Nabucco: Leo Nucci kan het nog steeds
Hij mag dan al 74 jaar zijn, Leo Nucci gaf zondag al zijn collega’s op het toneel van de Opéra Royal de Wallonie in Luik zangles. Waar de andere hoofdrolzangers niet volledig konden overtuigen, vertolkte de veteraan zijn titelrol in Verdi’s opera Nabucco met verve.
Sinds jaar en dag roeit de Opéra Royal de Wallonie tegen de stroom in. De producties die in Luik op het programma staan, belasten de bezoeker niet met onmogelijke regieconcepten, onbegrijpelijke plotwendingen of onherkenbare scènebeelden. In Luik wordt een opera met ouderwetse liefde gemaakt. Een oase voor de liefhebber van traditionele producties. Ondanks mijn liefde voor de moderne voorstellingen waar ik mee groot geworden ben, moet ik eerlijk zeggen dat ik steeds ‘bevrijdender’ kan genieten van de producties in Luik.
Terwijl in Amsterdam vriend en vijand valt over de grillen van een Duitse non-liefhebster die de derde opera van Puccini heeft laten stranden in te veel zand, brengt de Luikse opera Nabucco, de derde opera van Giuseppe Verdi, in een onderhoudende regie van Stefano Mazzonis di Pralafera, waarin de liefde voor de opera centraal staat.
Nabucco vertelt over de onderdrukking van het Joodse volk door koning Nebukadnezar (Nabucco) van Babylonië, 586 jaar voor Christus. De opera handelt ook over de twee rivaliserende dochters van de koning. Beiden zijn verliefd op Ismaele, de neef van de koning van Jeruzalem, waarbij Abigaille de macht grijpt om haar zus Fenena te kunnen doden. Ondertussen verliest Nabucco zijn verstand als een bliksemschicht uit de hemel komt op het moment dat hij zichzelf tot God kroont. Als hij later de God van de Joden aanroept, wordt hij bevrijd uit zijn gevangenschap, om net op tijd Fenena te kunnen redden, Abigaille af te zetten en de Joden te bevrijden.
Het had maar weinig gescheeld of de opera waar Verdi mee doorbrak was er nooit gekomen. Zijn opera ervoor (Un giorno di regno) flopte, zijn twee kinderen waren beiden in hun tweede levensjaar overleden en tot overmaat van ramp stierf zijn vrouw in de periode waarin hij Un giorno di regno schreef.
Merelli, de impresario van Milan, probeerde de uiterst ongemotiveerde Verdi aan zijn contract te houden. Verdi schreef in zijn memoires dat hij het door Otto Nicolai afgedankte libretto van Nabucco in handen kreeg en woest op tafel smeet. Het viel open op de tekst van het koorstuk dat hem wereldfaam zou bezorgen: ‘Va, pensiero, sull’ali dorate’ (vlieg weg, overpeinzing, op vleugels van goud). Gefascineerd door de tekst las Verdi het libretto keer op keer door en na aandringen van Merelli ging hij aan de slag. De opera werd een triomf en maakte Verdi de held van Italië.
De productie in Luik was onderhoudend. Niet zo groots en meeslepend als een Verdi kan zijn, maar strak en eenvoudig. In het verleden waren de producties van Stefano Mazzonis di Pralafera kleurrijker. De kleur zat hem nu met name in een paard dat met een soort van bloemetjesbehang was aangekleed. Het paleis van Babylonië werd verrassend ten tonele gebracht: vanuit het dak. Langzaam daalde het neer om in de tweede en derde akte dienst te doen.
De voorstelling ving vol enthousiasme aan. De gedisponeerd dirigerende Paolo Arrivabeni leidde de ouverture spits en vurig. Alle ingrediënten waren aanwezig om er een mooie middag van te maken. De dirigent had het koor goed in bedwang en liet koor en orkest fonkelen.
Met de opkomst van de belangrijkste solisten verbleekte helaas één en ander. De eerste die aantrad, was Zaccaria, vertolkt door Orlin Anastassov. Deze nog jonge bas had zijn grote stem helaas niet helemaal onder controle. Zijn laagte was uitstekend, maar door de ongecontroleerde hoogte werd zijn Zaccaria onevenwichtig, terwijl zijn personage juist als een rots in de branding zou moeten klinken.
Abigaille is een beruchte sopraanrol. Veel zangeressen hebben hun stem kapot gezongen op deze partij. Virginia Tola is een sopraan die nagenoeg alleen Italiaanse opera zingt. In 2009 zong ze nog een Così fan tutte in Amsterdam en in 2012 zong ze ergens een Sieglinde, maar daar houdt het ongeveer bij op. In de rol van Abigaille bracht ze de eerste twee aktes weinig nuance aan. Haar coloraturen waren slordig en haar hoogte was vergelijkbaar met die van haar collega-bas; vaak onder de toon en met weinig ondersteuning. Haar stem was bij vlagen wel intrigerend en af en toe echt mooi, maar haar techniek liet haar voortdurend in de steek.
