Nieuwe Ballo van Met is vocaal grandioos
Voor zijn nieuwe productie van Un ballo in maschera – binnenkort in de bioscopen te zien – heeft de Metropolitan Opera een ‘stunning’ cast opgetrommeld. Tijdens de voorstelling op 30 november deden zij hun grote namen gelden. Hoe je verder ook over de regie van David Alden denkt, vocaal is deze Ballo grandioos.
Op 10 oktober 1813 zag één van de grootste Italiaanse operacomponisten, Giuseppe Verdi, het levenslicht. Het operaseizoen 2012/2013 is dan ook voor vele kleine en grote operahuizen het Verdi-seizoen bij uitstek.
De Metropolitan Opera in New York programmeerde voor dit seizoen maar liefst zeven Verdi’s: Aida, Don Carlo, Otello, Rigoletto, La traviata, Il Trovatore en Un ballo in maschera. Die laatste opera ging begin november in première in een nieuwe productie van de hand van de Amerikaan David Alden.
Het verhaal van Ballo is gebaseerd op de moord op koning Gustaaf III van Zweden in 1792 en heeft zijn oorsprong in het gelijknamige toneelstuk van Eugene Scribe uit 1833. Aangezien het onderwerp (een moord op een vorst) gevoelig lag in het conservatieve Napels en Verdi niets wilde weten van aanpassingen van overheidswege, vertrok hij naar Rome, waar de opera in première ging in februari 1859 in het Teatro Apollo.
Ballo vertelt het verhaal van de getormenteerde vorst Gustavo die moet kiezen tussen land en liefde. Gustavo is heimelijk verliefd op Amelia, de wederhelft van zijn adviseur en beste vriend Anckarström. Wanneer die laatste de heimelijke relatie ontdekt, doodt hij Gustavo tijdens een gemaskerd bal.
De Amerikaanse recensies van deze productie van Alden waren niet mals. De New York Times had het over een “disappointing, metaphor-laden new production”. Maar dit heeft, denk ik, meer te maken met de conservatieve, bijwijlen ouderwetse, Amerikaanse opvattingen over operaregie.
Alden verplaatst de setting naar een niet-gedateerd ‘film noir’-kader, met als rode draad de val van Icarus (als metafoor van de naïeve Gustavo). Voor mij werkte de abstracte, sobere en stijlvolle enscenering. Vooral de confrontatie tussen Anckarström en Amelia in het begin van de derde akte (in het ‘benepen’ huis van Anckarström) en de balscène in de finale (met bewegende mega-spiegels) waren visueel pakkend.
Over de enscenering kan ongetwijfeld geredetwist worden, over de kwaliteit van de zangers niet. De Met bracht een uitmuntende cast bijeen. Gustavo III werd gezongen door de fantastische Marcelo Álvarez, die op het hoogtepunt van zijn lyrisch-dramatisch kunnen is, hoewel hij af en toe wel moeite had met de hoge tempi van dirigent Fabio Luisi.
Dmitri Hvorostovsky als Anckarström was fenomenaal. Zijn warme bariton deed mijn nekharen meermaals rijzen. Vooral zijn grote aria in de derde akte (‘Eri tu che macchiavi quell’anima’) was adembenemend. Sondra Radvanovsky als Amelia en de Stephanie Blythe als de waarzegster waren schitterend.
De verrassing van de avond was de jonge Koreaanse Kathleen Kim in de page-rol van Oscar. Ze verblufte met haar coloraturen.
Deze Ballo-productie uit de Met is op 8 december te zien in vele bioscopen wereldwijd. In Nederland zenden CineMec in Ede, Foroxity in Limburg, diverse vestigingen van Pathé en Minerva de productie uit.
Hieronder een kort fragment uit de productie:
De auteur
13Reacties
Twee aantekeningen:
“Op 10 oktober 1813 zag één van de grootste Italiaanse operacomponisten, Giuseppe Verdi, het levenslicht. Het operaseizoen 2012/2013 is dan ook voor vele kleine en grote operahuizen het Verdi-seizoen bij uitstek.”
Behalve Amsterdam. Hier (op de reprise van “la Traviata” na, geen Verdi)
“Aangezien het onderwerp (een moord op een vorst) gevoelig lag in het conservatieve Napels en Verdi niets wilde weten van aanpassingen van overheidswege, vertrok hij naar Rome, waar de opera in première ging in februari 1859 in het Teatro Apollo.”
het is niet waar.
Verdi heeft zijn opera wel degelijk aangepast. Hij verhuisde het verhaal naar Boston en de koning Gustav de derde werd veranderd in Riccardo. Geen koning meer maar een ambassadeur.
De versie wordt tegenwoordig nog maar zelden gespeeld, maar het is zeker nog niet van de affiches verdwenen
U heeft gelijk Anna K, de opera werd aangepast.
Verdi was nogal koppig en eigenzinnig, maar heeft toch moeten zwichten voor de Italiaanse censuur.
Het stukje op de trailer klinkt in ieder geval mooi.
Jammer genoeg kan ik deze opera niet zien in de bioscoop wegens andere verplichtingen. Ik ben wel heel benieuwd naar de regie van David Alden en vooral hoe deze regie zich heeft ontwikkeld in de loop der jaren. Kan mij de regie van Alden bij DNO nog herinneren uit 1990 met o.a. Jard van Nes en Elena Vink. In die tijd (toch ik nog niets gewend was qua regie) vond ik de regie werkelijk vreselijk. Ben benieuwd of andere bioscoopgangers zich deze regie nog kunnen herinneren!
