Na haar onverwachte debuut bij de Metropolitan Opera in 2013 blijft geen deur meer gesloten voor sopraan Pretty Yende. Place de l’Opera trof de Zuid-Afrikaanse in Verbier, waar ze deze zomer voor de tweede maal te gast was. “Ik begrijp mijn stem tegenwoordig beter en beleef meer plezier aan het zingen.”

Toen ze 16 jaar was, had ze nog nooit van opera gehoord. Acht jaar later won ze alle prijzen op het Belvedere-concours in Wenen. En nu, nog weer zes jaar later, is er geen operahuis in de wereld dat haar niet graag op het toneel zou willen hebben.

De aanduiding ‘presto’ zou niet misstaan op de partituur van Pretty Yendes leven. In straf tempo heeft de jonge Zuid-Afrikaanse haar weg naar de top gevonden. Het valt voor jonge zangers vaak niet mee om de sprong naar het echte werk te maken, maar Yende heeft haar opleiding aan de Scala-academie in Milaan en haar prijsrijke deelnames aan het Internationaal Vocalisten Concours, het Belvedere en Operalia ogenschijnlijk zonder moeite weten om te zetten in debuten bij grote operahuizen.

Inmiddels is ze dertig en de toekomst lacht haar toe. De Staatsoper Berlin, de Opéra national de Paris, het Opernhaus Zürich, de Metropolitan Opera: voor de sopraan liggen enkel topproducties bij tophuizen in het verschiet.

Te midden van al die mijlpalen, die groeiende faam en de daarmee gepaard gaande hoge verwachtingen is het Zuid-Zwitserse bergoord Verbier voor Yende een uitstekende plek om op adem te komen. Vorig jaar was ze er voor het eerst, dit jaar vroeg het prestigieuze festival haar voor meerdere optredens terug.

Ik tref haar op een regenachtige zaterdag. Makkelijk is het niet om een moment van haar tijd te krijgen – ziedaar de rijzende ster – maar tussen de generale repetitie voor een concert met violist Joshua Bell en het concert zelf lukt het haar om twintig minuten vrij te maken.

In contrast met het sneue weer en de wat formele entourage van de hotellobby is ze een stralende, innemende verschijning. Opgewekt, blij, tevreden. Hoewel er altijd wat spanning is voorafgaand aan een concert, geeft ze grif toe dat Verbier voor haar óók vakantie is.

Sinds ze zes jaar geleden op Place de l’Opera openhartig over haar jeugd, haar eerste ervaringen met opera en haar ontluikende carrière vertelde, is er veel veranderd. Koestert ze nog altijd die brandende passie voor zingen waar ze het toen over had? “Ja, altijd nog”, zegt ze zonder aarzelen. “Het is altijd een vreugde om op het toneel te staan.”

Wel weet Yende inmiddels van de hoed en de rand. Haar passie is nu ook een professie. “Zes jaar geleden had ik geen idee wat op me afkwam. Nu ken ik de moeiten in dit vak. Ik ken de druk en de beslissingen die je over je stem moet nemen. Ik weet dat je dingen moet uitproberen en dat je ook nee moet kunnen zeggen tegen contracten die er heel aantrekkelijk uitzien. Maar in dat hele proces probeer ik me altijd weer te herinneren dat het uiteindelijk alleen om de muziek draait.”

Makkelijk is dat niet, geeft Yende toe. “Maar mijn familie en de manier waarop ik opgegroeid ben, houden me nuchter. Daardoor vergeet ik niet waar het echt om gaat.”

Tranen

Pretty Yende omschrijft haar leven net als zes jaar geleden als een droom die werkelijkheid aan het worden is. Tegelijkertijd is de operawereld een harde wereld en kom je niet zomaar aan de top; daar is ze wel achtergekomen. “Het leven is een school. Als je onderuitgaat, moet je niet blijven liggen, maar moet je de tegenslag slikken en weer opstaan. Ik huil, zeker. Maar daarna wis ik mijn tranen en zing ik verder.”

In de afgelopen jaren is de sopraan wel wat milder voor zichzelf geworden. “Vroeger was ik heel hard. Ik kon mezelf echt op de pijnbank leggen als ik iets fout deed. Nu ben ik kalmer en weet ik dat je vocale techniek iets is wat zich voortdurend moet ontwikkelen. Het is een proces.”

