Op haar 17e won ze haar eerste grote zangprijs, op haar 18e stond ze al op grote tonelen, op haar 21e bracht ze haar eerste solo-cd uit en een paar maanden later tekende ze bij Decca. Inmiddels is Julia Lezhneva 23 jaar en iedereen wil haar hebben. Een gesprek met een natuurtalent.

Op vrijdag 8 maart verscheen het eerste Decca-album van Julia Lezhneva op de markt – haar tweede solo-cd na haar debuut bij Naïve met een Rossini-album. Ze nam samen met Giovanni Antonini en zijn Il Giardino Armonico vier religieuze motetten van Vivaldi, Händel, Porpora en Mozart op.

De cd is verbluffend mooi. Zeker als je beseft dat Lezhneva nog maar 22 was tijdens de opnamesessies in Barcelona vorig jaar. Dit is een ster in de maak die het voor de verandering geheel van haar stem kan hebben en geen mooi snoetje nodig heeft om de aandacht van de nodige vocale manco’s af te leiden.

In haar coloraturen kan ze zich makkelijk meten aan de fijnheid en snelheid van Cecilia Bartoli, in de meer melodieuze passages doet haar engelachtige timbre denken aan een jongenssopraan. En dan die muzikaliteit…

Samen met Il Giardino Armonico, dat bijzonder op dreef is op deze cd, creëert ze vier kunststukken. Een overtuigend visitekaartje voor een ieder die nog niet doordrongen is van het grote talent van deze Russin.

Kleuterschool

Vrijwel al Lezhneva’s leeftijdsgenoten zitten nog tot over hun oren in hun bachelor- of masterfase aan het conservatorium of stomen zich in een talentenprogramma klaar voor het echte werk. Hoe kan het dat zij al een album heeft gepresenteerd bij één van de grootste labels en te gast is op toplocaties als het Rossini Opera Festival, de Royal Albert Hall en de Salzburger Festspiele?

Lezhneva geeft er geen direct antwoord op, tijdens ons gesprek in het Park Hotel begin februari. Maar terwijl ze ‘haar verhaal’ vertelt – bescheiden maar zelfbewust – wordt wel duidelijk dat een grote brok natuurtalent de belangrijkste reden voor haar vroege succes is.

Lezhneva werd geboren in Yuzhno-Sakhalinsk, maar groeide op in Moskou. Al op de kleuterschool merkte men haar muzikale oor op, waarna haar moeder zorgde dat ze goed muzikaal onderwijs kreeg.

“Ik hield van zingen en kreeg altijd complimenten van mijn juf op school”, vertelt Lezhneva. “Ik zong in het schoolkoor, maar voelde dat ik meer kon doen. Al op mijn elfde veranderde mijn stem. Toen ik solo’s begon te zingen, opende mijn stem zich dan ook meteen. Ik realiseerde me dat dat iets speciaals was en dat ik het moest koesteren.”

Lezhneva ging zang én piano studeren aan het Music College van het Moskouse conservatorium. Piano speelde ze van jongs af aan en wilde ze niet opgeven. “De piano heeft me enorm geholpen in mijn ontwikkeling”, zegt ze. “De basis die je leert als pianist is de algemene basis voor mij als musicus geworden. Bovendien verbreedde het mijn horizon.”

Op zanggebied had ze het geluk uitstekende leraren te treffen, vertelt ze. “Ik werd nooit gepusht door hen. Ze zeiden dat ik zo’n natuurlijke techniek had dat ze me alleen wilden bijsturen met kleine correcties.”

Lezhneva sloot het Music College met veel succes af, maar gaf het geen vervolg met een volledige conservatoriumstudie in Moskou. In plaats daarvan vertrok ze naar Cardiff om aan de International Academy of Voice verder te leren. “Ik wilde naar het buitenland. Ik wilde leren overleven, op eigen benen staan. In die zin was Cardiff voor mij ook een ‘school of life’.”

In Cardiff kreeg ze les van onder andere Dennis O’Neill. Daarnast volgde ze masterclasses bij de nodige grootheden, zoals bij Thomas Quasthoff in de zomer van 2009 in Verbier. Een bijzondere ervaring. “Hij was de eerste die echt kritisch en sceptisch over mij was. Natuurlijk waren er tranen, maar ik heb het positief opgepakt en heb na zijn lessen veel veranderd.”

Egypte

Eén van de lessen van Quasthoff was dat ze heel voorzichtig moet zijn met de keuze van haar repertoire. Iets wat ze zich goed in de oren geknoopt heeft. “Ik ben eigenlijk altijd sceptisch en voorzichtig nu. Ze zeggen wel: hoe jonger je begint, hoe eerder je klaar bent.”

Dat laatste heeft zich de afgelopen jaren zeker als waar bewezen. Supertalenten die te snel veel hooi op hun vork namen, belandden na enige jaren op een zijspoor. Ze bleven weliswaar actief bij allerhande operahuizen, maar de belofte van echte grootheid wisten ze nooit in te lossen.

Omdat het gevaar van een te snelle klim naar sterrendom voor niemand meer nieuws is, prediken alle jonge zangers tegenwoordig voorzichtigheid. Lezhneva komt op dit punt echter resoluter over dan anderen. “Alle beslissingen over wat ik zing, neem ik voor honderd procent zelf. Ik sta nu voor de uitdaging om mezelf niet te verliezen.”

De zangeres kiest haar optredens zorgvuldig uit, zelfs als dat tot negatieve reacties leidt. “Soms raadt een belangrijk iemand je iets aan wat je eigenlijk niet zou moeten doen. Dan moet je daar boven staan en nee zeggen. Dat zit ook sterk in mijn familie. Wij doen veel intuïtief. Het eerste gevoel dat in je hart en gedachten opkomt, is heel bepalend.”

Lezhneva vertelt dat het heel belangrijk voor haar is om nu, nu ze van alle mogelijke kanten aanbiedingen en adviezen krijgt, regelmatig tijd en rust voor zichzelf te nemen. “Ik bedoel niet alleen fysiek rusten, maar ook je gedachten laten rusten”, zegt ze. “Eigenlijk is dat net zo belangrijk als het concert zelf. Je moet tijd hebben om in en uit te ademen voor je naar het volgende concert gaat.”

Het resultaat is dat Lezhneva minder opdrachten aanneemt dan andere jonge, populaire zangers en vaak een break plant tussen verschillende engagementen. Ze heeft een favoriet plekje aan een strand in Egypte waar ze vaak komt en ook gaat ze graag naar huis, naar Moskou.

“Als je te vaak optreedt, wordt het zoiets als naar kantoor gaan”, zegt ze. “Dat wil ik niet. Als kind was ik bang om het toneel op te gaan en ik hoop eigenlijk dat dat altijd zo zal blijven. Een optreden moet iets speciaals zijn, iets spannends. Routine is vreselijk.”

Lezhneva maakt op 21 september haar debuut in Amsterdam in een ZaterdagMatinee-uitvoering van Händels opera Alessandro, waarin ze de rol van Rossane zingt. Op 19 januari 2014 is ze wederom in het Concertgebouw te zien, dan in een concert met Philippe Jaroussky.

Zie ook haar persoonlijke website.