Rita Streich: de mooiste coloratura ooit?
Tien cd’s van Rita Streich. Dat betekent tien keer met volle teugen genieten van één van de meest gedenkwaardige sopranen uit de twintigste eeuw. De Russisch-Duitse zangeres is niet te overtreffen.
De hoge coloratuursopraan is één van de meest bewonderde stemtypes. Logisch, want wat de dames doen, is te vergelijken met een nachtegaal op een trapeze. Een beetje circus, dat wel. Er zijn dan ook sopranen die er een beroep van hebben gemaakt om kunstjes te vertonen, waarbij ze vergeten dat er ook muziek bij hun hoge noten hoort.
Zo niet Rita Streich (1920-1987). Voor mij is zij de allerbeste en allermooiste coloratuursopraan ooit. Natuurlijk is haar stem vederlicht en zijn haar versieringen onberispelijk, maar in tegenstelling tot veel van haar vakgenoten is haar repertoire eigenlijk onbegrensd: opera, operette, liederen, oratoria…
Niet in alles is ze even goed. Zo vind ik haar Schubert iets te lichtvoetig, waardoor veel van de tekst verloren gaat. Maar bij het operagenre is ze veel meer in haar element. Dan heb ik het allereerst natuurlijk over haar onaardse Koningin van de Nacht (Die Zauberflöte, Mozart) en over haar andere paradepaardje: Zerbinetta (Ariadne auf Naxos, Strauss).
Streich zingt de rol van Zerbinetta zo virtuoos dat je de virtuositeit niet eens merkt, zo vanzelfsprekend klinkt het. Luister maar naar haar vertolking van ‘Großmächtige Prinzessin’. Waar veel van haar stemgenotes in die aria aan een jongleur met noten doen denken, weet Streich het allerbelangrijkste element toe te voegen: het gevoel. Let ook op de warme gloed over haar zang, die zelfs bij de hoogste noten zijn glans niet verliest.
Streichs kunsten beperken zich echter niet tot een paar ‘lijfrollen’. Hebt u ooit haar vertolking van het maanlied uit Rusalka van Dvořak gehoord? Zo vluchtig en ongrijpbaar als het zeeschuim, maar mét de verlangens van een verliefd pubermeisje:
Op haar allermooist vind ik Streich in lichte liederen van onder anderen Saint-Saëns, Delibes en Eva Dell’Acqua. Met een lichtgouden glans op haar stem doet ze me aan zo’n ouderwets porseleinen danseresje denken.
Hieronder als voorbeeld ‘De Nachtegaal’ van Alabiev. Ze zingt het in perfect Russisch, een taal die ze als een in Rusland geboren dochter van een Russische moeder en een Duitse vader goed beheerste.
8Reacties
Wonderlijk mooi gezongen fragmenten inderdaad. Spijtig dat bij de Zerbinetta-aria het slotdeel ontbreekt…
Net vrijwel hetzelfde verhaal gelezen in Klassieke Zaken van juni (!) 2015, p. 37. Kan ik het ook nog elders verwachten?
Rita Streich kan niet genoeg herhaald worden, Maarten-Jan.
.
Met steeds dezelfde tekst wordt het wel wat saai. En … ook minder exclusief. Als ik Klassieke Zaken wil lezen verwacht ik geen teksten van deze site. Maar vooruit: het is ook niet zomaar een zangeres.
Een klein Streich wondertje: helemaal aan het eind van haar carrière gaf ze een liedrecital in Frankrijk, samen met de fantastische Maureen Forrester. Duetten van Brahms, Mendelssohn en Schumann. De dames moeten even opwarmen, maar dan gaat het los, en het publiek wordt wild. Alles is er nog, de prachtige toon, de hoge noten, maar nu ook volop gevoel en plezier in het zingen. Haar meest persoonlijke opname, en voor mij daarom ook de ontroerendste.
Is die nog verkrijgbaar?
Alleen tweedehands, geloof ik:
http://www.amazon.de/Duos-Streich/dp/B000027KZW/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1432541201&sr=8-1&keywords=streich+forrester
Hartelijk dank voor de tip.