Opera Zuid heeft een Faust geproduceerd die je bij de keel grijpt. Met knappe zangers en een beklemmend duistere regie word je heel geleidelijk meegesleurd in de strijd tussen duivel en geloof. Een bewonderenswaardige productie.

Na opvoeringen in Maastricht en Tilburg stond Opera Zuids productie van Faust gisteren (26/11) in de Stadsschouwburg Utrecht op het toneel.

De voorstelling kwam wat stroef op gang. Het openingsdecor was schitterend, maar daarna zorgden enkele muzikale schoonheidsfoutjes, een onevenwichtige akoestiek en een paar niet direct te plaatsen, abstracte handelingen van het koor ervoor dat je moeizaam in het verhaal gezogen werd. Met name het ontkiemen van de liefde tussen Faust en Marguérite kwam niet helemaal uit de verf.

Maar naarmate de avond vorderde, nam het verhaal steeds meer beslag op je. Regisseur Frank van Laecke wist de scènes keer op keer spannend en mysterieus aan te kleden. Zijn zwarte sferen accentueerden de zwaarheid van het drama van Gounod.

Haast ongemerkt kwamen ook de hoofdkarakters tot leven. Prijzenswaardig was dat Van Laecke Méphistophélès niet als een karikatuur, maar als een serieus eng figuur neerzette. De duivel was meer dan twee hoorntjes.

Marguérite was ook een uiterst boeiend karakter. Haar onschuld en vroomheid werd aangevochten en dat was in alles merkbaar.

Het leidde tot twee zeer meeslepende momenten. Aan het begin van de derde akte voelde de poging van Méphistophélès om het gebed van Marguérite te verstoren echt aan als een confrontatie tussen hemel en hel. Eigenlijk was de setting op het toneel vrij statisch, maar door Marguérite over de grond te laten kronkelen als een zwaar lijdend persoon, wist Van Laecke een enorme intensiteit te bereiken.

Het slot van de opera zat vol symboliek en heftige spanning. De indrukwekkende manier waarop Marguérite aan haar einde kwam en de betekenis die Van Laecke daaraan gaf, deed me echt even slikken.

Anja Van Engeland blonk uit in de cast als Marguérite. Ze was zeer heftig in haar acteren en zong fraai. Haar stem had de juiste lichtheid om geloofwaardig een onschuldig meisje te zijn, maar beschikte tegelijk over voldoende kracht om de opera een dramatisch einde te bezorgen.

Harry Peeters was een ruwe, grootse Méphistophélès. Zijn stem van Wagner-proporties kwam met name aan het einde van de opera goed van pas, toen hij een groot aandeel had in het opvoeren van de spanning. Met zijn rijzige gestalte ging er bovendien een voortdurende dreiging van hem uit.

Helaas was tenor Stanley Jackson (Faust) verkouden, zo werd vooraf meegedeeld. Het was met name in de hoogte en zijn ademhaling een beetje hoorbaar. Niettemin werkte de Amerikaan zich knap door zijn partij heen, inclusief een alleszins acceptabele hoge c en een paar fraaie lyrische passages. Genoeg om te bewijzen dat hij een mooi Faust is.

In de rest van de cast klonk een redelijke Willem de Vries als Valentin (een grote maar soms wel erg brute stem) en een mooie Karin Strobos als Siébel (heerlijk licht en wendbaar). Overigens snapte ik niet waarom Siébel bij Van Laecke een jongevrouw was, in plaats van een door een vrouw gezongen jongeman – zoals hoort. Mijns inziens voegde die lesbische noot helemaal niets toe.

Per-Otto Johansson leidde het Limburgs Symfonie Orkest en Het Zuidelijk Theaterkoor spannend – op enkele ongelijke momenten na. Hij gaf ook alle ruimte aan de meer solistische passages in Gounods partituur, met onder meer een schitterende cellosolo tot gevolg.

Met Faust heeft Opera Zuid naar mijn idee een bewonderenswaardige prestatie geleverd. De combinatie van de sterke cast, de aangrijpende enscenering en de heftige aard van de opera zelf levert een voorstelling op die je niet alleen kunt horen en zien, maar ook kunt ervaren. En is dat niet waar opera om gaat?

Faust is tot en met 22 december nog negen keer te zien in diverse schouwburgen en theaters. Zie voor meer informatie de website van Opera Zuid.