Het operaconcert van het jaar
Het benefietconcert van het Staetshuys Fonds, afgelopen vrijdag in het Amsterdamse Concertgebouw, was een avond vol Nederlands vocaal toptalent. Recensent Peter van der Waal hoorde zangers op wereldniveau, begeleid door Het Gelders Orkest onder leiding van Ed Spanjaard.
(foto: Merlijn Doomernik).
Tot in de tweede helft van de vorige eeuw kon het je als bezoeker van een operavoorstelling of concert gebeuren dat je uitsluitend Nederlandse solisten te horen kreeg. Helaas is het in deze tijd juist omgekeerd. Een hele buitenlandse cast met één of twee Nederlandse zangers in kleinere rollen is allang geen uitzondering meer. Maar dat we in Nederland ook zangers van wereldniveau hebben, was afgelopen vrijdagavond in het Concertgebouw te horen.
De meeste van de solisten die tijdens het benefietconcert optraden, zijn op de één of andere manier in hun carrière gesteund door het Staetshuys Fonds, de organisator van dit concert. Het Staetshuys Fonds werd meer dan vijftien jaar geleden opgericht door Jan Meulendijks en Bart Schuil met als doel om jong Nederlands (klassiek geschoold) zangtalent te ondersteunen bij hun opleiding en bij hun carrière. Dat heeft een groot aantal bekende namen opgeleverd, zoals Tania Kross.
Het programma van het benefietconcert was opgebouwd rondom de wereldberoemde sopraan Eva-Maria Westbroek en haar man, de heldentenor Frank van Aken, die een tweetal bekenede operascènes uitvoerden. Hieromheen was een keur aan jong Nederlands operatalent uitgenodigd. Het Gelders Orkest stond onder de bezielende leiding van Ed Spanjaard.
Het concert werd geopend door de twaalfjarige jongenssopraan Fook Sars, die met de aria van Amor uit Orfeo ed Euridice van Gluck de harten van het publiek stal. Ook de lyrische tenor Pieter Gijsbertsen maakte indruk met zijn interpretatie van ‘Il mio tesoro’ uit Don Giovanni, al leek hij soms wat moeite te hebben om boven het orkest uit te komen.
Mezzosopraan Karin Strobos maakt op dit moment een bliksemcarrière. Vrijdag zong zij ‘Una voce poco fà’, de aria van Rosina uit Il barbiere di Siviglia, een rol die ze vorig jaar met veel succes bij de Nederlandse Reisopera gezongen heeft. Strobos heeft een lichte, bewegelijke mezzosopraan en is tevens een goede actrice. Hierdoor is ze uitermate geschikt voor de rollen van Rossini (ze zingt op dit moment La Cenerentola bij Opera Zuid), maar ook voor het Franse repertoire. Ik denk aan Cendrillon van Massenet en Mignon van Thomas (wanneer krijgen we die opera weer eens in Nederland te horen?).
De op één na jongste zanger van de avond was de 21-jarige sopraan Laetitia Gerards, die ‘Adieu notre petite table’ uit Manon van Massenet zong. Laetitia heeft precies de juiste stem voor een Manon, al miste haar interpretatie soms wat diepgang en was de uitspraak van het Frans nog niet helemaal wat het zou moeten zijn. Al met al toch een talent om in de gaten te houden.
Vol verwachting werd uitgekeken naar het optreden van Eva-Maria Westbroek met haar man Frank van Aken. Zij zongen samen de magistrale vierde akte uit Manon Lescaut van Puccini, een rol die Westbroek werkelijk op het lijf geschreven is. Westbroek en Van Aken zijn qua samenklank en bühneverschijning het ideale zangersechtpaar, zoals je er in de operageschiedenis maar weinig tegenkomt.
(foto: Reijnders Music Management).
Na de pauze trakteerde Tania Kross de zaal op de aria van Eboli uit de Don Carlo en toonde zich een zeer bekwaam Verdi-zangeres. Haar donkere borststem paste fantastisch bij de rol Eboli. Wat een vuur en wat een passie!
Hierop volgend zong bariton Martijn Sanders de sterfscène van Rodrigo, eveneens uit Don Carlo. Bo van der Meulen, die de avond aan elkaar praatte, vertelde het publiek dat Martijn te kampen had met een fikse bronchitis. Toch was daar in de zaal maar weinig van te merken.
Het absolute hoogtepunt van de avond was het optreden van de dramatische sopraan Francis van Broekhuizen. Zij zong de hondsmoeilijke aria ‘Pleurez mes yeux’ uit Le Cid van Jules Massenet en veroverde met haar diep doorleefde interpretatie en werkelijke fantastische geplaatste stem het hele Concertgebouw. Waarom zingt deze grote zangeres nog niet aan alle grote operahuizen? Ze zou in het Franse repertoire een fabelachtige Valentine in Les Huguenots kunnen neerzetten, om nog maar te zwijgen van het Russische repertoire, zoals Lisa in Pique Dame.
De avond werd op sensationele wijze afgesloten door Eva-Maria Westbroek en Frank van Aken met de derde scène uit de eerste akte van Die Walküre. Een Wagner-opera die zij samen op het toneel van de Metropolitan Opera hebben gezongen.
Vele malen hoorde ik Eva-Maria Westbroek al op het operatoneel, maar zoals ze afgelopen vrijdag zong, heb ik haar nooit eerder gehoord. Ze was geheel op haar gemak en de middenstem deed me, vooral in de scène uit Die Walküre, denken aan die van Lotte Lehmann op haar beste opnamen. Frank van Aken heeft een prachtige, donkere heldentenor, die vooral in het romantische Duitse repertoire het beste tot zijn recht komt.
