In Amsterdam liet Pierre Audi afgelopen seizoen zijn licht schijnen over Händels opera Alcina. In Aix-en-Provence geeft regisseur Katie Mitchell momenteel haar interpretatie. Een in alle opzichten overtuigende productie, met Patricia Petibon als grote ster.

Hoe ensceneer je een toversprookje in de huidige, rationele wereld? Katie Mitchell en haar team hebben de uitdaging meesterlijk aangepakt. Ze slagen erin om ons even te laten geloven dat toverij ook in onze tijd nog een plek kan hebben.

De drang om jong, mooi en begeerd te zijn, beheerst het scenario van deze voorstelling, en wel door een geweldige truc: de grote tovenares Alcina en haar zus Morgana hebben de gave om door muren heen te lopen en daarbij van oud naar jong te wisselen. Zo ontstaat een parallelwereld, sterk neergezet door Juliet Alderdice als de oude Alcina en Jane Thorne als de oude Morgana.

De hoofdrollen in deze enscenering zijn daarmee eigenlijk de stomme rollen. Naast de oude Alcina en Morgana zijn dat ook de meisjes die hun meesteres dienen en zich in een prachtige choreografie van Joseph W. Alford voortbewegen, en de dieren in vitrines, die zich uiteindelijk als betoverde ex-geliefden ontpoppen en aan het einde terug getransformeerd worden.

Ook op het zangersfront schiet de productie niets tekort, wat het, en dat is uitzonderlijk, een voorstelling zonder enige kritiekpunten maakt. Een topuitvoering is het, muzikaal, scenisch en interpretatief. Een echt ‘Gesamtkunstwerk’.

Patricia Petibon speelt, zingt en doorleeft de rol van Alcina op sensationele wijze. Haar bezieling voor de jonge Ruggiero maakt langzaam plaats voor een diepe verontwaardiging over zijn verraad. Met wegstervende stem, durf om dramaturgische pauzes te nemen en intens acteerwerk maakt de sopraan van Alcina niet enkel een tovenares, maar ook een mens van vlees en bloed. Twee kanten die ze geniaal met elkaar vermengt.

Haar Ruggiero, countertenor Philippe Jaroussky, weet de hoge standaard van Petibons vertolking te evenaren met zijn zang, maar steekt qua présence wat bleek bij haar af. Wat dat betreft steelt Petibon de show.

Een echte ontdekking is voor mij Anna Prohaska als Alcina’s zus Morgana. In sadomasochistisch scènes die enigszins aan Fifty Shades of Grey doen denken, toont ze waar het Morgana echt om gaat: de (seksuele) macht van vrouwen over mannen. Dat systeem werkt perfect, totdat de ‘ware liefde’ opduikt, in de persoon van Bradamante. Katharina Bradic ontregeld in die rol het hele toversysteem, samen met Melisso (Krysztof Baczyk), die haar enigszins onbeholpen te hulp komt.

Een wat ondoorzichtige rol in het geheel is die van Oronte (Anthony Gregory). Alleen hij mag, samen met de onderdanige meisjes, de toverzusters in beide gestalten zien: oud en jong. Hij is een handlanger van hun toversysteem, dat scenisch fantasierijk en intelligent neergezet wordt.

Door Mitchells aanpak krijgt de voorstelling meerdere lagen. De jonge, naar liefde hongerende heksen zijn tegelijkertijd oude, afgedankte vrouwen, die van jeugdigheid en schoonheid dromen. Ze leven tussen het heden, met zijn verloren lusten, en de herinneringen aan het verleden, met al zijn minnaars.

Het decor echoot die gelaagdheid. Centraal op de bühne staat een mooi verlichte salon, die tegelijk als slaapkamer dient. Daaromheen bevinden zich lelijke ruimtes met neonlichten, die de ware wereld van de toverzusters uitbeeldt, inclusief een maschine die de ‘uitgediende’ minnaars in dieren verandert.

De beide werelden worden in de orkestbak tot leven gewekt door het Freiburger Barockorchester onder leiding van Andrea Marcon. Met ijle klanken, triomferende hoorns, ophitsende ritmes en treurende melodieën toont het ensemble de veelzijdigheid van Händels muziek.

Het publiek luisterde afgelopen zondag 12 juli ademloos toe, net als ik.

Zie voor meer informatie de website van het Festival d’Aix-en-Provence.