Opera in Amsterdam met de kerst
De serie voorstellingen van Orest bij De Nederlandse Opera werd afgelopen dinsdag afgesloten in aanwezigheid van de componist Manfred Trojahn. Hij deelde in een enthousiast slot-applaus. Place de l’Opera–lezer Hans van Verseveld had met kerst een andere ervaring. Hij is niet tevreden over de programmering rond de feestdagen en meldde zijn klachten.
Hoogdravend wordt er van uitgegaan, dat het huidige operapubliek echt wel toe is aan deze nieuwe opera’s en dat datzelfde publiek ook graag eigentijdse uitvoeringen op het toneel wil zien met graag zoveel mogelijk realisme, hoewel de moordpartijen met een Black & Decker- boor toch wel heel erg onrealistisch en lachwekkend waren.
Uit de halflege zaal en het lauwe applaus aan het eind van de voorstelling blijkt echter wel, dat het publiek helemaal geen behoefte heeft aan dit soort geldverslindende producties. Het was nog een geluk dat er in het 80 minuten durende werk vooral door de vrouwen heel goed gezongen werd. De mannen moesten vanaf een bankje achter op de bühne maar zien, dat ze over het orkestgeweld heenkwamen. Dat lag overigens niet aan de voortreffelijke Marc Albrecht, maar wel aan de componist én de regisseur!
Voorafgaand aan het geweld kwam de voorzitter van de Vrienden van De Nederlandse Opera nog even melden dat de Jevgeni Onjegin van vorig seizoen was uitgeroepen tot de voorstelling van het jaar en dat Mariss Jansons de prix d’amis had gekregen. Met beide prijzen was ik het niet echt eens, maar dat is natuurlijk persoonlijk. Maar om de Onjegin de beste productie te noemen lijkt mij een grove overschatting van het product, dat regisseur Stefan Herheim op de planken heeft gebracht. Daar kunt u zich a.s. zondag 1 januari 2012 opnieuw van vergewissen als de opera bij de NTR in de matinee wordt herhaald.
Ik heb voor de aardigheid een kijkje genomen in de programma’s van de diverse operatheaters vlak over de grens en dan valt op dat de directies hun uiterste best hebben gedaan om voor de feestdagen iets te brengen waar het grote publiek graag op af komt en dus de kassa spekt van de ook daar gesubsidieerde theaters. In Duisburg ging op kerst een Hänsel und Gretel en later die week nog een Lustige Witwe. In Düsseldorf een Lustige Witwe, Carmen of Barbiere di Siviglia en in Essen een Hoffmans Vertellingen of Zauberflöte.
Ook in België weten ze wel raad met de feestdagen. In Luik gaat Lecocq’s zeer vrolijke La Fille de Madame Angot. In Brussel brengen ze de sprankelende Cendrillon van Massenet en in Antwerpen zag ik zelf op dinsdagmiddag de 27ste december, om 15.00 uur (!) in een uitverkocht huis, Rossini’s meesterwerk Il Viaggio a Reims in een topproductie.
Voorwaar geen van de drie opera’s behoren tot het standaardrepertoire en toch zijn de voorstellingen uitverkocht, omdat het publiek weet dat je met zulke componisten en hun werk altijd verrast zult worden, zonder dat je je hoeft te ergeren.
De opera in Amsterdam is toe aan een algehele renovatie. Ook de ZaterdagMatinee bezondigt zich inmiddels aan allerlei rariteiten, waar geen mens om vraagt.
Waren we net een beetje verlost van die meer dan afgrijselijke Salomé bij DNO, komen ze begin december ook daar de feestmaand opleuken met een Salomé. En waarom krijgen we in hemelsnaam een Tósca in de Matinee?
Wacht ons nog een Hôtel de Pékin van Jeths en Henze’s L‘Upupa en dan hebben we het wel weer gehad op de zaterdagmiddag.
