Met Parsifal – The Grand Opera opende Operadagen Rotterdam vrijdag zijn elfde editie. Hoewel de naam anders doet vermoeden, werd er geen opera opgevoerd, maar een spectaculair muziektheaterstuk waarin de held van het verhaal, Parsifal, ontbrak. Voor een Wagneriaan is dat even wennen. Maar gaandeweg kom je er wel in.

Regisseur Arlon Luijten werkte drie jaar aan zijn Parsifal-project, dat bestaat uit drie delen die als een marathon worden uitgevoerd op drie verschillende locaties in de stad. Het publiek verplaatst zich van het Oude Luxor Theater naar een leegstaand kantoorgebouw aan het Hofplein en vervolgens naar het dak van het Groothandelsgebouw voor de finale.

In het programmaboekje laat Luijten zich niet van een erg bescheiden kant zien. Hij spiegelt zich aan Wagners ‘kunstwerk van de toekomst’, waarin alle disciplines samenkomen. In vijf statements werkt hij zijn uitgangspunten voor deze Parsifal verder uit. Grote woorden worden daarbij niet geschuwd. De toeschouwer is gewaarschuwd: wat men ook gaat beleven, er is over nagedacht en alles heeft een diepere betekenis.

Het openingsdeel speelt zich af op een regulier toneel. Wagners Parsifal wordt opgevoerd, maar de held komt niet opdagen. Uit een telefoongesprekje wordt duidelijk dat hij in Milaan zit. De voorstelling dreigt te mislukken, zeer tot frustratie van de regisseur, nogal over de top gespeeld door Rogier Schippers. Als ckv-intermezzo verschijnt een groepje kinderen, waarvan de juf het verhaal navertelt. De kinderen beelden dit uit met eenvoudig spel en kartonnen attributen, zoals een speer, een hart en een rood vlak dat bloed voorstelt. Leuke rol van Sara de Monchy, geheel in de stijl van Lot in Sesamstraat.

Nu Parsifal het laat afweten, zal het publiek zijn rol moeten overnemen en zelf op zoek moeten gaan naar de speer die Klingsor aan Amfortas afhandig heeft gemaakt. Daarvoor wordt van locatie gewisseld. In optocht gaat men naar het Hofplein, waar acht groepen worden gevormd. Dan volgt deel twee, Parsifal – The Game, verzorgd door het theatercollectief Club Gewalt. Onder leiding van deze talentvolle performers spelen de deelnemers een spel dat is ontwikkeld door TU Delft. Doel is de speer te vinden en daarbij gaat het er prettig chaotisch aan toe. Zo lijkt het althans, maar de spelleiders hebben alles prima in de hand.

Hoewel geen van de acht groepen er gisteravond in slaagde de speer te vinden, werd iedereen na een stichtende ronde muziektheaterteksten vrijgelaten uit Klingsors Tovertuin en werd de tocht aanvaard naar het Groothandelsgebouw. Op de bovenste verdieping zaten het Rotterdams Opera Koor en Kinderkoor Hofplein al te wachten. De finale werd gespeeld door deze koren, aangevuld met de leden van Club Gewalt en een aantal koperblazers. Het bleek een mengeling van gesproken (bijna gescandeerde) teksten en flarden muziek uit de opera Parsifal. Bij vlagen indrukwekkend, maar inhoudelijk toch wel wat pretentieus.

Het personage Kundry was de gehele avond vertegenwoordigd in twee verschijningsvormen: de zangeres Naomi Beeldens en danseres Alina Fejzo. Van hetzelfde postuur, gekleed in witte jurk en getooid met een felrode pruik waren ze nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Fejzo wist de meeste indruk te maken in het eerste deel, ook al doordat Beeldens erg weinig te zingen had. Dat bleef overigens zo gedurende de rest van de avond. Veel meer dan haar lokroep uit de twee akte – “Parsifal” – was haar niet gegund.

Het ensemble Decaphonics verzorgde de begeleiding tijdens deel één. De meest herkenbare inbreng was de ouverture. Goed gespeeld, maar dat ragfijne stuk hoor ik toch liever zonder saxofoons.

Wat de meeste indruk op mij heeft gemaakt, is de omvang en de complexiteit van dit project. Het is een enorme onderneming om spelers en publiek van de ene locatie naar de andere te slepen en dan ook nog een totaaltheaterstuk af te leveren dat sluit als een bus. Als het voornaamste uitgangspunt is om indruk te maken op het gebied van professionalisme en logistiek, dan is men daar volledig in geslaagd. Dat het mij persoonlijk niet zo heel veel gedaan heeft, zal eerder te maken hebben met mijn verknochtheid aan Wagners Parsifal dan met hetgeen op het gebied van multidisciplinair theater werd geboden.

Operadagen Rotterdam vindt plaats tot en met 29 mei. Zie voor meer informatie www.operadagen.nl.