“Ik begrijp mijn stem ook beter”, vervolgt ze. “Ik heb daardoor meer plezier in het zingen. Het is alsof mijn stem nu echt begint te bloeien.”

Bloemen

Uiteraard komt haar recente optreden in het Amsterdamse Concertgebouw ter sprake. Het was Yendes eerste optreden in de bekende concerthal, maar ze trof er vele bekenden uit de tijd dat ze aan het Internationaal Vocalisten Concours deelnam (2008).

“Ik moet een groot dankjewel zeggen. Ik ben nog nooit met zó veel bloemen ontvangen. Ik zat in mijn kleedkamer en voelde me een florist, zo veel bloemen stonden om me heen. Het was echt een warm welkom!”

Yende kan een glimlach niet onderdrukken als ik vertel dat iedereen vooraf het meeste uitkeek naar tenor Juan Diego Flórez, maar dat het gesprek na afloop vooral over haar ging. “Dat is mijn voordeel: de druk is bij mij nog niet zo groot. De meeste mensen verwachten vooraf niet dat ik bijzonder goed zal zijn.”

Adèle

Juan Diego Flórez was ook degene die naast Pretty Yende stond toen ze in 2013 onverwacht inviel in een productie van Le Comte Ory bij de Metropolitan Opera in New York. Het maakte Yende op slag geliefd bij het Met-publiek en bracht haar carrière in een stroomversnelling, aangezien haar Met-debuut eigenlijk pas voor 2018 op de planning stond.

“Ik was in Zuid-Afrika toen ik gebeld werd. Ik had de partituur van Le Comte Ory nog nooit gezien. Op de academie in Milaan had ik weleens de grote aria van Adèle bekeken en een beetje geprobeerd, maar die had ik toen laten liggen. Toen ik de kans in New York kreeg, wist ik dat die aria de grootste hobbel zou zijn. Maar ik dacht: dit is het moment, ik waag de sprong.”

“Er zijn veel verschillende versies van de partituur in omloop en ik wilde niet een foute versie beginnen in te studeren. Daarom kon ik eigenlijk pas gaan repeteren toen ik bij de Met aankwam en de correcte partituur in handen hand. Ik heb de rol daardoor in zeven dagen moeten leren.”

Tot overmaat van ramp struikelde ze in haar debuutvoorstelling bij haar entree op het toneel. “Ik kon bij wijze van spreken de hartslag van het hele Met-publiek horen. Ik zat daar op m’n knieën en dacht lachend: wat ben je eigenlijk aan het doen?”

Tot haar eigen verbazing krabbelde ze zonder paniek weer op en gaf ze een glansrijk optreden. “Het zal het overlevingsinstinct wel zijn dat in ons allemaal zit. Na afloop vroeg ik me wel af: heb ik dit gedaan? Ik kon het me niet voorstellen.”

Volgens Yende is muziek niet alleen een vreugde die je met anderen kunt delen, maar ook iets wat je meer leert over jezelf. “Ik had nooit gedacht dat ik zo dapper en snel kon zijn. Zo leert dit vak je dingen die je nooit eerder deed.”

Franstalig

Hoe ziet de toekomst eruit voor Pretty Yende? Eerst zal ze ongetwijfeld afreizen naar haar geboorteland Zuid-Afrika, iets wat ze na iedere productie probeert te doen. “Soms ben ik er maar voor één nacht. Maar die ene nacht in mijn oude, vertrouwde bed is heerlijk. De beste plek om te zijn, blijft toch altijd thuis.”

In het nieuwe seizoen zal Yende onder meer optreden als Adina in L’elisir d’amore bij de Staatsoper Berlin, als Pamina in Die Zauberflöte bij het Grand-Théâtre de Genève en als Rosina in Il barbiere di Siviglia bij de Opéra national de Paris.

Voorlopig is de sopraan nog gevestigd in Milaan, maar daar gaat verandering in komen. “Ik wil graag naar een Franstalig land, want op termijn zitten er veel Franse rollen aan te komen. Ik wil daarvoor mijn Frans op orde brengen.”

Qua repertoire blijft ze zich voorlopig richten op het belcanto en Mozart. “Rossini is nog altijd mijn ‘best buddy’!”

Volg de carrière van Pretty Yende op haar persoonlijke Facebook-pagina.