In het kader van de Expo 2015 stofte het Teatro alla Scala in Milaan een bijna vijftig jaar oude productie van Il barbiere di Siviglia af. Achterhaald bleek de creatie van Jean-Pierre Ponnelle allerminst te zijn. Een jonge cast maakte er op maandagavond 10 augustus een frisse, muzikaal spectaculaire voorstelling van.

Vele jaren geleden, toen ik als scholier mijn passie voor opera ontdekte, vond ik in de Münchner Bibliothek een video waar ik vanaf de eerste seconde helemaal enthousiast van was: Il barbiere di Siviglia, verfilmd door regisseur en ontwerper Jean-Pierre Ponnelle, met Teresa Berganza, Luigi Alva en Hermann Prey, onder de muzikale leiding van Claudio Abbado.

Sindsdien heb ik talrijke Barbiere-uitvoeringen meegemaakt, maar ik bleef altijd de wens koesteren om één keer de enscenering waar deze operafilm op gebaseerd was live op het operatoneel te zien. Groot was dan ook mijn vreugde toen ik hoorde dat de Scala in Milaan 27 jaar na de vroege dood van Ponnelle een herneming van de inmiddels 47 jaar oude productie aanbood, grotendeels bezet met de jonge zangers van de Accademia della Scala. Het resultaat overtrof mijn hoge verwachtingen. Het was een in alle opzichten buitengewone avond.

Ponnelles enscenering was door voorstellingsleidster Lorenza Cantini met liefde en tot in het kleinste detail ingestudeerd. Het exuberante, draaiende decor in mediterrane kleuren werkte ondanks zijn hoge leeftijd uiterst fris. Het was niet alleen beeldschoon om te zien, maar bood ook een veelvoud aan optische verrassingen en doorkijkjes.

In deze ambiance werden de ensemblescènes meesterlijk gechoreografeerd, waarbij ieder gebaar, hoe klein ook, klopte. Rossini’s fijnzinnige humor werd bovendien op onderhoudende, subtiele wijze overgebracht.

Dat de productie ook muzikaal volop uit de verf kwam, was te danken aan het uitmuntende jonge zangersensemble, dat muzikaal en theatraal niets te wensen over liet.

Voor de titelrol was in de persoon van Massimo Cavaletti (Ford in Falstaff en Marcello in La bohème bij De Nationale Opera) een zanger gevonden die alles heeft waar Rossini’s Figaro om vraagt: een elegante bariton, veel speelvreugde en precies de juiste geslepenheid.

Als Rosina leverde de jonge Japanse Aya Wakizono een sensationele zangprestatie. Met haar warme en sensuele mezzo beheerste ze niet alleen de moeilijke coloraturen en versieringen, maar voegde ze ook fraaie klankkleuren toe aan de ensemblescènes. Hopelijk kan ik deze fantastische zangeres snel weer horen!

Edoardo Milletti overtuigde met zijn slanke, hoge en zekere tenor in de rol van graaf Almaviva. Vooral in zijn vermommingen als dronken soldaat en muziekleraar Don Alonso bracht hij veel buffotalent in. In die scènes harmonieerde hij ook optimaal met de schitterend zingende en spelende Giovanni Romeo als Bartolo. Diens ‘Dottor della mia sorte’ heb ik zelden zo krachtig gehoord.

Met machtige, zwarte basstem gaf Alessandro Spina de intrigant Don Basilio een geloofwaardig profiel, waarbij zijn onverwachte entree tijdens Rosina’s muziekles in de tweede akte tot een heerlijk komisch hoogtepunt in de voorstelling leidde.

Bijzondere vermelding verdient de kraakheldere sopraan van Sofia Mchedlishvili, die als Bartolo’s huishoudster Berta zowel in haar korte aria als in de ensembles veel aandacht trok.

Het door Marco de Gaspari ingestudeerde mannenkoor voegde een flinke dosis plezier aan de voorstelling toe, terwijl Massimo Zanetti voor het Scala-orkest telkens de juiste tempi wist te vinden om Rossini’s muziek effectief tot klinken te brengen.

James Vaughan begeleidde de recitatieven op het klavecimbel, waarbij zijn grappige improvisaties (onder meer het thema van de Pink Panther bij Bartolo) voor veel gelach zorgden.

Het applaus aan het einde van de uitvoering was zo genereus dat de voor het doek getreden zangers als toegift het slotkoor van de opera herhaalden. Het enthousiasme bij jong en oud kende geen grenzen. Mooier kun je Rossini’s Barbier niet uitvoeren!

Zie voor meer informatie de website van het Teatro alla Scala.