Deze avond bewijst maar weer eens dat we in Nederland wel degelijk het juiste vocale talent hebben rondlopen. Maar een heleboel van die zangers wachten op de juiste kans. Laten we hopen dat dit concert de aanzet hiertoe is en dat de nationale operagezelschappen en concertpodia in de toekomst meer aandacht aan solisten van eigen bodem zullen besteden.
De auteur
8Reacties
Bedankt voor deze enthousiaste recensie – leuk om te lezen!
Ik vermoed trouwens dat de echt goede zangers toch liever zelf voor een buitenlandse carrière kiezen dan voor een Nederlandse. Nederland is gewoonweg te klein om in de korte tijd die een zanger heeft genoeg werk te hebben. Als je eenmaal buiten de grenzen bekend bent, krijg je daar ook je aanbiedingen, natuurlijk. Met Barbara Haveman is dat gebeurd, en het gebeurt op dit moment met Lenneke Ruiten. Ik geloof niet dat er wantrouwen in Nederland bestaat tegenover Nederlands talent. De echte goeden krijgen gewoon veel kansen in het buitenland, en kiezen, terecht, voor de meest interessante aanbiedingen.
Het heeft ook wel iets plezierigs, trouwens. Als je echt niet naar de Elsas van Juliane Banse en Camilla Nylund wil luisteren (NEE) pak je gewoon de trein naar Rouen om Barbara Haveman daar de rol van haar leven te horen zingen. Vandag herhaalt ze die prachtige Elsa overigens tijdens de Maifestspiele in Wiesbaden met Klaus Florian Vogt en Waltraud Meier. Zo kom je nog eens ergens…
Helemaal mee eens Remko!
Naast Barbara en Lenneke zijn er nog veel meer Nederlandse zangers die al jaren in Duitsland zingen en daar furore maken.
Angelina Ruzzafante bv. zij is van een Königin der Nacht nu uitgegroeid tot een Sieglinde, Marisca Mulder zingt al jaren de lichtere partijen en zingt nu in Erfurt ook de wat zwaardere lyrische partijen, Peter Bording still going strong enz. enz.
Het zou leuk zijn ze hier allemaal eens op een rijtje te zetten.
Mooi samengevat Peter. Het was inderdaad een superavond met geweldige zangers uit eigen kweek.
Ik wil er een paar fragmenten uitlichten zonder iemand tekort te willen doen.
Opvallend aan de mooie vertolking van Il mio tesoro door Peter Gijsbertsen was wel de verstaanbaarheid. Hij articuleerde scherp en dat vind ik zeer prijzenswaardig, aangezien daar tegenwoordig soms minder aandacht voor lijkt te zijn.
Natuurlijk was Francis van Broekhuizen onweerstaanbaar in haar aria uit Le Cid. Een hele goede keuze, omdat ze hierin kon tonen, dat ze over een dramatische hoogte en vooral ook laagte beschikt. Ze is niet bang om het borstregister in te zetten en dat wordt vaak vermeden door sopranen waardoor een aria als Pleurez mes yeux oninteressant wordt, maar nu zorgde F.v.B. voor een hoogtepunt van de avond.
Zangersechtparen zijn zeldzaam en al helemaal als ze in staat zijn om beide in hetzelfe repertoire te zingen.
Die Haagse Wälsungen hadden we wel eens meer gehoord, maar het ongelukkige liefdespaar uit Puccini’s Manon Lescaut was nieuw voor mij en daar kwam toch het hoogtepunt van de avond langs.
Eva-maria Westbroek vertolkte de aria ‘Sola perduta abbandonata’ op een manier die NIET aan Tebaldi deed denken, maar rechtstreeks terugvoerde naar Magda Olivero. De grote sopraan die jaren geleden in Den Bosch bij het IVC nog een staaltje van zang- en interpreatiekunst weg gaf aan totaal onthutste leerlingen in haar Masterclass aldaar.
Ik ben hoopvol gestemd, na deze avond. Het talent is meer dan aanwezig en onder een fantastische dirigent als Ed Spanjaard, worden jonge zangers zonder dat het schade aanricht bereid gevonden om iets bijzonders te laten horen, want laten we eerlijk zijn, die Don Fatale van Tania Kross, was toch een uitzonderlijke prestatie voor een mezzo, die vorige week in Carré haar eerste Verdi partij zong in het Requiem. En hoe!!
Pieter K. de Haan zei:
Ik heb helaas verstek moeten laten gaan en tot overmaat van ramp heeft ook mijn opname-apparatuur voor de radio-uitzending het laten afweten. Kan/wil iemand mij – uiteraard tegen passende vergoeding – een kopie van zijn/haar opname verschaffen? Bij voorbaat hartelijk dank!
Beste Pieter,
Hierbij een linkje van mijn bijdrage:
https://youtu.be/rkIm7EZmFTU
Maar je kunt het ook nog terugluisteren via Radio vier uitzending gemist! Dan ga je naar 22 mei en dan is het het Avondconcert van omroep MAX
Hartelijke groet
Francis van Broekhuizen
Prima tip, dank!
Dank voor uw reactie, mevrouw van Broekhuizen. Dank ook voor uw beeldschone uitvoering van “Pleurez mes jeux…”. Om de een of andere vooralsnog duistere reden kan ik het programma van Max niet terugluisteren. Ware dat wél het geval dan is het niet downloadable en ik wil het concert zo graag in mijn verzameling opnemen. Ik handhaaf daarom mijn bovenstaand verzoek.
Beste Pieter,
Misschien kan ik via radio 4 een gehele opname bekomen. Mocht dat zo zijn houd ik je op de hoogte! Hartelijke groeten
Francis