Iedere zomer eindigt de Place de l’Opera-redactie het operaseizoen met een berg onbesproken cd’s. In de serie ‘Cd-zomer’ plukken we iedere donderdag een genegeerd album uit de stapel. In aflevering 6: Christian Gerhahers uitvoering van Die schöne Magelone.

De cd in één zin

Bariton Christian Gerhaher en pianist Gerold Huber voeren Johannes Brahms’ liederencyclus Die schöne Magelone uit, met Martin Walser als spreker. (Sony Classical 88985311022)

Hebben we inderdaad wat gemist?

Ja. Die schöne Magelone is een werk dat vaker gehoord mag worden, niet alleen vanwege Brahms’ noten, maar ook vanwege de originele vorm van de cyclus: gesproken proza en gezongen poëzie wisselen elkaar af.

Het verhaal van de romanticus Ludwig Tieck (1773-1853) voert terug op een Franse ridderroman uit de zestiende eeuw en gaat over de jonge ridder Peter von Provence. Verlangend naar nieuwe horizonten trekt hij eropuit. In Napels ontmoet hij de wonderschone Magelone. Hij wordt helemaal hoteldebotel op haar, maar als ze samen naar de Provence willen reizen, raakte hij haar kwijt. Hij verdwaalt op zee en komt bij Moren terecht. Na de nodige avonturen vindt hij echter zijn weg terug naar Magelone, met wie hij nog lang en gelukkig leeft.

Wat de opname van Christian Gerhaher extra nieuwswaardig maakt, is het tekstuele arrangement van de Duitse schrijver Martin Walser. Hij heeft de oorspronkelijk tekst van Tieck stevig ingekort en gemoderniseerd.

Plussen en minnen

+ Schuberts bekende liederencycli mogen dan meer diepgang hebben, Brahms’ Schöne Magelone is mijns inziens een werk dat eveneens een voorname plek in het liedrepertoire verdient. Mooi dat Gerhaher en Huber de discografie van het werk aanvullen.

+ Christian Gerhaher laat zich op deze cd van zijn beste kant als liedzanger zien. Zijn gepolijste stijl laat muziek en poëzie prachtig uit de verf komen. Zijn klank is aldoor rijk en beheerst, zijn dictie is onberispelijk, wat ieder woord verstaanbaar maakt. Zulke perfectie kan kil en afstandelijk worden, maar Gerhaher vermijdt dat door fraaie dynamische contrasten. Het wiegelied ‘Ruhe, Süßliebchen, im Schatten’ zingt hij bijvoorbeeld met beeldschone ingetogenheid, terwijl hij in het daaropvolgende lied ‘Verzweiflung’ groots en dramatisch uitpakt.

+ Gerold Huber is al vele jaren begeleider van Gerhaher, wat te horen is. Zijn vloeiende, klankrijke spel is geheel toegesneden op de zang van de bariton. Een perfecte eenheid.

± Martin Walsers ingekorte teksten maken het beslist makkelijk om het verhaal van Peter en Magelone te volgen en de liederen in de juiste context te zien. Ze komen op mij echter een tik te nuchter en te uitgedund over in vergelijking met het origineel van Tieck. De weelderige, romantische toon van Tieck past beter bij het sentiment van de liederen.

Zomertip

Het concertseizoen biedt doorgaans niet veel kansen om Die schöne Magelone te zien. Op het Grachtenfestival is er op 18 augustus echter een mogelijkheid: mezzosopraan Karin Strobos zingt de vijftien liederen, voorzien van Nederlandse teksten, gebracht door acteur Sieger Sloot. Thomas Beijer begeleidt op de piano. Zie voor meer informatie de website van het Grachtenfestival.

Slotnoot

Sony heeft twee versies van deze opname uitgebracht: eentje met de vertelling van Martin Walser tussen de liederen door, eentje met enkel de liederen. Mijn advies: koop de volledige versie. Zonder de gesproken tekst is het een cd met ‘zomaar’ wat liederen van Brahms, met het verhaal eromheen komen de liederen pas echt tot leven.