Nederland krijgt een Nationaal Opera Festival. Het gaat plaatsvinden in de gemeente Velsen en is bedoeld om talent van eigen bodem de kans te geven zich te presenteren in laagdrempelige operaproducties. In september geeft de organisatie een voorproefje met een Opera Gala, in de nazomer van 2014 volgt de eerste editie. Initiatiefnemer Bo van der Meulen licht toe.

De plannen voor het Nationaal Opera Festival werden woensdag onthuld tijdens een presentatie in de Stadsschouwburg Velsen in IJmuiden. Dat zal ook de centrale locatie worden van waaruit het festival de komende jaren opgezet wordt.

Het idee voor het operafestival komt van producent, presentator en operadeskundige Bo van der Meulen en regisseur Jeroen Lopes Cardozo. Hun motivatie is om in Nederland opgeleid operatalent meer kansen te geven. “In eerste instantie zangers, maar ook regisseurs, ontwerpers en musici”, zegt Van der Meulen.

Dat talent hoeft niet per se Nederlands te zijn en ook niet noodzakelijk jong. Ook Nederlandse zangers die al een tijd carrière maken in het buitenland maar nooit in eigen land te zien zijn, zullen uitgenodigd worden.

Een ander streven van Van der Meulen en Cardozo is laagdrempelige, herkenbare producties te brengen. “Je moet aan de foto’s van de producties kunnen zien welke opera het is”, zegt Van der Meulen. “Uit onderzoek bij schouwburgen blijkt dat een grote groep mensen graag traditionele producties van bekend werk wil zien. Nu gaan wij geen oubollige voorstellingen maken, maar het moet wel toegankelijk en herkenbaar zijn.”

Het festival heeft verder een maatschappelijke insteek. Door samenwerkingen met bijvoorbeeld stichting Vier het Leven wil het festival mensen die om fysieke of financiële redenen normaal niet naar de opera gaan naar het theater brengen. Van der Meulen: “Als je ouderen uit hun isolement haalt, heeft dat een heel groot effect op hun welzijn. Dat begint de overheid nu ook te ontdekken en daar lopen wij op vooruit.”

Naast minder mobiele ouderen wil het festival ook aansprekend zijn voor jongeren en de grote groep mensen tussen 35 en 65 jaar die nog nooit een opera hebben gezien.

Staalkaart

Het Nationaal Opera Festival begint klein. In de nazomer van 2014 wordt één eigen productie opgevoerd (La bohème), met daaromheen een randprogramma met onder meer masterclasses, workshops, opera-introducties, recitals op bijzondere locaties en kijkjes achter de schermen. Zo gaat Cardozo, naast regisseur ook gevechtschoreograaf, laten zien hoe je vechtscènes in opera’s regisseert.

In 2015 moet het festival verder uitgebouwd worden, met twee of drie volledige operaproducties. “We willen het langzaam opbouwen”, zegt Van der Meulen. “Een festival als dit zet je niet in één keer in de markt.”

Als visitekaartje en staalkaart voor volgend jaar organiseert het Nationaal Opera Festival op 22 september een Opera Gala in Stadsschouwburg Velsen. De eerste helft van dat gala bestaat uit aria’s en duetten, in de tweede helft zullen drie bekende Nederlanders – waaronder Clairy Polak en Ernst Daniël Smid – operaontboezemingen doen en wordt de tweede akte van La bohème opgevoerd.

Rondom het gala vindt een opera fancy fair plaats, waar je bijvoorbeeld bij het ballen gooien geen knuffelbeer maar een live opgevoerde aria wint en waar je even verderop kunt proberen een glas kapot te zingen.

Aan het gala werken (onder voorbehoud) zangers mee als Martina Prins, Martijn Sanders, Judith van Wanroij, Hans Pieter Herman, Laetitia Gerards, Marco Knies en Gert-Jan Alders. Verder komt er een Nationaal Opera Festival Koor en Orkest, dat voor meerdere jaren aan het festival verbonden zal zijn.

Op het gala zullen ook diverse Nederlandse operacoryfeeën aanwezig zijn, zoals Cora Canne Meijer. Zij zullen het jonge talent aan het begin van de avond aankondigen. “Zo geven ze het stokje door en staan ze tegelijk zelf ook weer in het zonnetje. Want in Nederland is de aandacht voor de grote zangers uit ons verleden niet altijd zo goed”, zegt Van der Meulen.

Cruiseschepen

Er zijn diverse redenen waarom Van der Meulen en Cardozo voor de regio IJmond hebben gekozen. “Er is een grote operatraditie in deze regio”, zegt Van der Meulen. “Verder heeft de Stadsschouwburg Velsen een geweldige directeur met een enthousiast team en biedt de regio qua locaties vele mogelijkheden. Naast de schouwburg zijn er een paar theatertjes en er zijn geweldige buitenlocaties.”

Het nationale karakter van het festival zal zich de komende jaren moeten bewijzen, zegt Van der Meulen. “Maar als je iets moois neerzet, zijn Nederlanders wel mobiel.”

Door de vele cruiseschepen die ieder jaar in het havengebied van IJmuiden aanleggen, hoopt het festival ook een internationaal publiek aan te kunnen spreken.

De ontwikkelingen rond het Nationaal Opera Festival zijn te volgen op www.nationaaloperafestival.nl en de Facebook-pagina van het festival. Op de website zijn ook al kaarten te bestellen voor het Opera Gala.