Naast deze solisten was het optreden van de oude rot Leo Nucci als Nabucco een triomf. Met zijn 74 jaar zong hij iedereen van het podium. Natuurlijk is zijn stem niet meer zo krachtig als dertig jaar geleden, maar door zijn uitstekende techniek wist hij het publiek nog altijd meer dan genoeg te boeien.
De rol van Nabucco is in de eerste twee bedrijven redelijk bescheiden, maar in het derde bedrijf pakte Nucci heerlijk uit in het duet met Abigaille, die op haar beurt ook beter ging zingen. Het solistische hoogtepunt lag in de vierde akte, waarin Nabucco de aria ‘Dio di Giuda’ zingt. Nucci zong de solo als een echte Verdi-bariton, vol pathos en stamina.
Een eervolle vermelding verdienen de Fenena van Na’ama Goldman en de Ismaele van Giulio Pelligra. Zij waren de troeven in deze voorstelling. Maar zij stonden niet alleen: een glansrol was ook weggelegd voor het koor, dat het ‘Va, pensiero’ wonderschoon zacht ten gehore bracht. Zo mooi had ik het koor van de opera in Luik nog niet eerder gehoord!
Al met al een wisselende middag met een goede hoofdrolvertolker, die zijn jongere collega’s een goede zangles gaf.
Nabucco is nog tot en met 29 oktober te zien. Zie voor meer informatie de website van de Opéra Royal de Wallonie.
De auteur
27Reacties
Was zeer genietbaar…
Klinkt alsof ik ff door had moeten rijden gister. Wij waren bij een middelmatige Holländer in Antwerpen..
Nabucco is zo’n fantastische opera!
Ik heb de rol van Abigaille gezongen bij de Staatsopera in Praag, dat was geweldig. Jammer dat deze zangeres pas bij het vaderduet pas goed uit de verf kwam… Als ervaringsdeskundige kan ik melden dat dit duet een heerlijk duet is en dat je je als Abigaille er helemaal in kunt storten vooral ook omdat die beruchte aria (begin 2e akte) niet meer boven je hoofd hangt. Misschien was het daarom dat ze pas daarna loskwam. Dat snap ik wel…
Gaaf om te horen dat Leo Nucci nog zo geweldig was in zijn rol en iedereen een technisch poepie liet ruiken…
Jonge zangers zouden veel meer naar oude(re) grootheden moeten gaan luisteren, daar kun je veel van leren!
Ik vind het altijd heerlijk om recensies van de opera in Luik te lezen. Een warm gevoel roept dat bij mij op: ‘ouderwetse’ opera. Regisseurs die zich dienstbaar opstellen. Ik zal eens een weekendje Luik boeken! (Kan Opera Gazet niet eens een busreisje organiseren?).
Bedankt voor deze mooie recensie. Als ik deze lees spijt het mij des te meer dat het mij agendatechnisch niet lukt om voor deze Nabucco naar Luik af te reizen. Zag vorig jaar daar Leo Nucci al schitteren in zijn paraderol als Rigoletto en had hem graag opnieuw gezien. Nog steeds een geweldige bariton met enorme uitstraling.
Daarnaast spreken de ensceneringen in Luik mij zeer aan. Dat was zo bij Rigoletto en ook afgelopen september bij de door Cura geënsceneerde Turandot.
@Ben: misschien een ‘doekje voor het bloeden’? The Met zendt 7 januari Nabucco uit met Plácido Domingo in de titelrol. Dirigent: James Levine.
Bravo, Stefano Mazzonis di Pralafera !
@Leen Roetman: door Opera Gazet te organiseren eendaagse reizen naar Luik, voor de echte operaliefhebbers, daar wordt zeker aan gedacht. Eerst eens kijken hoe de reis naar Le Prophète in Essen verloopt.
https://www.facebook.com/olivier.keegel/posts/10206409649354067
By the way: je zou a.s. zaterdag nog naar Luik kunnen gaan? Ik ben er dan ook.
De mening in Opera Gazet is iets verschillend en is het helemaal niet eens met die hulde aan oude zangers.
http://operagazet.be/recensies/recensies-20162017/be/luik-nabucco/
Proficiat voor Leo Nucci, maar is het écht nodig dat hij op zijn 74e de kans van jongere baritons ontneemt? Zangers zouden afscheid moeten nemen van het moment dat zij aanvoelen dat de kwaliteit van hun stem vermindert. Zoals destijds Elisabeth Schwarzkopf die met een glansvolle Marschallin afscheid nam van het podium.
Zoals altijd was ik de afgelopen zondag met veel verwachting afgereisd naar Luik voor “Nabucco” en meer speciaal voor Leo Nucci, aan wie ik heel goede herinneringen bewaar van zijn concertante “I due Foscari” en de geënsceneerde “Rigoletto” ter plaatse. Ik moet bekennen, dat ik er nogal teleurgesteld vandaan ben gekomen. N.m.m. geven de recensies op Opera Gazet (zie de link hierboven), op Forum Opéra (http://www.forumopera.com/nabucco-liege-leo-lion-de-babylone) en op Opernnetz (http://www.opernnetz.de/Seiten/Aktuelle_Auffuehrungen/Liege_Nabucco_Obiera_161019.html?q=nabucco) een reëler beeld van de voorstelling dan de bovenstaande. Mét mevrouw Timmermans denk ik, dat Leo Nucci er verstandig aan zou doen zijn carrière te beëindigen.
