Ze is maar een klein vrouwtje, maar haar daden zijn groot. Gisteravond (10/11) veroverde Cecilia Bartoli het publiek in het Concertgebouw in Amsterdam met een daverend ‘castratenconcert’. Met dank aan het al even enthousiaste ensemble.

Wat is het toch een wereld van verschil om te kijken en te luisteren naar musici die onberispelijk uitvoeren wat ze hebben ingestudeerd en musici die met iedere vezel die in hen is hun ingestudeerde muziek uitvoeren alsof het nieuw is.

Wat is het toch een verschil om te kijken en te luisteren naar Renée Fleming en Cecilia Bartoli. De eerste stond ruim een week geleden in het Concertgebouw, de tweede stond er gisteren. De eerste zong fraai maar zielloos, de tweede bruisde bij elke aria alsof ze bezeten was door de muziek.

Die enorme passie voor muziek die Bartoli uistraalde, was al bijna afdoende voor een geslaagde avond. Je kon zo duidelijk zien dat ze plezier had in wat ze deed, dat je er zelf ook plezier in begon te krijgen.

Mannelijk

Bartoli zong in de serie Vocaal in de Grote Zaal. Het concert was gewijd aan haar nieuwe album, Sacrificium, een cd vol castratenaria’s. Ze zong twaalf aria’s plus twee toegiften van componisten als Porpora, Broschi, Leo en Araia.

Nog voor de Italiaanse een noot had gezongen, had ze al velen voor haar gewonnen met haar entree. Terwijl het ensemble een ouverture speelde, kwam ze op in een mannelijk ‘barokkostuum’ en ging triomfantelijk op het podium staan.

Later veranderde ze nog diverse malen haar outfit, telkens ‘op z’n castraats’. Ook in haar acteren was ze volledig mannelijk. Het maakte het concert eenduidig en allesbehalve statig.

Uniek

Vocaal bewees de mezzo enig in haar soort te zijn. Ze heeft een fabuleuze techniek en een schier onuitputtelijke longinhoud. Een combinatie die haar in staat stelde om soms met haar stem tekeer te gaan als was het een viool.

De omvang van haar stem is enorm, met krachtige, mannelijke borsttonen. Ze kan echter even gemakkelijk klanken produceren die het maagdelijke schone van een jongenssopraan benaderen. Vibratoloos en peilloos diep.

Wat ik minder mooi vond, was dat haar toon soms verdraaide. Alsof ze de noot half inslikte, maar wel verder zong.

Haar grootste handicap was verder haar volume. Dat was niet bepaald groot. Met name haar virtuoze aria’s klonken hierdoor minder genuanceerd en geraffineerd dan op haar cd.

Het ensemble Il Giardino Armonico ving dat echter uitstekend op. Dirigent Giovanni Antonini stemde het volume van zijn muzikanten zeer goed af op de zang. Hij wist het hele zachte pianissimo van Bartoli in de langzame delen zelfs ten goede te keren door slechts fluisterend te begeleiden. Het had een magnetisch effect.

En het ensemble deed meer dan alleen begeleiden. Het liet ook diverse instrumentale delen horen, allen heel gevarieerd uitgevoerd. De muzikanten lieten daarbij net zo’n groot enthousiasme en plezier zien als Bartoli.

De grootste verrassing van de avond kwam voor mij van maestro Antonini. In één van de instrumentale intermezzo’s nam hij de blokfluit ter hand en begon magistraal te soleren, daarbij bewegend alsof hij een rockster was. Weergaloos.

Het gejuich dat aan het einde losbarste voor Bartoli en het ensemble was naar mijn idee dik verdiend. Bartoli maakte alle verwachtingen waar. ’t Is een kleine vrouw met een kleine stem, maar wat een grote artiest.

Het volgende concert in de serie Vocaal in de Grote Zaal vindt plaats op 18 december. Dan zingt bariton Matthias Goerne liederen van Mahler met begeleiding van het Orchestre National de France onder leiding van Daniele Gatti. Zie voor meer informatie de website van het Concertgebouw.