Ik.
Een van de ergste dingen dat ik in mijn leven heb meegemaakt.
De meeste zangers die er toen aan meededen hebben gezworen om nooit meer bij DNO te zingen en ze hielden hun woord.
Op 9-12-1990 kreeg ik op de afrit naar de parkeergarage van medewerkers van DNO te horen dat de voorstelling wegens ziekte van de Amelia was afgelast. Nog hoor ik het gehuil van de bus Duitsers, tegelijkertijd gearriveerd en geconfronteerd met dezelfde mededeling
maar gezien de reactie van Antonio hierboven en de recensie van
Kasper Jansen -‘Regisseur David Alden kreeg na afloop massaler,eensgezinder,luider en langduriger boegeroep dan ik ooit heb gehoord’- is ons niet weinig bespaard bebleven!
Heel jammer !De avond voor de laatste voorstelling, een matinee,werd ik gebeld door de Ned.Opera. Jan Bouws aan de telefoon! Of ik de volgende middag zou kunnen invallen!!!! Het ging om de rol van Amelia,een van de mooiste rollen, die ik al eerder gezongen had.Maar dat was wel al een tijdje geleden.!!!Ik vroeg even bedenktijd,want het is altijd even slikken,!!!!Ik was wel al een keer daarvoor bij de repetitie,s betrokken geweest en had ook kennis gemaakt met de regisseur Alden, omdat de sopraan niet gedisponeerd was, heb ik toen de repetie gedaan.!!!Dus ik wist wel al hoe het concept was.!!! Maar daarna teruggebeld en gezegd dat ik het wilde doen.!!! Opluchting alom!!! Maar weinig geslapen en teksten en muziek doorgenomen.!!!Om 10 uur in het theater met de pianist Bouke v.d.Meer de muziek doorgenomen en een beetje de regie!!Toen naar de make-up en de dirigent, die een beetje wit wegtrok,een handje gegeven en daar gingen we.!!! Veel steun gehad van alle andere zangers! Waaronder natuurlijk Jard v.Nes ,Michael Lewis,Elena Vink.!Echt super fijne collega,s!!! Het ging heel goed en eigenlijk heeeel ontspannen,Dirigent Halasz ook tevreden.Dus alles goed gekomen.!!!!Het was de laatste voorstelling ,dus afscheid genomen van iedereen en bedankt!.En ieder ging zijns weegs. Bijzonder was de Australische zanger Michael Lewis die Renato zong, moest diezelfde avond nog naar London, Want er was een afscheidsgala georganiseerd in Covent Garden voor niemand minder dan Joan Sutherland en zou hij ook nog optreden s,avonds.!!! Heel hectisch allemaal en spannend, maar heel leerzaam en geweldig om te kunnen doen!!! Een van de hele leuke gebeurtenissen in m,n meer dan 30 jarige carriere die ik heb kunnen afsluiten met Brigitte Fassbaebder en Sir Simon Rattle.!!!!
Sorry, mevr. Effern, ik had abusievelijk uw reactie en die van Antonio als één beschouwd. En sorry, mevr. Van Haaren: met ‘het niet weinige dat ons bespaard is gebleven’ bedoelde ik uiteraard
enkel de regiekant. Wat uw meer dan 30-jarige carrière betreft: ik
denk met heel veel genoegen terug aan de vele keren dat ik heb mogen
genieten van uw optredens, waaronder uw Amelia bij Forum in 1987.
Mijn vrouw en ik zijn u veel dank verschuldigd!
Heel hartelijk dank mijnheer Kersten,Ik kijk er met heel veel dankbaarheid en plezier op terug. !!!
Ik heb veel genoten van uw voorstellingen, mevrouw van Haaren! Ik heb u vaak mogen bewonderen bij Opera Forum, maar ook bij DNO, laatst nog in Het Sluwe Vosje..
Dank u wel Mijnheer Antonio.! Het is een hele mooie tijd geweest.!!!
grandioos? Een alvarez zonder laagte en met een beknepen resonantieloze top? Ja het was acceptabel maar ‘fantastisch’?
Heel juist, Fred, en je moet niet luisteren met een mooie open stem
als die van Kónya, Corelli of noem maar op, in je achterhoofd..
Ik weet niet of de Amerikanen een patent hebben op: “de conservatieve, bijwijlen ouderwetse, Amerikaanse opvattingen over operaregie” zoals in het artikel staat. Ik heb ook altijd moeite met verhalen die totaal uit hun tijd gerukt zijn. En met regies die meer de Freudiaanse, politieke of andere obsessies van de regisseur dienen dan het werk zelf. Ik ben het dan ook met de De New York Times helemaal eens als ze het over een “disappointing, metaphor-laden new production” heeft. Jean Cocteau schreef ooit: “le metteur en scène qui ne respecte pas l’oeuvre n’est qu’un accoucheur qui se prend pour le père”! Ook Alvarez vond ik tegenvallen. Het leek inderdaad of hij moeite had om te “volgen”. En als hij nu werkelijk “op het hoogtepunt van zijn lyrisch-dramatische kunnen” is, dan hou ik mijn hart vast voor de komende jaren…waarin we hem ongetwijfeld nog geserveerd gaan krijgen. De rest van de cast was inderdaad “subliem”. Al bij al toch een mooie avond, maar wat heb ik een heimwee naar de tijd dat je gewoon kon zeggen: Het was schitterend! zonder “wat jammer van de regie”, of wat “jammer van deze of gene” erbij te moeten voegen.