Het Koninklijk Concertgebouworkest bestaat 125 jaar en de start van die viering wordt gemarkeerd door de lancering van RCO Universe: een geavanceerd, voor de iPad gemaakt multimediaplatform dat de beleving van de muziek van het orkest buiten de concertzaal moet verrijken. Opnamen van concerten worden aangevuld met veel extra informatie- en belevingslagen.

,,Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een droom gerealiseerd in een visionair project. We gaan met RCO Universe buiten de muren van het Concertgebouw en we bieden een ongekende beleving van de muziek van ons orkest. Educatie is belangrijk en we gaan de ‘schatkamer’ van het orkest, het archief van opnamen, op termijn ontsluiten.”

Concertgebouworkest-directeur Jan Raes is trots op wat zijn organisatie, in nauwe samenwerking met de technische ontwikkelaars, tot stand heeft gebracht. Voor de perspresentatie van RCO Universe, afgelopen woensdag, koos de directie van het orkest bewust voor een externe locatie. Niet de Van Baerlestraat, maar de transparante omgeving van de Openbare Bibliotheek Amsterdam.

Het eerste voorbeeld van de manier waarop het KCO zijn muziek de wereld in wil sturen, is de app ‘RCO meets Fink’. Deze app (kort voor ‘applicatie’, een programmaatje voor op tablet of smartphone) is gemaakt aan de hand van het gezamenlijke optreden van het KCO en voormalig techno-dj, huidig singer-songwriter Fink op Koninginnedag dit jaar. Dat concert was toen live te bekijken op de iPad.

Voor de app is het videomateriaal van het concert aangevuld met achtergrondteksten, interviews, repetitiefragmenten, liedteksten, een opname van de middag na het optreden (toen werd teruggekeken op de video) en gesprekken met de band, met dirigent Ivan Meylemans en arrangeur Jules Buckley.

Op de app kan de kijker aan de hand van een tijdlijn door al deze ‘lagen’ navigeren. Daarmee overstijgt de app de functie van het tegenwoordig zo populaire ’tweede scherm’ en biedt het een rijke ervaring voor in de huiskamer, aldus Jan Raes.

Er is door de producenten van de app gebruikgemaakt van de allernieuwste technieken, onder meer ontleend aan de gaming-industrie. Technisch bijzonder is de functie waarbij de kijker tijdens het bekijken van het concert op het scherm door het orkest heen kan bewegen en kan inzoomen op groepen musici. Dat gebeurt niet met een cursor, maar door de iPad daadwerkelijk te bewegen en daarmee te navigeren.

De app, die alleen voor de iPad van Apple ontwikkeld is, maakt het in combinatie met de Apple TV-techniek mogelijk om op de huiskamer-tv de beelden van het concert af te spelen en parallel achtergronden en informatie op de iPad te bekijken. Het wordt zo bijvoorbeeld mogelijk om de partituur van het werk dat het orkest speelt mee te lezen.

Deze eerste app, ‘RCO meets Fink’, is een proeve van waar het orkest met RCO Universe op koerst. Technisch ver voorbij het eenvoudigweg streamen van concerten vanuit het Concertgebouw wil men de kijker meenemen naar een nieuwe dimensie, met behulp van geavanceerde techniek. Het moet de beleving van de kijker versterken en informatie en educatie direct verbinden aan de muziek.

De drie pijlers van het project RCO Universe zijn het bieden van een rijke kijk- en luisterervaring, educatie voor een jonge doelgroep in een aansprekende, moderne vorm en de ontsluiting van het archief van opnamen in beeld en geluid, waarvan de eerste beeldopnamen uit 1926 stammen.

In 2013 wil RCO Universe een educatiepakket voor het lager onderwijs produceren, de eerste stappen in het ontsluiten van het opnamenarchief zetten en vier concertregistraties maken.

Het project wordt werkenderwijs verder ontwikkeld, waarbij het orkest de kosten hoopt te dekken met de opbrengsten van donateursacties. De techniek is gebaseerd op de iPad. De technische mogelijkheden van de iPhone zijn – ook gezien het scherm – te beperkt. Ontwikkeling voor het besturingssysteem Android is nog niet gepland, omdat de iPad een veel populairdere tablet is.

De verkoop van de app verloopt via de iTunes Store. Net zoals men nu al muziek kan downloaden en andere betaalde apps kan inkopen, heeft de gebruiker zo een mogelijkheid de apps te kopen, te betalen en te beheren. Deze eerste ‘RCO meets Fink’ kost € 5,99.

De pagina met uitleg van de app en een directe link naar de iTunes Store vindt u op de website van het Concertgebouworkest. In de iTunes Store kunt u zich overigens ook (gratis) abonneren op de podcasts van Place de l’Opera.