Turco: Van je zangers moet je het hebben
Het is dat er vier voortreffelijke Rossini-zangers op het toneel stonden, anders was Il turco in Italia bij De Nederlandse Opera verzand in betekenisloze visuele fun. Het vocale vertier maakte echter veel goed, met glansrollen voor Olga Peretyatko, Lawrence Brownlee en Renato Girolami.
Al na één scène van deze nieuwe Turco is duidelijk uit welk hout de jonge regisseur David Hermann gesneden is. En dat bedoel ik niet positief. Dichter Prosdocimo komt op, ontmoet een groep zigeneurs (nou ja, zigeneurs…) en wordt prompt door hen in elkaar gemept.
Oh, is het zo’n enscenering…
Er volgen meer voorbeelden van die voor mij nog steeds niet te begrijpen drift om het ‘anders’ te doen. Aan het einde van de eerste akte steekt Fiorilla Selim neer. De turk blijkt echter onsterfbaar te zijn, waarna hij het mesje overneemt en zichzelf nog maar wat extra keren doorsteekt. En aan het einde van de opera kan Prosdocimo het niet laten Narciso tegen de grond te slaan, net na diens bede om vergiffenis.
Waar het allemaal toe dient, moet je me niet vragen. Dat is uiterst vaag. Hermann heeft wel een concept: alles is een droom van de dichter. Hij, Geronio en Narciso zijn eigenlijk dezelfde persoon en dragen dan ook dezelfde kledij. Maar op wat voor manier dat concept de opera van Rossini nu leuker, frisser of beter maakt, wordt geen moment duidelijk. Waarschijnlijk omdat het concept die capaciteit helemaal niet heeft, maar ook omdat Hermann zijn idee zwak uitwerkt. Hij is te druk zich als een tiener annex game-freak uit te leven.
Het decor van Christof Hetzer (het enige mooie aan deze enscenering) fungeert als een soort videowand waar Hermann samen met Martin Eidenberger tal van animaties laat zien. Er zitten best leuke ’tricks’ tussen, maar het is zo overbodig en vaak zo vergezocht. Het dient nergens toe, behalve dan dat het je ogen bezighoudt.
Aangezien maestro Carlo Rizzi niet meer dan slap en mat spel uit het orkest weet los te maken, is het volledig aan de zangers om toch nog wat kwaliteit aan de avond te geven. En dat doen ze. Overvloedig.
Olga Peretyatko eist, net als eerder dit jaar in De Nachtegaal, de hoofdrol op. Ze coloratuurt als Donna Fiorilla fantastisch door de avond en zet haar karakter veel kracht bij door haar voortreffelijke vocale én theatrale interpretatie.
Ook de rest van de cast verdient lof dat ze in zo’n regie nog steeds met zó veel enthousiasme kunnen acteren. Renato Girolami speelt bijvoorbeeld heerlijk als Don Geronio. Bovendien geeft hij met zijn pittige staccatozang zijn rol ook vocaal treffend invulling. Om nog maar te zwijgen over zijn briljanto, watervlugge parlando.
Alex Esposito acteert met veel humor de turk Selim, maar zingt wel erg zwaar voor Rossini’s muziek. Silvia de la Muela is juist aan de dunne kant, wat haar niet zo zigeneurachtig maakt en haar bovendien laat wegvallen tegenover Peretyatko.
Vito Priante is met zijn directe bariton en laconieke spel een prima dichter en Lawrence Brownlee laat een knap staaltje belcantozang horen als Don Narciso. Met zijn warme, volle geluid (ook in de hoogste regionen!) en zijn heldere frasering is de Amerikaan voor mij de beste stem van de avond. Jammer dat DNO zijn bezoek niet heeft aangegrepen om hem meer te laten zingen. Want Narciso is een schamel rolletje voor zo’n ster.
Il turco in Italia is tot en met 29 april nog zes keer te zien in Het Muziektheater in Amsterdam. Zie voor meer informatie de website van De Nederlandse Opera.
De auteur
8Reacties
Helemal mee eens!
helemaal, met twee ‘a’s, natuurlijk, sorry!
