idool Mirella Freni te interviewen. Dat wordt een ontmoeting vol nietszeggende gezelligheid en voorspelbaarheid. Niet veel leuker is de ontmoeting met Cheryl Studer na een niet heel goed verlopen optreden in het Concertgebouw.

Ook al maakt de lezer ook nog de jonge dood van zanger Fritz Wunderlich mee (hij viel van de trap), het is vooral een boek over Heijne’s fascinatie voor zang, stemmen en sterren. Ook bij dit boek is een cd, die uitvoerig in het boek wordt toegelicht, met opnamen van onder andere Tito Schipa, Kirsten Flagstad en Magda Olivero.

Who married Figaro
Een opzoek- en bladerboek is Who married Figaro, dat een beschrijving bevat van ruim 2500 operarollen. In een aantal iets langere bijdragen beschrijven bekende operasterren hun ervaringen met een rol. Sir Thomas Allen doet dat over Don Alfonso uit Così, Dame Anne Evans gaat in op haar overwegingen bij Brünnhilde die ze in Bayreuth en New York zong. En Simon Keenlyside doet het voor Prospero uit The Tempest van Thomas Adès.

Heel veel rollen worden kort beschreven, zelfs als die niet gezongen worden, zoals Keikobad, de onzichtbare vader van de keizerin in Die Frau ohne Schatten van Richard Strauss. Joyce DiDonato nam op haar website een link over het boek op.

His life and music
Naxos, de uitgever van muziek-cd’s, heeft ook een kleine boekenafdeling. Twee delen uit de serie His life and music liggen in de ramsj, over Mozart en Wagner. In de boeken worden het leven en het werk van de componisten belicht, waarbij naar muziek wordt verwezen die op twee cd’s wordt meegeleverd.

De muziek komt niet van topsolisten en –orkesten, maar het is wel een handige manier om al lezend en luisterend meer te leren over de componisten en hun werk. De belangrijkste werken worden per componist uitgebreid besproken en van muzikale voetnoten voorzien. Beide delen zijn voor rond de 7 euro te vinden.