Muzikaal heeft de Dido and Aeneas van Opera Zuid voldoende in huis om niet te vervelen. De regie van Hans Nieuwenhuis slaagt er echter niet in om de gevoelens van de personages te laten landen. Althans, niet bij mij. Daardoor blijven de dramatische hoogtepunten in Purcells operaatje nogal oppervlakkig.

Opera Zuid heeft voor haar seizoensopener Dido and Aeneas samenwerking gezocht met Opera Studio Nederland (OSN), Opéra Royal de Wallonie en het Collegium ad Mosam. Een goede zet, want het is altijd leuk jonge zangers te zien (de inbreng van OSN) en het ensemble en koor van Collegium ad Mosam doen prima hun werk.

Ik zou zelfs willen zeggen dat ensemble en koor de hoofdrolspelers zijn van de productie. Door aanpassingen aan de opera door het productieteam heeft het koor extra veel te doen. Onder leiding van de heldere dirigent Tjalling Wijnstra zingt het alle stukken heel verzorgd, met telkens een ingetogen gedragenheid als ondertoon.

Het ensemble speelt al even boeiend. Mooi is bijvoorbeeld de heftige ouverture en ook de andere passages waarin de baspartijen stevige accenten plaatsen. De blazers kunnen misschien soms wat ronder en emotioneler klinken, maar dat zijn details.

De cast die OSN bij elkaar heeft gebracht, is van wisselend niveau. Iemand die er direct uitspringt, is Elmar Gilbertsson als de Sailor. Een heel klein rolletje, maar wel eentje die hij met verve vertolkt. Hij straalt energie uit, acteert knap en zingt ook nog eens prima.

Dorine Mortelmans vertolkt haar drie rollen (Belinda/Woman/Witch) eveneens mooi. Het is vooral het gemak waarmee ze met haar lichte, flexibele stem haar partijen zingt, dat me aanspreekt. Een veelbelovende zangeres.

De titelrollen spreken minder tot de verbeelding. Maar dat komt ook door de regie. Hans Nieuwenhuis – directeur van OSN – heeft een originele maar lastige draai aan het verhaal gegeven.

Voor de echte opera begint heeft Nieuwenhuis een soort proloog samengesteld met andere composities van Purcell, waarin we zien hoe de man van Dido begraven wordt. Deze lange, pakkende begravenisscène moet Dido meer karakter geven. Ze is een vrouw die heftig in tweestrijd zit: enerzijds wil ze van verdriet niets meer van de liefde weten, anderzijds is ze verliefd geworden op de Trojaanse prins Aeneas.

Om deze tweestrijd verder te illustreren, laat Nieuwenhuis Dido ook de rol van Sorceress spelen, de tovenares die zorgt dat Aeneas Carthago verlaat. Zo wordt haar innerlijke verdeeldheid in twee gedaanten verbeeld.

Het is een interessante insteek van het verhaal, maar de tweestrijd komt voor mij niet echt tot leven. Het probleem is dat de liefde van Dido voor Aeneas niet geloofwaardig wordt gemaakt. De spaarzame momenten in Purcells werk waarin Dido en Aeneas het publiek kunnen overtuigen van hun liefde voor elkaar, worden geheel overschaduwd door de vele scènes waaruit blijkt dat Dido eigenlijk niet op Aeneas zit te wachten (de begravenisscène, de scènes van de Sorceress). Zonder de liefde is er geen reden voor Dido om zich zo druk te maken.

De dramatische momenten aan het einde van de opera komen hierdoor niet tot ontplooiing. Aeneas worsteling wordt niet zichtbaar en Dido’s worsteling is niet geloofwaardig.

In die setting is het lastig voor de Canadese mezzo Catherine Daniel (Dido) en de Finse bariton Jussi Lehtipuu (Aeneas) om echt te overtuigen. Lehtipuu zingt wel mooi, met een volwassen en expressieve stem, maar verder is hij een hulpeloos personage.

Daniel komt op mij weinig genuanceerd over. Ze heeft een mooie volle stem, maar zingt het grootste deel van haar partij op dezelfde wijze. Zeker in de bekende slotaria ‘When I am laid in earth’ is dat jammer. Daarin is weinig terug te horen van een stervende, wanhopige vrouw.

De productie als geheel mist zo de echte overtuigingskracht. Niettemin zal ik niemand afraden ernaartoe te gaan. De muziek is goed, er zijn enkele leuke stemmen en de regie, ach ja, de regie is in elk geval origineel en leuk om over na te denken.

Dido and Aeneas is tot en met 10 oktober nog zes keer te zien. Zie voor meer informatie: www.operazuid.nl.