Eerder deed de productie Parijs aan en binnenkort is die te zien in Brussel. Tussendoor staat de ‘grand opéra’ La muette de Portici van Auber in het Teatro Petruzzelli in Bari. Een fraaie productie, met hoofdrollen voor talent Michael Spyres en actrice Elena Borgogni.

Het Teatro Petruzzelli in Bari werd ingehuldigd in 1903, maar werd in 1991 door een brand vernield. De heropbouw volgens de oorspronkelijke plannen – met veel rood fluweel en bladgoud – en de heropening lieten tal van processen en 18 jaar op zich wachten. Maar het resultaat mag gezien worden.

Dezer dagen wordt hier Aubers opera La muette de Portici opgevoerd, in een enscenering van Emma Dante, die eerder al te zien was in de Opéra Comique in Parijs en binnenkort ook naar De Munt in Brussel komt.

Het was tijdens de voorstelling van 25 augustus 1830 in diezelfde Muntschouwburg dat het volk, opgezweept door het patriottische ‘Amour sacre de la patrie’, naar buiten stroomde en het startschot gaf voor de Belgische revolutie: Oranje vloog buiten en Saksen-Coburg kwam in de plaats. Achteraf gezien was dat voor de Nederlandse taal en cultuur in het algemeen en voor Vlaanderen in het bijzonder niet bepaald een verbetering.

Auber gebruikte alle vereiste ingredienten voor een ‘grand opéra’: vijf bedrijven, een historische achtergrond (een opstand in 1647 in Napels tegen de Spaanse bezetter), massataferelen, balletten en een spectaculair natuurfenomeen (de uitbarsting van de Vesuvius)…

Het verhaal begint op de trouwdag van Alphonse, zoon van de vice-koning van Napels, met Elvire, een dame van stand. Net op die dag ontsnapt het stomme meisje Fenella uit de gevangenis. Hoewel ze niet kan spreken, slaagt ze erin Elvire duidelijk te maken dat ze verleid werd door een onbekende man, die haar gedumpt heeft. Elvire belooft het stomme meisje te helpen en te beschermen. Als ze met haar kersverse bruidegom uit de kerk komt, staat Fenella tussen de menigte en herkent haar verleider: het is niemand minder dan Alphonse zelf…

Fenella vlucht naar het nabijgelegen dorpje Portici en legt haar broer, de visser Masaniello, uit wat er gebeurd is. Woedend roept hij samen met zijn vriend Pietro het volk op om in opstand te komen tegen de bezetters: “Mieux vaut mourir que rester miserable… Amour sacre de la patrie… A mon pays je dois la vie; il me devra sa liberte…”

Elvire verzoent zich met haar echtgenoot, maar wil haar belofte om Fenella te beschermen nakomen. Tijdens de marktdag wordt zij opgemerkt in de massa en probeert men haar op te pakken. Masaniello steekt één van de soldaten neer en dat is meteen het sein om de opstand te beginnen.

Alphonse en Elvire vluchten vermomd weg uit Napels en komen geheel toevallig terecht in Portici, waar zij nog toevalliger aankloppen aan de hut van uitgerekend Masaniello en Fenella, die hun hun gastvrijheid aanbieden en zich daaraan houden, ook nadat de ware identiteit van de vluchtelingen aan het licht is gekomen.

Pietro keert zich tegen zijn vroegere vriend vanwege zijn vermeend verraad aan de zaak van de opstandelingen en dient hem een gif toe, waardoor hij waanzinnig wordt. Als Fenella verneemt dat haar broer is gedood door zijn vroegere kompanen, springt ze van het balkon, de dood tegemoet. Op de achtergrond barst ondertussen de Vesuvius uit.

Emma Dante houdt het sober: voor de scènes bij de vissers hangt ze doeken op scène, die hun netten voorstellen. Tijdens de scènes in het paleis hangen er een grote kroonluchter en enkele schilderijen. Verder vult ze het toneel met deuren, naargelang de situatie in sober grijs of bespannen met rood fluweel en voorzien van gouden deurknoppen. Alleen met de finale wist ze blijkbaar niet goed wat te doen. De Vesuvius is niet te zien en Fenella springt niet naar beneden.

Alphonse en Elvire en hun gevolg dragen grote pruiken à la Mozart en hoepelrokken. De arme vissers zijn navenant gekleed.

De Russische tenor Maxim Mironov als Alphonse mist kracht en volume. Zeker in de ensembles. En in de duetten met zijn echtgenote (de fraaie Mexicaanse Maria Alejandres) wordt hij helemaal overstemd.

Tegen de andere tenor kan hij het alleszins niet halen: Michael Spyres als Masaniello vult moeiteloos de zaal, beheerst veruit het beste het Frans en trekt ook als acteur aan het langste eind. Hij mag dan ook van alles doen: oproepen tot opstand, de soldaat die zijn zuster wil vangen neersteken, gek worden, enz… Mironov moet daarentegen enkel plechtig en statisch zoon zijn van de vice-koning en zijn bruid vragen zijn misstap door de vingers te zien.

Raar maar waar: in deze opera is het iemand die geen noot zingt die de hoogste ogen gooit: de actrice Elena Borgogni springt, danst en kronkelt overtuigend over de scène als de stomme Fenella.

Alain Guingal leidt het geheel in goede muzikale banen.