Rudolf Schock zong door om de doktersrekeningen van zijn zwaar zieke dochter te kunnen bekostigen, Schwarzkopf stopte vanwege haar
(over)kritische instelling, Nucci blijft zingen omdat hij er waarschijnlijk gewoon lol in heeft. Nou én?
Ongewenst vind ik nou dat iemand als lyrische bariton Hampson al decennia heldenrollen zingt terwijl die aanzienlijk beter met geschikte jonge zangers bezet zouden kunnen worden!
Mijnheer Anastassov zingt echter in zowat alle grote operahuizen belangrijke bas-rollen (zie operabase). Zal er zaterdag zelf over oordelen. Overigens is Nabucco zaterdag uitverkocht! Zeker voor de goede plaatsen moet je in Luik er vroeg bij zijn! I.v.m. bijv. Amsterdam is het ook goed betaalbaar! Meestal gelukkig geen last van omstreden ensceneringen!
Oooooooooooo!!! Wat ben ik het met Kersten eens!
Vanavond 20.00 uur (woensdag 26 oktober) live streaming Nabucco de Verdi à l’Opéra Royal de Wallonie op Culturebox.
@Maarten-Jan Dongelmans Nabucco uit de MET met Plácido Domingo in de titelrol. Daar zit de wereld toch bepaald niet op te wachten!
Ik ben natuurlijk de wereld niet maar…
@Hans: ik noem het ook een doekje voor het bloeden, maar waarom zo vijandig tegenover een levende legende?
Zou Domingo ook zingen omdat hij er lol in heeft? ‘De wereld’ zit er misschien niet op te wachten, zijn talloze fans misschien wel…Ik ga in ieder geval kijken!
@Leen (en Hans): zoals bekend heeft Domingo zijn zangplezier nooit onder stoelen of banken gestoken. Tegenover jong talent en collega’s stelt hij zich altijd genereus op voor zover mij bekend.
Dat hijzelf als bariton zijn loopbaan voortzet: tsja, daar hoef je het niet mee eens te zijn. Ik waardeer de tenor uit het verleden ook meer dan zijn nieuwe vocale identiteit van de laatste jaren, maar tegelijkertijd boeit me de ‘carrière move’ wel degelijk. Zeker op die leeftijd en met die uitstraling. Ook in zijn hoedanigheid als dirigent!
Juist!
Ik vond Nucci helaas al jaren afgedaald tot de B-categorie maar gehoord de live streaming op Culturebox (dank, Leen Roetman!) kan hij nog heel lang teren op zijn geweldige techniek en ervaring.
(Overigens zul je mij me niet gauw negatief horen uitlaten over iemand voor wie de pijnlijkgrens in het verschiet ligt en van wiens kunst je in betere tijden zo hebt mogen genieten.)
Tegenover zoveel inlevingsvermogen (men voelt dat die rol bij Nucci echt ‘onder de huid zit’) ben ik bereid enige mindere zangkwaliteit erbij te nemen. Wat eigenlijk zelfs niet eens nodig was, vermits ik hem, alleszins bij mijn voorstelling, verassend goed bij stem vond. En vermits de personenregie in deze overigens visueel mooie enscenering (echt wel mooie beelden zoals de Eufraat in de avondzon!) niet echt uitgewerkt was (Tola zwaaide vooral met haar armen in de lucht, Goldman keek vooral heel triest – beide vocaal schitterend overigens)was hij eigenlijk de enige met echte inleving.
Die eerste opmerking geldt overigens ook voor Domingo, ook in baritonrollen.
Precies, Stefan, verrassend goed bij stem. Dat vond ik ook en dat had ik wel expliciet mogen vermelden. Waarover ik bij nader inzien misschien evenmin duidelijk genoeg was: dat van die `pijnlijkgrens` sloeg bepaald niet op Nucci maar was in zijn algemeenheid bedoeld.
Natuurlijk, zangers die helemaal niet meer kunnen zingen kunnen beter stoppen…
Zie nu ook TI GUARDA DAL GRANDE INQUISITOR…
“De beste stuurlui staan aan wal”
Dat moet U eens uitleggen…
Nucci was een plezier om te zien en horen. De cast werd behoorlijk ontsierd door de slordige, onbenullige Anastassov en de vreselijk krijsende Tola. Regie okay, in laatste aktes zelfs fraai. Maar een paard op rolletjes…. beter van niet.
Olivier,gister geweest. Anastassov al een tijdje vervangen door Iora.Cast was erg goed,Tola was wel de minste! Na afloop ovationeel applaus (ik druk me nog voorzichtig uit!) voor de gehele cast! Bravo!