Bizets opera De Parelvissers is in trek. Na een succesvolle uitvoering in de ZaterdagMatinee was het afwachten welk operagezelschap een scenische voorstelling zou aandurven. De Nederlandse Reisopera, zo bleek. Vrijdag bracht het gezelschap een nieuwe productie in première in Enschede, met zang van wereldklasse en een minimalistische enscenering.

De directe aanleiding voor deze productie van Les pêcheurs de perles is bijzonder. Toen Reisopera-intendant Nicolas Mansfield de Sri Lankaanse sopraan Kishani Jayasinghe in Londen bij een auditie hoorde zingen, besloot hij direct de opera van Bizet te programmeren, met haar in de hoofdrol.

Dat is goed voorstelbaar, want Jayasinghe is niet alleen fysiek, maar ook vocaal erg geschikt voor de rol van Léïla. Met haar warme stemgeluid weet ze een gevoelige, maar ook sterke priesteres neer te zetten. Vooral in haar solo’s kwam Jayasinghe goed tot haar recht; met haar mannelijke tegenspelers leek haar stem wat minder goed te ‘mengen’.

Het sterkste staaltje casting was naar mijn mening echter gedaan voor de mannelijke hoofdrollen. De Amerikaanse tenor Jesus Garcia, die overigens niet alle voorstellingen in deze speelreeks zingt, heeft als Nadir werkelijk alles in huis. Zijn stem verloor geen enkel moment glans. Luid, zacht, hoog, laag: het was allemaal even prachtig. Tevens wist hij precies de juiste hoeveelheid emotie in zijn stem te leggen.

De Zurga van de Britse bariton Robert Davies was minstens even uitzonderlijk. Met een stoere bühnepresence en een dijk van een stem wist hij te imponeren. In alle registers klonk zijn bariton warm en krachtig, zonder ook maar enig moment te forceren. Ik vermoed dat hij een aantal Verdi-rollen ook uitstekend zou kunnen zingen.

De jonge Turkse bas-bariton Arman Isleker, lid van het ZangersEnsemble van de Nederlandse Reisopera, mocht als hogepriester Nourabad aantreden en deed dit uitstekend.

Naast de solisten hield het Nationaal Opera en Concert Koor het niveau hoog. En het Noord Nederlands Orkest, onder leiding van de Franse dirigent Benjamin Levy, begeleidde de zangers uitstekend, al had de orkestklank hier en daar wat mij betreft nog iets warmbloediger mogen zijn.

Het ensceneren van De Parelvissers is een lastige taak. De verhaallijn is vaak als flinterdun omschreven. In Sri Lanka zijn twee vrienden verliefd op de priesteres Léïla. In het geval van één van deze vrienden, Nadir, is de liefde wederzijds. Léïla is echter aan een eed van kuisheid gebonden en wanneer zij ontdekt wordt met Nadir, wordt het tweetal tot de dood veroordeeld. Dankzij een ietwat goedkope plottwist komt het toch nog goed en worden de geliefden door Zurga gered.

Een voor de hand liggende manier om De Parelvissers te ensceneren is om alle oriëntalistische clichés uit de kast te trekken: spectaculaire tempels, exotische, kleurige gewaden, overdadige kettingen en de nodige ontblote borstkassen. Zoiets zal Bizet in de negentiende eeuw in ieder geval op het podium gezien hebben.

Hiervoor kiezen regisseur Timothy Nelson en zijn artistieke team overduidelijk niet. Het toneelbeeld is strak gestileerd en wordt overheerst door een groot, wit, beweegbaar scherm, dat de golfbewegingen van de zee nabootst. De kostuums zijn eveneens vrij strak en modern, maar doen door de speciale (Japans geïnspireerde) laagjes en stiksels toch niet-westers aan.

In dit minimalistische decor wordt goed gespeeld. De personenregie is uitstekend en de onderlinge verhoudingen worden prachtig duidelijk gemaakt. Hoe Léïla zich bijvoorbeeld herhaaldelijk aan Zurga’s borst werpt om hem te smeken om haar geliefde te redden is pijnlijk overtuigend.

Om de momenten waarop er verhaaltechnisch niet veel gebeurt op te vullen, zet de regisseur een drietal mannelijke dansers in, die als spiegel moeten dienen voor de drie hoofdrolspelers. Deze dansers, ingestudeerd door de Thaise choreograaf Jitti Chompee, bewegen indrukwekkend, op een manier die doet denken aan Pina Bausch, maar voegen eigenlijk weinig tot niets aan de voorstelling toe.

Soms is hun aanwezigheid verklaarbaar, bijvoorbeeld wanneer de ambivalente houding van Zurga en Nadir ten opzichte van elkaar (zowel vrienden als rivalen) fysiek uitgebeeld wordt. Vaker is hun aanwezigheid storend, bijvoorbeeld wanneer Léïla zingt eenzaam in het donker op een rots te zitten, maar ondertussen een danser naast zich heeft die een reusachtig visnet om zijn hoofd draait.

Over de gehele linie is het echter een uitstekende productie: clichés worden vermeden en het drama wordt, met grote dank aan de cast, op invoelbare en overtuigende wijze neergezet.

De Parelvissers is nog tot en met 25 februari te zien in diverse theaters in Nederland. Zie voor meer informatie de website van de Nederlandse Reisopera.