Ook ik ben het hier helemaal mee eens. De zangers waren super – al had DNO zeker met het oog op Brownlee beter een andere opera van Rossini kunnen kiezen. De regie liet veel te wensen over.
Ik was er toevallig met iemand die zich voor haar studie aan de kunstacademie toe heeft gelegd op animatie en het beamen (projecteren) daarvan en volgens haar was er wat dat betreft in technisch opzicht hobbyistisch broddelwerk geleverd waar ook nog eens niet heel erg over nagedacht was qua storyboard, complementeren van de actie op de bühne etc.
Zeker dat laatste was waar: in de finale van de eerste akte wil je de zangers in actie zien, niet een transformer die bambi neerschiet die vervolgens weer één of andere stripfiguur neerschiet. De zin achter deze visuele referenties naar de populaire cultuur ging volstrekt aan mij voorbij, laat staan dat ze grappig waren of een bepaalde sfeer creëerden.
De referentie naar Breakfast at Tiffany’s vond ik wel aardig (Holly Golightly is een getrouwde vrouw die op mannenjacht is en een schrijver inspireert, hetzelfde geldt voor Fiorilla), maar de rest van het plaatje (decor etc.) klopte er wat mij betreft niet echt bij. In die aftandse bekladde Zuid-Italiaanse achterbuurt op de bühne was niet echt plaats voor een Holly Golightly. Dan had de regisseur er wat mij betreft wat radicaler in mogen staan en de boel qua decor naar New York mogen verplaatsen. Nu paste de hoofdpersoon absoluut niet in haar omgeving.
Ook al is zo’n meta-theatrale benadering ook valide, ik vond het toch ook een beetje naiëf om Selim er zonder echte kanttekeningen als een Orientaals stereotype bij te laten lopen. Terwijl in de opera (en in het libretto) nu juist de spot wordt gedreven met een al te strenge Oost-West dichotomie (Selim en Fiorilla, de voornaamste representanten van Oost en West op de bühne, blijken meer met elkaar gemeen te hebben en in essentie uit precies hetzelfde hout gesneden te zijn). Nu was Selim vooral een rare vogel met een lap op z’n hoofd die met zijn wapens vooral gekke, flexibele Oriëntaalse bewegingen liep te maken.
Kortom, wat mij betreft heeft de regisseur niet echt veel durf getoond en de originele ideeën die hij wel had niet optimaal tot uiting laten komen.
Het orkest onder Rizzi heeft laten zien dat ze Rossini (nog?) niet optimaal in de vingers hebben. Het ontbrak aan energie, samensmelting van het orkestgeluid en voorwaartse stuwing.
En alsjeblieft, DNO, leg Brownlee onmiddellijk vast voor een Barbiere, Cenerentola, Armida of iets dergelijks. Zo’n stem komt wellicht nooit meer langs in Amsterdam en verdient een glansrol en niet slechts één aria. En Peretyatko zou ik zeker ook eens goed vastleggen, want die moet haast wel heel binnenkort heel snel een vlucht gaan nemen.
“Il Turco in Italia” is naar mijn mening zeker niet de beste opera van Rossini. Toch heb ik gisteren in het Muziektheater zeer genoten. Niet vanwege de enscenering (gezocht, inconsequent, goeddeels overbodige projecties, maar niet echt storend). Ook niet vanwege het wat slap dirigeren van Carlo Rizzi. Wél vanwege de voortreffelijke zangers, Olga Peretyatko en Lawrence Brownlee voorop, maar ook Renato Girolamo, Alex Esposito en Vito Priante. Olga Peretyatko, mij al 5 jaar bekend van Pesaro (wat komen daar toch weinig Nederlanders!) en daar a.s. Augustus samen met o.a. Juan Diego Flórez “Matilde di Shabran” zingend, van kanariepietje inmiddels uitgegroeid tot nachtegaal, schijnt al tot 2015 volgeboekt te zijn en, afgezien van de concertante “La scala di seta” in de Zaterdag Matinee van komend seizoen, komt Amsterdam niet in haar agenda voor en, naar ik vrees, heeft de carrière van Lawrence Brownlee al een dusdanige vlucht genomen, dat we hem ook wel niet meer terug zullen zien (N.B. a.s. Juli zal hij in Bad Wildbad (“of all places”) optreden!). DNO is wat betreft het vastleggen van sterren-in-opkomst doorgaans te laat. Ik kijk intussen uit naar de volgende Rossini in het Muziektheater t.w. “Guillaume Tell” volgend seizoen. Onbegrijpelijk vind ik overigens, dat – waar “bel canto” in de Zaterdag Matinee altijd zoveel belangstelling heeft getrokken – de zaal van het Muziektheater gisteren enorme lege plekken vertoonde.
