Los van staatkundige taken spelen koningen een rol bij het stimuleren van kunst en cultuur. Dat was al zo in de tijd van ‘le bon roi René’, die nu nog in Zuid-Frankrijk voortleeft als beschermer van kunst en cultuur. Jammer toch dat onze toekomstige koning een lied cadeau krijgt met een kauwgomballensmaak.

Vroeger had je een wens, of een verlangen iets te doen, te bereiken of tot stand te brengen. Tegenwoordig heb je een droom. Mensen rekenen zich rijk en gelukkig bij het beginnen van een pension in Frankrijk en noemen dat een droom. En wat vroeger goede wensen voor vorstenhuis en vaderland zouden zijn, werden dromen. Ter gelegenheid van de troonswisseling mogen we ze uploaden op de website www.deeljouwdroom.nl, en komt er een boekje van.

Mijn droom, of zeg maar gewoon wens, is niet zo groot en al helemaal niet concreet, dus dat boekje zal hij niet halen. Het is een wens voor de wereld van de klassieke muziek, theater en opera.

Mijn wens is dat de aandacht van de ‘oude koningin’, zoals ze binnenkort zal heten, voor kunst en vooral muziek over zal gaan op haar zoon en schoondochter. Dat zij, net als hun voorgangster, af en toe eens zullen opduiken bij een concert, een theatervoorstelling of bij een opera.

Want wie vaak in concertzalen en operahuizen vertoeft, kwam haar geregeld tegen, koningin Beatrix. Niet in functie, dus zonder verwelkomende burgemeester en zonder dat eeuwige tuiltje bloemen. En niet omdat het moest in haar rol als vorstin, maar gewoon, omdat ze het belangrijk vond, als zichzelf. Met nauwelijks merkbare beveiliging en met gewoon haar, één van de zichtbare aanwijzingen dat ze niet in functie was.

Ze zat in een rij bij het Orkest van de 18e Eeuw, naast directeur Verster. Ze was vaste bezoekster van het Holland Festival, ook in Het Muziektheater. Ik zag haar eens bij Mea Culpa, een spraakmakende voorstelling van Christoph Schlingensief in Het Muziektheater.

De Gashouder in Amsterdam was de locatie voor de opera Dionysos van Wolfgang Rihm. Een ronde zaal met tribunes voor het podium. In een hoekje, ergens bij de koffie en witte wijn stond de koningin, losjes met wat mensen te praten. Waar zouden ze haar laten, dacht ik nog even onparlementair toen ik op rij vijf ging zitten. Op rij zeven, zo bleek, want daar nam de majesteit plaats, tussen haar onderdanen.

Aandacht en erkenning op persoonlijk niveau, maar ook in de keuze voor meereizende kunstenaars bij staatsbezoeken, daar kon de wereld van klassieke muziek en opera op rekenen.

De tekenen voor de toekomst zijn niet ongunstig, met Máxima als beschermvrouwe van het Koninklijk Concertgebouworkest. Maar de troonswisseling maakt niet blij. Guus Meeuwis, Acda en De Munnik en Daphne Deckers schrijven mee aan het Koningslied, dat op 30 april door heel het land moet klinken. De muziek is van John Ewbank. Succesvol en maker van mooie liedjes, maar ik snap heel goed wat componist Merlijn Twaalfhoven zo pissig maakt dat hij wel tien gemiste kansen op een rij zette.

“De muziek van Ewbank geeft een kauwgomballensmaak”, zegt Twaalfhoven, die in gemiste kans nummer 5 stelt: “Nederland heeft karakter. De koning heeft karakter. Geef ons een lied dat karakter heeft.”

“Voor een koning in de 21ste eeuw is het een uitdaging om relevant, geloofwaardig en actueel te zijn”, stelt van Twaalfhoven. Hij zal trouwens zelf op 30 april niet mee kunnen zingen, de componist zit dan met een team van musici in een Syrisch vluchtelingenkamp in Jordanië. Voor een project om kinderen op muzikale wijze hun verhaal te laten delen met elkaar en de buitenwereld.

Koningin Arancione, zo weten we sinds op de eerste dag van april een Vlaamse onderzoeker zijn vondsten rond de eerste opera van Francesca Caccini bekend maakte, werd opgevolgd door haar zoon. Guglielmo was volgens het libretto een beetje een losbol maar de invloed van zijn Biondina en de muziek van Marietta delle Strade bleek heilzaam.

Als ‘onze’ Guglielmo nu ook maar wordt aangespoord door zijn Bionda, en als hofdame Marietta delle Strade of haar opvolgster Claria Polskaja hem voldoende mooie muziek laten horen, dan komt het vast toch nog goed.