Hoewel het officiële Rossini-festival in Bad Wildbad nog moet beginnen, is het hoogtepunt reeds voorbij: op donderdag 10 en zaterdag 12 juli werd in het kleine Königliches Kurtheater een concertante versie van Il viaggio a Reims opgevoerd door maar liefst tien geweldige zangers. Het dak ging eraf.

Tijdens het officiële festivalprogramma van ‘Rossini in Wildbad’, dat donderdag begint, komt Il viaggio a Reims terug met drie geënsceneerde voorstellingen. De bezetting is dan echter geheel anders. Voor de concertante uitvoeringen, bedoeld voor een cd-opname van Naxos, werd een keur van uitstekende Rossini-zangers samengebracht in de Duitse badplaats.

Il viaggio a Reims speelt zich heel toepasselijk af in een kuurhotel, maar dan in het Franse Plombières-les-Bains. Het werk is een gelegenheidscompositie ter ere van de kroning van Karel de tiende van Frankrijk in 1825, de een-na-laatste koning van Frankrijk.

Rossini had voor die gelegenheid de beschikking over de tien beste zangers van Europa: drie sopranen, één mezzo/alt, twee tenoren, één bariton en drie bassen. Rossini dacht dat het daarna nooit meer zou voorkomen dat tien zulke goede zangers op één podium samengebracht konden worden en stond het daarom na de vier uitvoeringen in 1825 niet toe dat het werk verder uitgevoerd werd. Zo belandde dit meesterwerk in de vergetelheid, om pas in de jaren zeventig herontdekt te worden.

De beroemde herpremière van het werk in 1984, onder de bezielende leiding van Claudio Abbado, werd vereeuwigd bij Deutsche Grammophon. Het is sinds jaar en dag één van mijn favoriete opera-cd’s. Vanwege de geweldige bezetting, maar met name ook vanwege de briljante muziek van Rossini. Het duizelt van de coloraturen, bravourearia’s, duetten en indrukwekkende ensembles. Het absolute hoogtepunt is wel het ‘Gran pezzi di 14 voci’, een soort van ‘veertien-tet’ (hoewel dat woord niet eens bestaat).

Het verhaal zelf stelt niet veel voor. Het stuk handelt kort gezegd over een aantal Europese badgasten die op weg zijn naar de kroning van koning Karel. Helaas lukt het niet om daar op tijd te geraken, dus bouwen ze hun eigen feestje in het badhotel.

De uitvoering in het voor dit werk eigenlijk veel te kleine Kurtheater liet zeer weinig te wensen over. In de eerste plaats omdat hier de volledige partituur op de lessenaars stond, met enkele aanvullingen ten opzichte van de versie uit 1984, wegens het terugvinden van enkele passages. In de tweede plaats omdat het geheel onder leiding van festivaldirigent Antonino Fogliani stond, die vorig seizoen nog een fantastische Barbier dirigeerde bij de Nederlandse Reisopera. Fogliani dirigeerde zijn beste Rossini tot op heden. Het orkest fonkelde en kwam zonder struikelen door alle capriolen die de grootmeester uit Pesaro voorschrijft.

Maar bij een Rossini-opera gaat het uiteindelijk natuurlijk om de zangers. En wat voor zangers: voor Il viaggio a Reims heb je tien wereldzangers nodig. En in het kleine Kurtheater stonden ze er allemaal!

Alessandra Marianelli, de gastvrouw van het hotel, beet het spits af in het introductienummer. Zij schitterde vorig jaar in Ricciardo e Zoraide en ook hier was ze op dreef. Haar trefzekere coloraturen en grote sopraan maakten indruk.

De Georgische Sofia Mchedlishvili zong de rol van de Franse badgaste Gravin di Folleville. Haar bravoure-aria, die gaat over het verongelukken van haar diligence, zong ze als een nachtegaal, met een klein vleugje van hysterie – precies wat de rol nodig heeft.

In het daaropvolgende sextet kwamen de meeste stemkanonnen aan bod: naast de goede trouwe bassen Bruno De Simone (gastheer van het hotel) en Bruno Praticò (Duitse Baron, tevens muziekliefhebber) en de bariton Gezim Myshketa (Don Alvaro, de kleinste rol van de tien) kwamen hier de Russische Generaal en de Poolse Markiezin voor het eerst op. Deze rollen werden met geweldige overgave neergezet door Maxim Mironov en Marianna Pizzolato.

Mironov heeft een prachtige, elegante stem, die met het grootste gemak de duizelende strapatsen van Rossini weet te produceren. Geen enkele noot landde verkeerd. Zijn duet met de eveneens excellerende Pizzolato was absoluut het muzikale hoogtepunt van deze voorstelling. Pizzolato heeft een romige, donkere mezzo en wist eveneens met het grootste gemak al haar coloraturen voort te brengen.

Midden in dat sextet heeft Corinna, de beroemde Italiaanse improviseuze, een aria met iets van vijf coupletten. Haar rol is uiteindelijk de saaiste van de tien, maar haar zijn wel twee prachtige improvisatiestukken toebedeeld (uiteraard gewoon uitgeschreven door de componist). Laura Ciordano zong de rol met overgave. Ze had niet de sterkste stem van het gezelschap, maar ze zong niettemin prachtig.

Haar twee minnaars, de Engelse Heer en een Franse officier, sloten het illustere gezelschap af. Deze rollen werden gezongen door respectievelijk Mirco Palazzi, die al in menige NTR ZaterdagMatinee opviel, en de Roemeense tenor Bogdan Mihai. Palazzi’s vijftien minuten durende liefdesaria zong hij met de nodige grootsheid. Mihai, die vorig jaar het Matinee-publiek veroverde in La scala di Seta, kwam hier eveneens zeer goed voor de dag, hoewel hij een klein beetje verkouden leek.

Al met al was het dus een onvergetelijke avond. En ondanks al die goede zangers bleek en bleef Rossini de ster van de avond. Een absoluut hoogtepunt uit de gehele operaliteratuur is de aria van de hotelgastheer Don Profondo, die naloopt wat alle hotelgasten allemaal bij zich hebben. Door de verschillende nationaliteiten van de gasten biedt dit een uitzonderlijke mogelijkheid om je als zanger te profileren als iemand die al zijn talen spreekt, in het Italiaans welteverstaan!

Top is ook het eerder genoemde ‘Gran Pezzi di 14 voci’. Op het kleine podium van het Kurtheater verzamelden de veertien hoofdrolzangers zich al wurmend bij elkaar en zongen het dak eraf. Bravo Rossini!

Deze opera staat in januari en februari 2015 bij De Nationale Opera op het programma. Een must voor alle operaliefhebbers!