Ja die lege plekken is dit seizoen wel heel erg,eerst was altijd alles vol en nu heel triest.Maar is de directie niet aan vervanging toe? Het is allemaal zo slaapverwekkend in het programma totaal geen spanning.
Waar blijft een Vittorio Grigolo, een Giuseppe Filianoti,
Saimir Pirgu o.a en we zien nooit meer terug een Mariusz Kwiecien,
Piotr Beczala,Luca Pissaroni ja snap wel dat Nederland daar te klein voor is geworden een avondje Wiener Staatsoper of zo ja is heel wat anders dan de DNO met hun Systeem,gaat moeilijk voor die gasten.Maar als mijnheer Audi zich meer in zou zetten denk ik toch dat het moet kunnen.
En ja het ligt ook wel aan nde zangers zelf om b,v een naam te noemen,neem nu een Mirella Freni die bij de toenmalige Ned.Opera,zelfs nog een seizoen in Amsterdam heeft gewoond(meen Vondelstraat) hier bekendheid heeft gemaakt met schitterende uitvoeringen van een Mimi,Liu, Micaela en Margarethe in Faust,
ik meen in 1963 of 64,ging naar alle grote theaters en Amsterdam kwam er niet meer in voor,ja zo gaat het ook.
Ja het is jammer dat het zo gaat hier,missen veel.
en nog iets waarom doet de Matinee geen belcanto werken meer,mis steeds veel werk van Bellini,donizetti Mercadante en veel meer.
Ra Ra ra hoe komt dat? ja ja !!!!!! zeg maar niets.
Zondagmiddag naar Il Turco geweest. Tsaj, wie een zo geweldige zangeres als mw Olga Peretyatko aan zich voorbij laat gaan….. Dus allemaal gauw gaan luisteren! Ook al draagt ze een wat detonerende jurk en kun je van de regie ook wel het een en ander zeggen. De opkomst van mw Peretyatko is trouwens wel een hele leuke vondst, net zoals de aankomst van Il Turco in Italië – en zijn vertrek. En wat die lege stoelen betreft; een vriendin van mij is verpleegkundige en een ander zit in het onderwijs. Ze hebben de opera helaas moeten opgeven omdat ze het niet meer kunnen betalen. Niet omdat ze er niet meer heen zouden willen gaan. Helaas. Ik heb mijn programmaboekjes goed bewaard, vaak met het kaartje er nog in. In 2007 betaalde ik 26,75 voor een (ik dacht) vierde rang kaartje. Zo’n kaartje kost nu 90 euro. Onze inkomens hebben hier geen gelijke tred mee gehouden. Als het zo doorgaat met de prijzen, dan zal ik ook afscheid moeten nemen. Ik moet er eigenlijk niet aan denken.
ja helaas is dit bij mij ook zo.
Ben jaren geweest ,nog bij de oude opera in de schouwburg,
Maar helaas dit jaar geen abonnement en ben precies nog maar 1x geweest naar die opera met de lange naam Verzonken stad…/.
ja was prachtig.Heb wel weer ingetekend voor komend seizoen doe iedere maand wat opzij leggen en ik zie wel.
Jammer hoor maar ja aow leeftijd bereikt en dan ga je.
Helaas helaas,doet veel pijn maar het is zo.
Modernisering van een opera leidt niet altijd tot verbetering, al kan ik wel genieten van de orginaliteit van deze productie.Peretyatko met haar stem, een juweel!