Volgens mij zijn ze bij de Matinee en bij DNO een beetje de weg kwijt sinds de heren van Vlaardingerbroek en Audi het voor het zeggen hebben. Belcanto, de vroege Verdi’s en de Veristen, waar zijn ze gebleven. Girodano’s Fedora, Puccini’s Trittico of La Rondine, Meyerbeer en Halévy, zelfs Faust van Gounod, ooit ’s werelds meest gespeelde opera, waar blijven ze allemaal bij de Matinee en DNO?
Meer dan veertig jaar bezoek ik de Opera Matinee, en meer dan vijftig jaar alle voorstellingen van De Nederlandse Opera en heus, ik ben wel wat gewend, maar de droevige vertoningen die beide instellingen voor de feestmaand in petto hadden, die Salomé en die Orest dus en de programmering voor de rest van het seizoen stemt zeer verdrietig.
Een enquête onder de dik betalende abonnees zou misschien enig inzicht kunnen geven in de wensen van het publiek en de leegloop van de zalen enigszins tegen kunnen gaan.
De auteur
6Reacties
Hans, dank voor dit hartverwarmende pleidooi voor hartverwarmende opera. Ik kan het op vele punten alleen maar met je eens zijn. Als opera nog toekomst wil hebben zal vernieuwing, en dan bedoel ik vernieuwing in de goede zin van het woord, hand in hand moeten gaan met respect voor de muziek, de componist en zijn bedoelingen. Regisseurs als Willy Decker en ook anderen bewijzen dat het kan. Over de grens bewijzen ze dat het kan. Nu DNO en de Zaterdagmatinee nog… fijne en vooral muzikale jaarwisseling gewenst!
Ik was er zelf afgelopen dinsdag bij en vond er eerlijk gezegd geen bal aan. De muziek was Straussiaans met een sausje van piep-knor, het libretto was nogal bizar en de actie op het podium was nou ook niet erg boeiend. Ik had me nog enigszins verheugd op de Black & Deckermoord, maar dat was over voordat ik er erg in had. Waarom er toch nog vrij enthousiast geapplaudisseerd werd is mij een raadsel. Na afloop van de voorstelling ving ik alleen maar negatieve reacties op.
Een nog groter raadsel is wie dit geheel bedacht heeft – een bomvolle orkestbak, een prachtig decor, over de gehele linie goede zangers, tot aan het betalen van de componist aan toe (het is immers een opdrachtwerk…) – hier moet bakken met geld in zijn gestopt. En dat voor een zaal waar amper publiek in zat – en dat hadden ze best vooraf ook kunnen bedenken.
Ik wil DNO niet afvallen, want over het algemeen vind ik dat we een spannend programma voorgeschoteld krijgen – en ik verheug me heel erg op wat nog komen gaat in 2012. Maar het lijkt me dat hier iets heel erg is misgegaan.
Beste mensen
Ik heb Orest niet gezien, kan er dus niet zelf zo over oordelen, maar ik begrijp best dat Orest nou niet bepaald een Kerststuk is, wat men graag op de kerstdagen wil zien, dan liever een inmiddels tot de nok toe uitverkochte Notenkraker!
Dat er vernieuwende zaken in de opera op het toneel komen is niets mis mee, maar men mag soms wel een keer kijken welke productie in welk jaargetijde men stopt, een Parsifal klinkt ook vaak tijdens Pasen en niet in juli of augustus? NIeuwe opera s moeten altijd een kans krijgen en die krijgen ze ook, Legende, ‘Adam in Ballingschap. maar dat ook andere opera s die zelden of nooit gespeeld worden ook een kans krijgen moet ook benaderd worden, zo houd men publiek vast en creeert men ook nieuw publiek. Natuurlijk, iedereen heeft zo zijn eigen smaak, daar is ook niets mis mee. Maar van alles kan men ook wel wat leren. Iedereen een goed en vooral muzikaal 2012
Kijk ik ben het er helemaal mee eens,dit soort werkrn horen niet thuis in de kersttijd.Ik lees al een paar jaar dat de Ned.Opera
met kerst de Lustige Witwe wil brengen ,nu doe dat dan eens.
Moderne werken moeten een kans krijgen,maar niet zo.
Ja dit kost kapitalen zonde kan er zoveel meer mee doen!!!!!!!
Heb al jaren een abonnement ,nu dit jaar voor het eerst niet,heel jammer,ben ook nog naar geen ene voorstelling geweest,later hoop ik de Don Carlos te bezoeken en Turco.
Jammer allemaal ook de Matinee is waardeloos dit jaar.Blij dat er nog Opera- zuid is en de Nationale Reisopera maar voor hoe lang?
Kom maar op met de Enquette!!!!!!!!
Fijne jaarwisseling allemaal.
Ik heb niets tegen moderne werken. Doctor Atomic en Saint Francois d’Assise behoren voor mij zonder meer tot de mooiste producties die ik ooit gezien heb. Maar Orest was gewoon niet goed genoeg om een publiekstrekker te worden. Wij kwamen ook niet verder dan: interessant, met een paar mooie stukken erin. De nogal knullige enscenering hielp natuurlijk ook niet.
Niet zo´n goed idee om zo´n opera in de kersttijd te plannen. Hopelijk zijn er inmiddels wat lichtjes gaan branden in het Muziektheater.
Maar Chris Horsmeijer wil ik toch op het hart drukken niet weg te blijven. De eerste 3 van dit seizoen (Iphigenie, Elektra en Idomeneo) waren dik in orde. Jammer dat u die gemist hebt. Wij verheugen ons verder enorm op De Nachtegaal, Kitesj, Deidamia en Il Turco. Maar voor de zekerheid beginnen we vast met duimen dat de regisseurs daar wél blijk zullen geven van vakbekwaamheid, wijsheid en inzicht.
Allemaal een mooi nieuwjaar gewenst!
Hans, zo ervaren als jij ben ik nog lang niet: jij ging al naar DNO (en haar voorlopers) voordat ik geboren werd. Evenwel ben ik het van ganser harte met je eens. Orest heb ik niet gezien dus daar kan ik niet over oordelen, maar over de programmering trek ik met enige regelmaat een paar wenkbrauwen op. Wat de de Nationale Reisopera heeft gepresteerd, is ongelooflijk (de voorstellingen van Un ballo en La cenerentola zal ik niet snel vergeten) en over Opera Zuid hoor ik veel lovende berichten maar toch: DNO is ons vlaggenschip! Dat zal het de komende jaren meer dan eens zijn, omdat andere gezelschappen zo ongeveer wegbezuinigd gaan worden. Kom DNO! Geef ons iets om trots op te zijn, om met hand en tand te kunnen verdedigen, om mensen mee kennis te laten maken. Contracteer niet alleen boeiende regisseurs (wier regies mij met enige regelmaat mistroostig het theater laten verlaten, maar dat terzijde), maar ook boeiende zangers! Wissel diepgravende, diepzinnige en ingewikkelde producties af met voorstellingen waarin de stem en de muziek op de voorgrond komen te staan. Wat is er mis met een min of meer traditionele voorstelling waarin de personenregie is geperfectioneerd (en niet, neem me niet kwalijk, geperverteerd)? Ik ben ongelooflijk blij met de herneming van Don Carlo, dit seizoen, en ik kijk uit naar Il Turco (hee, woorden van gelijke strekking heb ik hierboven ook al eens gelezen…), maar het zou ook wel tijd worden. Is dit het begin van een nieuw tijdperk?
Overigens zou ik een vragenlijst ook wenselijk vinden voor mensen die geen abonnement hebben… Ik kan een abonnement echt niet veroorloven, en dat geldt voor meer mensen, maar ik probeer wel af en toe een voorstelling in Amsterdam te gaan bezoeken.